Column: de mastermythe
Gepubliceerd: 6 July 2015 • Leestijd: 1 minuten en 25 seconden • Bart Siebelink Dit artikel is meer dan een jaar oud.Stel, je vraagt duizend studenten om hun docenten een rapportcijfer te geven voor inspirerend vermogen. Zouden docenten met een mastertitel dan hoger scoren dan docenten zonder?
Laten we het hopen, want anders klopt het regeringsbeleid niet om meer masters voor de klas te krijgen. Hogescholen hebben immers beloofd dat 80 procent van hun docentencorps in 2016 een mastertitel heeft, al was de HR iets voorzichtiger met een streefpercentage van 70. Hoe dan ook schieten de masteropleidingen als paddenstoelen uit de grond. De overheid betaalt immers het collegegeld (tot 7.000 euro per jaar) voor elke docent die zich tot master laat upgraden. Zo kan de regering zeggen dat er ondanks de crisis flink wordt geïnvesteerd in onderwijs, zo zien de vakbonden een stukje compensatie voor de structureel onderbetaalde leraar en krijgen schoolbesturen een hoger gekwalificeerd lerarencorps cadeau.
Als dat geen win-win-winsituatie is, weet ik het niet meer. Zolang iedereen maar braaf blijft geloven dat de nieuwe masters ook beter lesgeven, dat dan weer wel. En laat dat nou nooit zijn aangetoond, aldus een recente reportage in Vrij Nederland getiteld ‘Masters zijn geen betere meesters’.
Volgens dit artikel berust het geloof in de mastertitel op een McKinsey-studie uit 2007 die de succesfactoren van goed presterende onderwijslanden in kaart bracht. Finland en Singapore werden de hemel in geprezen, en daar staan louter academici voor de klas. Maar nooit is aangetoond dat dit werkelijk de succesfactor is. Ook valt te betwijfelen of je met een tweejarige hbo-masteropleiding in deeltijd dezelfde graad van academische vorming bereikt als na vier jaar voltijd universiteit. En wat te denken van te starre uitvoeringspraktijken zoals het dumpen van prima functionerende docenten, omdat ze ‘het papiertje’ missen of het dwingen van docenten om een diploma te halen dat niet aansluit bij hun interesses?
Afijn, dat er gaten zijn te schieten in de mastermythe, lijkt me evident. Maar is dat niet zo bij alle beleid? De hamvraag luidt: hoe erg is dat? Is het niet geweldig dat je als docent betaald op zoek mag naar inspiratie en verdieping? En wie durft de stelling aan dat een goede docent daardoor niet nóg beter kan worden?
Bart Siebelink is docent TEXT aan de afdeling grafisch ontwerp van de Willem de Kooning Academie. Hij deelt deze column met Bart Bijl, docent Nederlands aan de lerarenopleiding Nederlands.
De vraag is: wat is ‘beter lesgeven’?
Tijdens mijn master heb ik niet veel extra didactische vaardigheden opgedaan.
Wel heb ik zelf heel veel geleerd over uitvoeren, methodiek en analyses van (wetenschappelijk) onderzoek, het uitvoeren van een literatuurstudie, het schrijven van een essay of ander product en heb ik door het volgen van vakken die aansluiten bij verpleegkunde (ik heb de bachelor en master antropologie gedaan) ook inhoudelijk een verdieping gemaakt. Al deze zaken kon ik direct inzetten bij het begeleiden van studenten, het schrijven van cursussen en het geven van colleges.
In mijn geval kan ik dus zeker ‘beter’ lesgeven, als je onder beter verstaat: meer inhoudelijke verdieping (ook op een meer analytisch niveau) kunnen overbrengen, studenten beter kunnen begeleiden in het doen van onderzoek (van het laagste tot het hoogste niveau in de opleiding), specialist kunnen worden voor de opleiding op mijn tweede vakgebied en inhoudelijk beter kunnen adviseren in werkgroepen.
Laten we onszelf in deze discussie de opdracht geven het woord ‘beter’ eens uitgebreid te definiëren, in plaats van het vaag te houden zoals het nu lijkt, en dan te kijken wat het hbo-onderwijs eigenlijk heeft aan de masters.
Ik ben benieuwd!