Niet voor niks gaat het eerste diversiteitscafé van de associate degree ondernemen over studiesucces. Programmamanager Gyzlene Kramer-Zeroual en haar docenten vonden dat ze te veel studenten kwijtraakten. Twee jaar geleden lag de uitval rond de vijftig procent. Door veel extra aandacht en begeleiding wist het team de uitval met bijna de helft terug te brengen.

Het diversiteitcafé is een voorbeeld van deze aandacht voor studiesucces, maar de zware toon ontbreekt. De thema’s van de middag dienen meer ter inspiratie en bewustwording dan als probleemanalyse. Aan de tafel ‘werk en studie’ vertellen twee studenten hoe zij het voor elkaar krijgen om naast hun studie te werken en, in het geval van Saber, zelfs een eigen bedrijf te runnen.

Eerstejaars Rachel is ‘gek’ op werken. In haar eindexamenjaar werkte ze meerdere dagen per week. Nu ze studeert, beperkt ze het tot de weekends en een enkele avond. Dat betekent nog steeds dat ze goed moet plannen en soms tot twee uur ’s nachts huiswerk zit te maken. ‘Omdat mijn ouders een laag inkomen hebben, heb ik een aanvullende beurs, maar dat is niet genoeg. Ik moet wel werken.’

Sabers vader heeft als arts een goed inkomen, maar Saber krijgt geen ouderbijdrage. ‘Op papier heb ik geen recht op een aanvullende beurs, maar in de praktijk krijg ik dus ook geen geld van thuis en moet ik op een andere manier aan mijn geld komen. Bijvoorbeeld door mijn eigen halal cateringbedrijf.’ Het is een hele opdracht naast zijn studie.

De studerende moeder: ‘Ik sta om vier uur ’s nachts op om te studeren.’

Eerste generatie studenten

Een groot deel van de studenten die bij de Ad studeert, is de eerste in zijn familie die een hogeronderwijsopleiding volgt. Wat vinden de deelnemers van de stelling dat studenten van wie de ouders niet hebben gestudeerd het minder goed doen?

Drie studentes van Marokkaanse afkomst zijn het er alvast niet mee eens. Imane: ‘Wij zijn het levende bewijs dat dit niet zo hoeft te zijn. Mijn opa kwam als gastarbeider naar Nederland en mijn ouders waren tieners. Ik heb wel het voordeel dat zij beide de taal goed spreken.’ Jasmine vult aan: ‘Ook mijn vader is als gastarbeider naar Nederland gekomen. Hij heeft niet de kans gekregen om te studeren zoals ik. Mijn ouders spreken de taal daarom niet zo vloeiend als wij en ze kunnen misschien niet helpen met de schoolvakken, maar dit betekent niet dat ik het slechter doe vergeleken met studenten van hoogopgeleide ouders.  Onze ouders stimuleren ons namelijk wel, zowel om te studeren en als om straks financieel zelfstandig te zijn.’ Imane: ‘En met een Marokkaanse achtergrond weet je dat je extra je best moet doen.’

‘Niet alles hoef je bij je ouders te halen’, relativeert Nassira tot slot. ‘Ik kan ook bij vrienden of medestudenten terecht voor vragen over mijn studie.’ De kracht van het sociaal netwerk is inderdaad belangrijk, vindt ook docent Jean Marie Molina: ‘Maar ik zou niet zeggen dat studenten die geen steun van thuis krijgen het slechter doen. Ik denk wel dat het studiesucces verder wordt vergroot als je een krachtig sociaal netwerk hebt.’

‘Inzet is de meest bepalende factor voor studiesucces.’

Inzet

Molina is een zogenaamde expert docent studiesucces die vertraagde studenten helpt weer op gang te komen. ‘Samen met hen onderzoek ik hun denkstijlen en hun motivatie. Inzet is de meest bepalende factor voor studiesucces. Maar soms leeft het idee dat je niet goed genoeg bent als je veel inzet moet leveren om studiepunten te halen. Ik help deze studenten anders te kijken. Dus niet: ik kan het niet. Maar: ik kan het nog niet.’

De twee moeders die tot slot aan tafel schuiven, hebben vooral last van de klok en het feit dat er maar 24 uur in een etmaal gaan. Naast hun fulltime studie hebben ze allebei een gezin met twee kinderen. Nohely van 30 moest bij haar vorige studie afkolven in de serverruimte van school, omdat er geen kolfruimte beschikbaar was voor studenten. De Ad ondernemen is haar vijfde studie. ‘Het is gewoon een kwestie van plannen’, zegt ze. ‘Heel veel plannen, dat wel. Ik maak mijn huiswerk ’s nachts. Ik ga vroeg naar bed en sta dan om vier uur op.’

Soms is het echt puzzelen, zoals die keer toen haar oudste dochter jarig was en ze de dag erna een toets had. ‘Die heb ik dus niet gehaald. Het zou handig zijn als je je toetsen zou kunnen inplannen. Nu moest ik vanwege de verjaardag mijn herkansing inzetten.’

Decaan

Programmamanager Gyzlene vindt het jammer dat Nohely haar herkansing op die manier moet gebruiken. ‘In onze langstudeergroep zitten aardig wat mama’s en papa’s. Het is niet altijd makkelijk om te studeren als je al kinderen hebt. Het mooie is wel dat je deze studenten niet hoeft te motiveren. Ze werken heel hard en plannen goed.’

Kan je maatwerk leveren voor deze mama’s, vraagt de discussieleider aan de programmamanager. ‘Dat kan inderdaad. Als studenten zich melden bij de decaan met hun bijzondere situatie en de decaan erkent deze omstandigheid, dan heb ik als onderwijsmanager de ruimte om maatwerk te leveren. In ons geval is het dus ook key om al voor de poort en tijdens de eerste honderd dagen alle studenten met bijzondere omstandigheden op tijd door te verwijzen en te coachen naar een studeerbaar programma. Daar worden wij steeds beter in.’