Blog Okke: Morele ambitie
Blog van OkkeGepubliceerd: 2 days ago
| 
|
Okke de Jong is hogeschooldocent en coördinator van het Excellentieprogramma van de Rotterdam Academy. Daarnaast is hij startup coach voor de Startup Academy. Hij schrijft graag over zijn studenten, de vele facetten van het docentschap en zichzelf. Eerdere blogs van Okke vind je hier.
Foto: Paul van der Blom
Waarom betaalt een student € 2.083,- collegegeld om vervolgens vrijwel nooit in de les te verschijnen? En als een student in de les verschijnt, waarom zijn social media dan zo interessant? Waarom maken ze vrijwel geen aantekeningen? Waarom staan ze op de stoep te blowen, voordat ze de les in gaan? Dames en heren, ik snap het niet meer. Ik zal wel ouderwets zijn.
Onlangs vertelde een studente dat ze foto’s maakte van mijn presentatie, ‘omdat het teveel moeite is om de presentatie op Cumlaude te openen.’
Studenten plannen afspraken met de de nagelstudio op momenten dat ze les hebben. Ze stellen nauwelijks vragen, ook als ze geen snars van mijn les begrijpen. Ze gaan doodleuk midden in een collegereeks een week op vakantie.
Ze vertellen zoveel smoesjes, dat ik ze op een bingokaart bijhoud. Mijn smoesjesbingokaart is al bijna vol, en het is pas december. De origineelste smoes: ‘Ik had mezelf opgesloten in de badkamer.’
Het is om cynisch van te worden. Zo cynisch dat ik de onderstaande classificatie van studenten heb gemaakt.
1 De domoor: kleine oogjes waar geen licht in brandt, snapt niets maar stelt ook geen vragen. Onvermijdelijke langstudeerders, waarschijnlijke drop-outs.
2 De meelifter: lijkt vaak op de domoor, maar is slim genoeg om te profiteren van de arbeid van klasgenoten. Voert niets uit in projectverband, maar strijkt wel de studiepunten op.
3 De jurist: doet alleen het meest noodzakelijke en dan alleen als er een beloning tegenover staat. Staat onmiddellijk op de stoep bij een onvoldoende en eist dan rectificatie.
4 De grijze muis: een student van wie je de naam niet kan onthouden, die nooit iets opvallends doet of enigermate excelleert. Je hebt er geen last van, maar daar is dan ook alles mee gezegd.
5 Het dode paard: je kan er aan trekken wat je wil, maar er is geen beweging in te krijgen. Reden? Onwil, luiheid, verwendheid of een rugzakje.
6 Het huisdier: een student van wie de mankementen je uitdagen om er het maximale uit te halen; op onverklaarbare wijze dwingt je sympathie voor deze student je tot extra inspanningen.
7 De eenhoorn: vindt bijna alles leuk, is intrinsiek gemotiveerd, staat open voor feedback, werkt hard, kan uitstekend samenwerken, haalt deadlines, let goed op en stelt scherpe vragen. Zeldzaam.
Hoe kan ik mijn studenten duidelijk maken dat leren niet alleen nuttig is, maar zelfs leuk kan zijn? Dat kennis een verrijking is? Dat het een genot is om een moeilijk onderwerp volledig te begrijpen en tot nieuwe inzichten te komen? Dat het een voorrecht is om naar school te kunnen gaan? Dat iemand als Malala bereid is te sterven voor het recht op onderwijs? Misschien dat ik op een dag een eenhoorn met antwoorden ontmoet.
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Ik herken dit zeker maar in onderwijsland mogen we ook hand in eigen boezem steken, van lagere school tot Universiteit. Ik beperkt me tot ons HBO. Zowel in vol- als deeltijd komen studenten binnen met zin en energie in studie en diploma maar door een veelheid van redenen loopt die energie en inzet te veel weg alsof je een WC doortrekt.
Roostering, tussenuren, gebrek aan leer en project ruimtes, grote klassen, geen regelmatige en directe formatieve toetsing, belonen van meeliften, docenten niet bereikbaar, ELO niet op orde en niet of nauwelijks leertechnologie en als klap op de vuurpijl het nieuwe leren waar de student het vooral zelf moet uitzoeken en alles integraal. We (ik) weten al heel lang dat 20 weken onderwijs met één summatieve assessment lang niet altijd goed werkt voor elke student.
We hebben naast toepassing nog steeds basiskennis en vaardigheden nodig om in de praktijk nieuwe situaties aan te kunnen…Ja dat kost moeite en inzet van docent en student.
Houdt op met PRATEN OVER zaken maar DOE wat er gedaan moet worden.
Neem voorbeeld aan opleidingen en studenten die het heel goed doen (juist buiten de HR) met structuur, orde, regelmaat geen vrijblijvendheid en respect voor de docent en de opleiding/instelling en de student en waar studeren niet bijzaak is naast heleboel andere dingen die het leven biedt.
Met dit alles creëren we te vaak een dodelijke mix waarin studenten wel willen maar wij ze het onmogelijk maken omdat we niet de goede dingen doen en, wat we doen niet goed genoeg doen.
Beste Okke De Jong,
wat je hier beschrijft verbaasd me zeer. Ik moet eerlijk zeggen dat ik bepaalde types heb meegemaakt in m’n eerste jaar waarvan ik ook met lede oge het verspilde collegegeld liever zelf had willen houden. Echter vanaf jaar 2 was het gross van dergelijke types ofwel verdwenen of hadden ze een goede dosis volwassenheid binnengekregen.
Ik heb altijd hard aan mijn studie gewerkt, soms met meer success dan anders, maar de voorbeelden die je hier schetst zijn voor mij een ongekend laag niveau. Ja okay, soms zijn er lessen dat ik het grootste deel zit te dagdromen en had ik beter thuis kunnen blijven, maar dat maak ik in het weekend altijd goed.
Ik snap dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar focus alsjeblieft enkel op de studenten die het waard zijn. Ik heb altijd genoten van de lessen van een bepaalde docent; die is hard maar eerlijk. Ze vind het niet erg om iets een miljoen keer uit te leggen maar als je werk bagger is zegt ze dat ook. Dat is niet omdat ze het leuk vind je te pesten; in tegendeel, ze doet het omdat ze heel graag wilt dat je er van leert. Ik zal nooit vergeten hoe ze drie voorgaande tentamens uit de computer toverde enkel omdat ik voor meer opgaven vroeg.
Het punt wat ik wil maken is dat je altijd een grotere impact zal maken bij hen die het waard zijn. Het hoeft er maar 1 te zijn.
Veel success en nog veel meer geduld gewenst.
Volgens mij heeft Okke spijt van zijn carriere keuze en is hij zeker toe aan vakantie.
Geniet ervan en probeer in 2020 wat minder azijn weg te lurpen.
Groeten van een student die er weleens is, vaak op vakantie gaat tussendoor, nooit iets doet in de vorm van leren, altijd hard werkt in projecten en standaard al een voldoende in de pocket heeft. Vind je me een vervelende student? Maakt niet uit, ik haal m’n diploma wel in die 4 jaartjes en dan ben je van me af.
Wanneer je als docent zo over je studenten gaat denken, wordt het wellicht tijd om op zoek te gaan naar een andere baan? Er kan van alles spelen waarom studenten bepaalde keuzes maken, maar het ligt ongetwijfeld ook aan het onderwijs dat zij krijgen en de desbetreffende docent. Zodra je als docent het vertrouwen in je studenten verliest, heeft dat effect op de student. Heb juist hoge verwachtingen van je studenten en zij zullen deze waarmaken.
Ik herken het overigens maar deels: genoeg eenhoornen in mijn lessen. De studenten die in categorie 1 t/m 6 vallen, stoppen gedurende het eerste half jaar of gedragen zich zo vanwege persoonlijke omstandigheden (thuissituatie, gezondheid, etc.). En juist die studenten wil ik ook graag verder helpen.
Misschien kan ik wat perspectief bieden vanuit ‘de student’. Ik ben elk type geweest die in het artikel is beschreven (behalve de meelifter, uit moreel oogpunt..). Het heeft bij mij alles te maken met insintrieke motivatie maar ook het gevoel van het ‘moeten’, ik reageer slecht op externe druk, excentrieke motivatie. Insitrieke motivatie gaat hand in hand met inspiratie. Ik ben van mening dat er in colleges en projecten een gebrek aan inspirerendheid is.
Zo begon ik vier jaar geleden als erg gemotiveerde en geïnspireerde student, ik haalde hoge cijfers en leerde ontzettend veel. Naarmate de jaren vorderde zijn mijn cijfers gedaald (in mn excel grafiekje is geen sterke correlatie te vinden tussen tijd en cijfers, maar wel een flauwe trendlijn naar beneden). Ik heb het gevoel alsof ik sinds jaar 2 (het meest theoriedichte jaar) niet veel meer heb geleerd, maar in een soort eindeloze, uitputtende cirkel van groepsprojecten ben beland. Bij elke aankondiging van een nieuw groepsproject kon je me horen zuchten (“here we go again”, dezelfde stappen doorlopen en hetzelfde product opleveren al dan niet in een ander jasje). Ongeinspireerd zit ik, met mn hand aan mn voorhoofd weer voor mijn laptop en daar rolt uiteindelijk een halfgebakken product uit. Het is niet goed genoeg. Je mag het project herkansen maar je hebt nog andere projecten.. De motivatie ligt laag en je levert voor je andere projecten wederom, en ontevreden met jezelf, een slecht product in. Ik weet dat ik beter kan, ik wil het ook heel graag, maar ik ben moe en ongeinspireerd.
Zijn classificatie voor studenten is grotendeels ook te gebruiken voor HR docenten.
Ik vind de eerste alinea heel suggestief. Ik denk dat het heel erg aan de opleiding en klas ligt. Mijn klas is bij elk college aanwezig en we studeren ook samen buiten de reguliere contacturen. Het werkt motiverend en vormt een hechte groep waar je niet zo snel uit (wilt) stappen.
Maar blijkbaar zijn wij dus de uitzondering die de regel bevestigen?
@Duco ik herken mij compleet in jouw verhaal! De eerste twee jaar gingen helemaal prima, daarna kwamen de uitputtende projecten waarvan ik persoonlijk niet het idee had dat ik iets leerde. Daarna na wat tegenvallers op de opleiding gehad, waardoor de motivatie steeds verder weg drijft.
Wel fijn dat ik als ‘dood paard’ word omschreven met mijn ‘rugzakje’. Het is wel weer heerlijk hokjes denken dit, ook fijn dat ‘goede’ studenten zeldzaam zijn. Je weet nooit wat er in iemands hoofd omgaat en wat er in iemands leven speelt. Wie weet is ‘de grijze muis’ depressief en heeft ondersteuning nodig, maar misschien weet degene niet waar die hulp kan zoeken. Stop met mensen in een hokje te zetten als je het hele verhaal niet weet 🙂
Een keer iemand die ook de andere kant beschrijft! Grappig verteld Okke. Jammer dat niet iedereen humor en cynisme kan begrijpen/waarderen. We maken erg veel mee hier als docent. We krijgen mega veel kritiek maar ondanks dat en ons geklaag (soms) houden wij (de meerderheid) enorm veel van het onderwijs en zouden we niks liever willen/kunnen!
Beste Okke,
Humor, sarcasme en cynisme zijn gezonde dingen die helpen relativeren. Dit lees je ook terug in je verhaal en alle types zijn erg herkenbaar als docent. Toch had ik in jouw opsomming ook wel graag de toppers willen terugzien. De retegoede studenten (de poema’s?), de ietwat mindere studenten die wel willen presteren (de brave konijntjes), de student die knetterhard knokt maar waarin veel dingen door verschillende redenenen tegenzitten (de pechvogels). En alle ander studenten dieren met enige vorm van motivatie waardoor zij de studie wel gewoon halen. Wellicht niet excellent maar dat is ook maar een labeltje. Zijn we allemaal niet excellent in iets waar we goed in zijn. (Goede smoesjes verzinnen is ook een vorm van excellentie).
Goed genoeg gepraat. Je lijstje is herkenbaar maar gaat maar tot een 5,5 summatief gezien. Ik mis de 5,5 plus studenten hierin die je te kort doet.
Ik zeg herkansing binnen twee weken.
Fijne feestdagen.
Als oud-leerling van Okke kan ik jullie melden dat er wel degelijk zulke mensen in de klas zitten. Het is tegenwoordig niet meer dan normaal dat een leerling een extra jaar over zijn/haar studie doet. Nu hebben we het hier al over een subgroep, een onderdeel van de klas. Er zijn natuurlijk de ‘normale’ leerlingen die hun best doen en vragen stellen. Er zijn echter ook leerlingen die er met de spreekwoordelijke pet naar gooien en niet weten of ze überhaupt nog wel naar school willen.
Ik neem het docenten niet kwalijk. Niets zo vervelend als een ongeïnteresseerde leerling. Als mijn klant en of leverancier tegenover me zit en geen kik geeft, word ik ook vervelend. Hou op of doe mee. Het probleem ligt volgens mij niet in ons zorgstelsel, maar in de generatie die blijkbaar denkt dat ze alles toegeschoven krijgen.
“Everybody gets a participation prize”.
Beste Okke, als collega – docent herken ik de frustratie die je in bovenstaand blog schetst. Uiteraard is niets zo zwart/wit als het geschreven woord soms doet geloven. Eerlijk gezegd snap ik de verontwaardigde reacties niet die collega-docenten van het Rac blijkbaar niet hier , waar er ruimte voor discussie en debat is, wilden uitten maar dat rechtstreeks tegen de directeur van het Rac deden. De directeur voelt zich blijkbaar ook niet geroepen open het gesprek aan te gaan op dit platform, maar reageert liever middels een mail naar de medewerkers van het Rac.
Ik voor mij denk dat het goed is dat we erkennen dat we natuurlijk als docenten professionals zijn die goed beslagen met alle pedagogisch didactische tools die we in ons rugzakje hebben ten ijs komen, ook aanlopen tegen studenten die soms om wat voor reden dan ook (op dat moment) niet willen leren. En dat we erkennen dat leren een gedeelde verantwoordelijkheid is, een samenwerking tussen docent en student. Dat zijn dan misschien inderdaad harde woorden voor die ongemotiveerde student die zich herkent in een van de bovenstaande beschrijvingen, of voor die docent die blijkbaar nooit de ervaring heeft die Okke hierboven beschrijft.
Wauw, ik las gewoon een leuke, scherp-rake column (van een docent van wie de liefde voor studenten en het vak in eerdere stukken van het digitale papier spatte maar goed, dat is blijkbaar makkelijk te vergeten) maar blijkbaar is het een stuk groter geworden dan dat bij het instituut.
Ik hoop dat er beseft wordt dat je bovenstaande kan observeren en nog steeds studenten in hun waarde laat en goed kan lesgeven.
@Linda – superfijn dat je zoveel unicorns in je klas hebt, maar dat de andere 1-6 na een half jaar weg zijn of daar goede redenen voor hebben is gewoon niet waar.
Vrij flauw ook om een mededocent die kritischer is dan jij op degenen die hier gebruik zouden maken van het onderwijs maar dat om allerhande redenen niet lijken te doen de maat te nemen door dan maar te insinueren dat diegene maar een andere baan moet zoeken omdat hij jouw (in mijn ogen ietwat naïeve) idealistische insteek hier niet verkondigt.
Okke, geweldige blog.
🙂 Wat een feest van herkenning.
Ik zie nu al uit naar je volgende blog.
Wellicht met als onderwerp “Diversiteit en Inclusie in Standpunt en Visies binnen de Rac” ben benieuwd wat de deugmensen daarvan vinden.
Deze amusante blog heeft in ieder geval tot discussie geleid.
Een blog dat mild en sterk genuanceerd is, roept geen reacties op en is niet interessant om te lezen. Ik zie de toon van Okke dan ook puur als prikkelen.
Hij omschrijft zijn wereld en zijn ervaring met de student. Ik herken me deels in zijn woorden, maar wat mij betreft ligt het niet aan de student, maar type onderwijs dat wij bieden waardoor we deze studenten creëren. Gelukkig creëren we ook toppers die zich wel geïnspireerd voelen door docenten en ons systeem. Maar mn gevoel zegt wel dat we steeds minder matchen met de behoeften van onze studenten. De vraag verandert sneller dan het aanbod. Het is aan ons om het onderwijs flink aan te passen om nog meer toppers te creëren. Onze rol als inspirator en motivator wordt steeds groter en belangrijker. Wij als docent zouden hier meer in moeten groeien via bijvoorbeeld dat theaterexperiment Dwars door de vierde wand en oa het stimuleren van de hybride docent.
Als aanvulling op mijn vorige reactie. Met hybride docenten bedoel ik alle docenten die een deel van hun aanstelling gedetacheerd zijn/werkzaam zijn bij een niet onderwijsinstelling en met geloofwaardige en actuele verhalen uit de eigen praktijk de rol van inspirator kan versterken.
Er zullen zeker studenten zijn die echt weinig doen, meeliften met anderen etc etc, maar dat verschilt ook per docent. Wanneer deze vrij weinig bakt van de stof uitleggen, antwoorden op vragen geven, of presenteren in het algemeen, zal de ‘beste’ leerling nog wel achter zn laptop verschuilen om een nieuw paar schoenen te gaan uitzoeken.
In plaats van het als maar uitbreiden van de docenten rol, waar ze opeens ‘inspirator’ en ‘motivator’ en allemaal andere dingen moeten zijn, laten we de basis versterken, waarin docenten het respect van de leerlingen nog wel hebben. Misschien dat we dan wat minder ‘soorten’ leerlingen hebben.
Ah, goeie ouwe tijd meegemaakt in het eerste jaar als unicorn. Nu zie ik niks, hoor ik niks, weet ik niks. Wat een lekkker leven!
Met vriendelijke groet,
Voormalig “unicorn”, maar gaat tegenwoordig door het leven als “jurist” en “meeloper” door andere meelopers en HR-docenten. Chapeau!
Prachtartikel, Okke! Ik hoop niet dat er achter de schermen nog gedoe over is ontstaan.
Ik herken mij enorm in de studenten die aangeven als eenhoorn de studie zijn begonnen. Ik zelf heb dit ook de eerste anderhalf á twee jaar volgehouden. Uiteindelijk blijkt studeren als jurist of grijze muis veruit de meest praktisch/haalbare route. Factoren binnen de HR spelen uiteraard mee, maar vooral ook daarbuiten. Dankzij het leenstelsel is een baantje belangrijker dan ooit. We moeten sporten, sociaal zijn en consumeren van de maatschappij. Dan is studeren snel een bijzaak. Een efficiënt middel om bij een doel (diploma) te komen.
Een paar gelukkige studenten die vaak nog thuiswonen, welgesteld zijn, of op een andere manier geluk hebben kunnen het zich veroorloven om eenhoorn te zijn. De rest kiest snel de weg van de minste weerstand.
Reken het vooral jezelf niet aan. Deze trend in onderwijsland gaat jááren terug.
Studenten zijn de perfecte afspiegeling van de Nederlandse samenleving: zo divers als maar zijn kan. En dan niet op het gebied van geloofsovertuiging of cultuur, maar ook op het gebied van studeren en motiveren. Ik denk dat je dat niet zomaar kan veranderen. Dat moet je ook niet willen veranderen. Iedereen studeert op zijn eigen manier.
Maar dat dode paard… Hiermee sla je de plank echt mis. Je plakt nu een label op iedere student die een rugzakje heeft. Alsof het niet waard is om blijven te trekken. Ikzelf heb ook een rugzakje en je kan van mij nou niet zeggen dat ik een dood paard ben. Goed, ik ben geen eenhoorn of huisdier, maar gewoon lekker mezelf. En zo zijn er nog veel meer. Godzijdank biedt de Hogeschool de middelen voor deze ‘dode paarden’ om succesvol te zijn met studeren. En dat gaat met vallen en opstaan, deuren die in je gezicht worden dichtgesmeten en rode lopers die voor je worden uitgelegd (eigen ervaring).
Dus als tegenhanger van jouw eenhoorns en grijze muizen: de classificatie van docenten.
1. De stimulator. Weet een student te prikkelen met materie. Ziet waar een student moeite mee heeft en probeert dit met alle fantasie van de wereld op te lossen. Studenten dragen hem of haar op handen en zullen hem/haar nog lang herinneren.
2. De motivator. Waarom deze docenten geen TEDX talk hebben gedaan is onduidelijk. Eigenlijk zijn zij net zoals de stimulator, maar dan met een goeie babbel. Of ze nou les moeten geven of een krot moeten verkopen, hun lukt het.
3. De droogkloot. Geeft les maar daar blijft het ook bij. Zijn of haar lessen worden als saai beschouwd en wellicht dat sommige studenten niet op komen dagen, maar de studenten die komen steken er toch wat van op.
4. De irritator. Werkt alle studenten op de zenuwen. Volgt de wet tot op de komma, net zoals beoordelingsformulieren en antwoordmodellen. List en bedrog zijn ook van de partij. “Huiswerk niet gemaakt? Dat is een onvoldoende” Als een student zegt dat het niet op Cumlaude stond krijgt hij/zij te horen dat het in de les is gezegd en dat ze maar moeten opletten. Of op het laatste moment een beoordelingsformulier aanpassen. Studenten weren deze docent liever dan dat ze naar zijn les luisteren. Sommige studenten staan op en gaan klagen, maar de irritator drukt dit liever de kop in dan dat hij/zij naar de klacht luistert.
Welk stickertje mag ik op jou plakken?
@mondigestudent: ik ben een mix van al jouw archetypen, net zoals studenten vaak een mix zijn van de door mij bedachte 7 soorten. Anders dan je wellicht dacht houd ik er niet van mensen in hokjes te stoppen, want dat is niet erg genuanceerd. Mijn classificatie is een cynische uiting van frustratie.