Diversiteit en inclusiviteit: ‘Zijn woorden kwetsen mij en dat mag hij best weten’
Gepubliceerd: 4 October 2019 • Leestijd: 3 minuten en 6 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Er wordt op de Hogeschool Rotterdam vaak gesproken over diversiteit en inclusiviteit, maar hoe leven die onderwerpen op de werkvloer? Tijdens de presentatie van de inspiratiebundel ‘Een ode aan meerstemmigheid’ bleek dat de meningen hierover stevig uiteenlopen.
Peggy Wijntuin trad een jaar geleden aan als adviseur diversiteits- en inclusiviteitsvraagstukken aan de Hogeschool Rotterdam (HR) om bij te dragen aan een inclusiever opleidings- en werkklimaat. Om te ontdekken hoe de hogeschool ervoor stond, sprak ze veel docenten, managers en directeuren. Zeven van hen staan symbool voor het geluid omtrent diversiteit en inclusiviteit binnen de hogeschool. Hun verhalen zijn gebundeld in het boekje dat woensdagmiddag gepresenteerd werd in het Stadsarchief Rotterdam.
Wijntuin noemt de medewerkers die aan het boekje hebben meegewerkt moedig. ‘Moedig omdat ze weten dat er over hun verhaal gepraat gaat worden. Ze steken hun nek uit en hebben de moed om de confrontatie aan te gaan. Ik heb diep respect voor alle zeven’, zegt ze tijdens de presentatie. Ze houdt zich al jaren bezig met deze onderwerpen en weet dat ze mensen raken. Dat de gemoederen tijdens de presentatie hoog op zouden lopen, had ze ingecalculeerd.
‘Nog niet tevreden met de resultaten’
Tijdens de paneldiscussie delen vier panelleden hoe het er wat hen betreft binnen de hogeschool voorstaat. Collegevoorzitter Ron Bormans vertelt dat de hogeschool ernaar streeft ontspannen en succesvol om te gaan met diversiteit, maar dat dat nog niet altijd lukt. Hij is tevreden met de intenties en de maatregelen, maar nog niet met de resultaten. De hogeschool is wat hem betreft nog niet divers genoeg.
Willem de Kooning-directeur Jeroen Chabot vertelt dat hij op zijn kunstacademie hard werkt aan ‘de acceptatie van het feit dat je je ongemakkelijk moet voelen als je wat wilt veranderen’. En ongemak wordt er op de WdKA, naar eigen zeggen het witste middle class instituut van de HR, gevoeld. Een ethische commissie onderzocht of het toelatingsexamen veranderd kan worden zodat alle studenten beter in de gelegenheid worden gesteld om hun talenten te tonen.’
‘Laten we Yasemin uitnodigen’
Yasemin Güler is onderwijsmanager bij het instituut voor sociale opleidingen (ISO) en vertelt dat ze als vrouw van Turkse afkomst anders wordt behandeld dan witte collega’s. ‘Dan krijg ik een mail waarin staat ‘Laten we Yasemin uitnodigen voor dit panel, want dan zit er kleur in’. Ze wordt dus kennelijk niet uitgenodigd om haar competenties en dat ervaart ze als ‘een krasje’. ‘En als je maar genoeg krasjes oploopt, wordt het vanzelf een litteken’, zegt Güler.
Ze begrijpt dat collega’s met een niet-Nederlandse achtergrond daarom op een gegeven moment bij de HR vertrekken, maar zij blijft omdat ze zo andere mensen met een andere achtergrond kan verleiden te blijven meedoen. ‘Ook al weet ik dat het niet makkelijk voor ze gaat worden.’
‘Bullshit’
‘Ik vind het bullshit dat de hogeschool zoveel aandacht besteedt aan diversiteit en inclusiviteit’, stelt William Polm, docent human resource management (hrm). ‘Voor mij en op mijn opleiding zijn deze thema’s geen issue. Bij hrm kijken we naar de kwaliteiten van mensen en wat zij nodig hebben.’ Hij vertelt dat zijn team vrij wit is, maar wel divers omdat alle medewerkers andere leeftijden, achtergronden en geaardheden hebben. Diversiteit zou volgens hem niet alleen over huidskleur moeten gaan.
Bij het verhaal van Polm ontstaat er voor het eerst rumoer in de zaal. Docent Jean-Marie Molina neemt het woord en spreekt Polm streng toe. ‘Diversiteit zou juist over kleur moeten gaan, want dat is waar mensen je op beoordelen. En als je dat niet ziet, let je niet goed op.’
‘The road to hell is paved with good intentions’
Molina krijgt bijval uit de zaal, waarna collegevoorzitter Bormans het opneemt voor Polm. ‘Laten we proberen elkaar niet te beoordelen op de woorden die we gebruiken, maar op de intentie die achter die woorden zit. Als we dat doen, kunnen we elkaar blijven vinden en met elkaar in gesprek blijven.’ Molina is het daar niet mee eens: ‘Intentions? The road to hell is paved with good intentions. Zijn woorden kwetsen mij, of dat nou z’n intentie was of niet, en dat mag hij weten.’
Na de discussie gaat het panel uit elkaar en wordt er aan tafels verder gepraat over diversiteit op de hogeschool. Molina is bij Polm aangeschoven en de brand lijkt te zijn geblust.
Peggy Wijntuin kijkt ondertussen tevreden de zaal rond. ‘Het was de bedoeling dat mensen deze inspiratiebundel zouden lezen en het gesprek over diversiteit en inclusiviteit met elkaar zouden aangaan. Dat is precies wat er is gebeurd vandaag.’
De interviews uit de inspiratiebundel (met Jeroen Chabot, Yasemin Güler, William Polm, Myrthe Metsch, Brahim Boukhari, Enny Kraaijveld en Michiel de Ronde) verschijnen de komende weken op het hogeschool-intranet Hint.
Tekst: Tosca Sel
Foto’s: Danny Bok
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. 
Diversiteit zoals het hoort: Intellectuele diversiteit en gelijke kansen/stem voor andersdenkenden.
Diversiteit zoals toegepast (SJ-theorie): Minder ‘wit’, man en hetero. (op uiterlijke kenmerken en geaardheid).
Heel schadelijk, vindt ik. Discriminatie op huidskleur en geaardheid mag dus wel, als het maar de juiste groep is.
Populair in onderwijs, politiek en cultuursector.
@Jasper ik ben het met je eens. Diversiteit wordt nu “gehanhaafd” in de vorm van zogenaamde positieve iscriminatie. Terwijl het doel eigenlijk is om alles eerlijk te houen. Ik ben alleen van menig dat eerlijkheid niet met terugwerkende kracht moet gelden voor groeperingen die vroeger onderdrukt zijn. Dan blijven we in de discriminatie cyclus.
Ook moeten we ons afvragen, waarom willen we diversiteit? Om eerlijk te zijn en goede mensen te hebben ongeacht hun afkomst/ras/geaardheid? Of om te kunnen zeggen dat we inclusief zijn?
Laten we juist ook elkaar blijven aanspreken op woordgebruik en gedrag. Ik ervaar het als storend dat er in onze samenleving aan de ene kant best wel grove grapjes gemaakt worden over Chinezen of andere Aziaten (hun uiterlijk: zie Ushi, hun uitspraak:”viel biel vool de meneel met die blonde snol”, zo leuk….) en aan de andere kant over moslims heel krampachtig wordt gedaan, zodanig dat zij ook voelen dat het wat tuttig wordt.
@jaikbenwitdus
Je stelt een hele goede vraag.
“Waarom willen we diversiteit, om eerlijk te zijn en goede mensen aan te trekken ongeacht afkomst/ras/geaardheid of om te zeggen dat we inclusief zijn?”
Uiteraard zou optie 1 die jij stelt het juiste antwoord moeten zijn. Of dat niet altijd het geval is, deel 2 van je vraag, jazeker. Dat ben ik met je eens. Het is een ‘populair’ onderwerp momenteel. Wat mij opvalt is dat wanneer het oncomfortabel wordt, men vaak terugkrabbelt terwijl het gesprek dàn pas kan beginnen.
Maar om bij deel 1 van jouw antwoord op de vraag waarom we diversiteit willen uit te kunnen komen, kun je niet zeggen: zo, nu stoppen we met discrimineren. Er is tijd nodig om te helen. En om te kunnen helen moet er worden gekeken naar wie en wat is beschadigd of kapot is gegaan. Jij en ik, als witte mensen (ik betrek het nu alleen op huidskleur gezien de naam waaronder je post) kunnen en mogen niet alleen die schade opmaken. Daar moeten we goed voor luisteren naar de mensen die schade hebben opgelopen. Wat is nodig om te helen? Welk aandeel hebben wij daarin gehad, de schade die is toegebracht en welke rol hebben wij in het helen. Dat is onze verantwoordelijkheid als onderdeel van de samenleving.
Een streep zetten, als dat al zou kunnen, onder discriminatie kan dus (nog) niet. Iedereen moet gelijke kansen hebben gehad om zijn/haar capaciteiten te ontwikkelen. Dan pas kan worden bepaald wie de beste is voor die ene job. Omdat die gelijke kansen er niet zijn geweest en nog steeds niet zijn, is positieve discriminatie nodig.
Ik moet bij inclusiviteit altijd ontzettend denken aan het feit dat ik christen ben en er TIG collega’s (docenten van ‘een diverse studenten-populatie’) het normaal vinden om te schelden met Jezus Christus, of, als ze milder willen doen: ‘Zjezus’.
Brengt mij op dit artikel: https://www.nrc.nl/nieuws/2016/08/02/linksmens-koestert-moslims-maar-lacht-om-christenen-3492752-a1514454 .
Mijn boodschap wat dit betreft: als je roept dat je inclusiviteit / tolerantie / iedereen mag er zijn / ruimdenkendheid belangrijk vindt, stop dan ook met onbeleefd (ik vind – onbeschaafd, laag) vloeken. Ik irriteer mij er zeer aan, ook omdat het voor mij (en een paar miljard anderen) veel betekent, maar vooral omdat ik het zo ontzettend hypocriet vind. Bedenk een ander scheldwoord als er iets tegenzit.
@ Daisy.
Mag ik vragen over welke schade of wat voor schade je over praat? Ik ben daar benieuwd naar. Het je het dat over slavernij ofzo? En waarom zou het ongemakkelijk worden als de individu geen blaam treft?
‘Maar om bij deel 1 van jouw antwoord op de vraag waarom we diversiteit willen uit te kunnen komen, kun je niet zeggen: zo, nu stoppen we met discrimineren. Er is tijd nodig om te helen’. Dus nu gaan we de andere groep beschadigen, gaan we die daarna ook ruimte en tijd geven om te helen? gaan we dan elkaar om en om discrimineren?
‘Daar moeten we goed voor luisteren naar de mensen die schade hebben opgelopen’, zeg je hier nu dat alleen mensen met een kleurtje slachtoffer (kunnen) zijn van discriminatie?
‘Iedereen moet gelijke kansen hebben gehad om zijn/haar capaciteiten te ontwikkelen’. Waarom zouden mensen geen gelijke kansen hebben om zich te ontwikkelen? Worden die mensen niet opgevoed en begeleid door ouders, school e.d.? Alsof de problemen waar jij op doelt eergister gebeurd zijn. Slavernij e.d. is al meer dan 135 jaar geleden, hoe lang moet je een groep aanspreken of verantwoordelijk houden voor de ontwikkeling van de andere groep, oneindig?
Ik zie meer buitenlandse studenten en Nederlandse studenten met een andere achtergrond hier studeren in NL. Ook zie ik veel positieve discriminatie en ben ik meermaal zelf gediscrimineerd en afgewezen in mijn leven omdat ik alleen de Nederlandse achtergrond heb. Hoe ver moet het gaan en hoe zielig moeten we de mensen vinden om elkaar eens gelijk te gaan behandelen?
Nogmaals, discrimineren is, schijnbaar, niet erg als het een blanke Nederlander bent, want die discrimineren zelf (allemaal??). Je mag, kennelijk, niemand slachtoffer laten worden van het groepsgedrag van sommige in de groep, Behalve de ‘grote boze’ blanken.
@ daisy.
Welke schade bedoel je precies, en wie is hier verantwoordelijk voor? Denken we hierbij is groepen??
Zoveel vragen, zo weinig mogelijkheden..
@jasper
Je stelt een aantal vragen, ik ga proberen ze te beantwoorden:
-De schade waar ik over praat: bijvoorbeeld, wanneer door toedoen van discriminatie er een ongelijke verdeling is wie zijn of haar talenten wel kan ontwikkelen, dat noem ik schade.
-Nee ik heb het niet over DE slavernij.
-Het gaat niet zozeer om de blaam maar om verantwoordelijkheden. Als individu binnen een samenleving heb je verantwoordelijkheden richting de samenleving net zo goed als dat de samenleving verantwoordelijkheden heeft richting jou als individu.
-Positieve discriminatie betekent niet dat er dan iemand anders op negatieve wijze wordt gediscrimineerd.
-Nee ik zeg niet dat alleen mensen met een andere huidkleur slachtoffer kunnen zijn van discriminatie.
“ Waarom zouden mensen geen gelijke kansen hebben om zich te ontwikkelen? Worden die mensen niet opgevoed en begeleid door ouders, school e.d.? Alsof de problemen waar jij op doelt eergister gebeurd zijn. Slavernij e.d. is al meer dan 135 jaar geleden, hoe lang moet je een groep aanspreken of verantwoordelijk houden voor de ontwikkeling van de andere groep, oneindig?”
-Mensen hebben geen gelijke kansen gehad zich te ontwikkelen doordat er sprake is van een vorm/gradatie/resultaat/nasleep van discriminatie. Vooral van discriminatie die zo ingebakken zit in onze samenleving, in onze cultuur, normen en waarden, dat we daar langzaam van loskomen. Een voorbeeld: zwarte piet.
Ik denk dat je aan het einde een vraag wilde stellen i.p.v. deze voor me in te vullen. Nee, ik doel niet op de slavernij.
“Ik zie meer buitenlandse studenten en Nederlandse studenten met een andere achtergrond hier studeren in NL.”
-Dit is precies waar het om gaat, de eerste twee woorden van je zin…..
“Ook zie ik veel positieve discriminatie en ben ik meermaal zelf gediscrimineerd en afgewezen in mijn leven omdat ik alleen de Nederlandse achtergrond heb. Hoe ver moet het gaan en hoe zielig moeten we de mensen vinden om elkaar eens gelijk te gaan behandelen?”
-Ook ik heb discriminatie ervaren, als vrouw. Vroeger dacht: als ik een man was geweest dan was het wel gelukt. Dit is niet eerlijk. Nu denk ik: stel dat ik een donkere vrouw was geweest of een moslima of beiden. Dit is niet eerlijk.
“Nogmaals, discrimineren is, schijnbaar, niet erg als het een blanke Nederlander bent, want die discrimineren zelf (allemaal??). Je mag, kennelijk, niemand slachtoffer laten worden van het groepsgedrag van sommige in de groep, Behalve de ‘grote boze’ blanken.”
-Hier weet ik niets op te antwoorden…
Tenslotte heb ik een vraag voor jou Jasper
Je verwijst een aantal keer naar de afschaffing van de slavernij. Kun je me 1 ingrijpende gebeurtenis uit onze geschiedenis noemen die per direct is gestopt nadat deze werd afgeschaft of beëindigd. Zonder nasleep of gevolgen die merkbaar zijn geweest in de samenleving?
Je suggereert namelijk dat racisme is gestopt na het afschaffen van de slavernij.
En nee ik hou jou persoonlijk niet verantwoordelijk voor de slavernij, ook mezelf niet overigens.
@ Daisy
Beste Daisy,
-Positieve discriminatie betekent niet dat er dan iemand anders op negatieve wijze wordt gediscrimineerd.
ja, per definitie wel. Daarom is discriminatie altijd negatief voor iemand die het treft.
Mensen hebben geen gelijke kansen gehad zich te ontwikkelen doordat er sprake is van een vorm/gradatie/resultaat/nasleep van discriminatie. Vooral van discriminatie die zo ingebakken zit in onze samenleving, in onze cultuur, normen en waarden, dat we daar langzaam van loskomen. Een voorbeeld: zwarte piet.
Wat een onzin, welke nasleep, ieder begint ‘schoon’ aan het leven, we leven niet honderden jaren, denk ik zo. en intergenerationele trauma’s werken zo niet.
-Dit is precies waar het om gaat, de eerste twee woorden van je zin…..
Leuk maar dat zie ik niet alleen, kijk eens naar de cijfers. of zie ik dat verkeerd omdat ik blank ben en ik er minder mee te maken heb?
-Ook ik heb discriminatie ervaren, als vrouw. Vroeger dacht: als ik een man was geweest dan was het wel gelukt. Dit is niet eerlijk. Nu denk ik: stel dat ik een donkere vrouw was geweest of een moslima of beiden. Dit is niet eerlijk.
Ja, dus? voor een ieder is het toch niet eerlijk? ongeacht je lichaamlijke opmaak en uiterlijke kenmerken. Iedereen loopt tegen discriminatie en problemen aan. En ja, sommige wat meer, maar dit heeft niet de reden: Discriminatie, perse. We moeten de redenen ook bekijken.
Hier weet ik niets op te antwoorden…
Nee, tuurlijk niet. want het is een feit.
Tenslotte heb ik een vraag voor jou Jasper
Je verwijst een aantal keer naar de afschaffing van de slavernij. Kun je me 1 ingrijpende gebeurtenis uit onze geschiedenis noemen die per direct is gestopt nadat deze werd afgeschaft of beëindigd. Zonder nasleep of gevolgen die merkbaar zijn geweest in de samenleving?
– Tuurlijk is er een nasleep. Maar 130+ jaar erna? ik geloof niet dat de blanke ras, o.a. rassen zoveel nasleep voelen of merken van de slavernij heden ten dagen. En nogmaals de vraag, ook aan jou: Duurt dit eeuwen? is er niets gebeurd? Dit is een soort van schuldgevoelens ofzo..
De onderzoeken die er zijn zijn incompleet, worden verkeerd gerepresenteerd en een hoop wordt niet onderzocht door politieke correcte onderzoekers die dit ontwijken en politici die dit ontwijken.
En ja, als we naar diversiteit kijken heb ik een verdrietige mededeling voor je: In een land waar je een blanke meerderheid hebt, zal je ook in presentatie altijd een blanke meerderheid hebben.
Ook jij laat helaas zien dat er een scheef en niet-feitelijke situatie wordt geschetst en na de Marokkanen nu de blanke (NL) mens (vooral mannen) de sjaak is. Maar die mag je discrimineren, demoniseren en onderdrukken, die zijn dominant en de rest is zielig en onderdrukt, en die moeten geholpen worden. Ik zie nu nooit onderzoek of autochtone, blanke, Nederlanders worden gediscrimineerd in watvoor sector dan ook.
Het lijkt een soort van onbewuste Witte suprematie om te denken dat de rest zo zielig en onderdrukt is.
@jasper
“Onbewust witte suprematie”
Eindelijk hebben we iets gevonden waar we het over eens zijn.
@Daisy.
Nee, het bestaat namelijk niet. Maar het zegt wel waar jij staat.
@jasper, zie mijn laatste opmerking