Blog Okke: Morele ambitie
Blog van OkkeGepubliceerd: 1 hour ago
| 
|
Darice de Cuba is webdeveloper bij Profielen. Zij is geboren op Aruba en woont sinds 2000 in Nederland. Ze houdt zich graag bezig met toegankelijkheid en inclusie waarover ze blogt op haar Engelstalige blog. Darice is laat-doof. Naast front-end developer is ze ervaringsdeskundige met expertise in inclusief design.
Foto: Paul van der Blom
Sinds we in een pandemie verkeren kom ik steeds verschillende psychologische theorieën tegen die in de pandemie heel toepasselijk zijn. Twee zijn blijven hangen, namelijk languishing en the sunk cost fallacy. Beiden zijn niet nieuw maar spelen tijdens de pandemie een grote rol.
Languishing – letterlijk vertaald: wegkwijnen – is in deze pandemie het geval, we zitten allemaal in een soort stagnatie. We zitten veel thuis, werken of studeren thuis, gaan bijna nergens heen. We hebben geen mentale uitdaging en door gebrek aan concentratie raken we moeilijk in een flow. Het is geen depressie of een mentale ziekte maar kan later wel leiden tot mentale problemen.
Het is een uitdaging om onszelf uit die stagnatie te halen, om af te komen van dat ‘blah’-gevoel. Om onszelf te motiveren, mentaal te stimuleren. Op een gegeven moment is iedereen zat van Netflix bingen, boek na boek lezen. En ik ken niemand meer die nog steeds ijverig zijn eigen zuurdesembrood aan het maken is.
The sunk cost fallacy komt tijdens de pandemie ook veel voor. Een simpel niet-pandemisch voorbeeld ervan is: Je zit in het tweede jaar van je studie en je komt tot de ontdekking dat je deze studie echt niet leuk vindt. Maar je hebt al veel collegegeld betaald, al dat geld aan boeken besteed en zoveel van je tijd erin gestopt. Je beslist toch door te gaan ondanks dat het je ongelukkig maakt. Je bent dan gevallen voor the sunk cost fallacy, je blijft meer geld en/of tijd steken in iets dat je niet wilt, omdat je er al zoveel geld en tijd in hebt gestopt.
Vooral in het bedrijfsleven – bijvoorbeeld de horeca – zie je sinds de pandemie veel gevallen van the sunk cost fallacy. Regelmatig staan er verhalen in de krant van mensen die vertellen hoe ze een extra hypotheek nemen, hun huis verkopen, hun auto verkopen zodat ze hun bedrijf of horeca zaak niet voorgoed hoeven te sluiten. Terwijl de kans groot is dat ze al dat geld niet terug zullen verdienen. Ze kunnen beter hun verlies nu nemen in plaats van later nog dieper in het gat te zitten.
Zelf merk ik dat ik aan het languishen ben. Ik kan me moeilijke concentreren op boeken lezen. Het lukt me alleen oude boeken te herlezen of korte artikelen. Het is de laatste maanden zeldzaam dat ik in een flow raak, behalve een paar keer tijdens het uitgebreid koken. Ik hoop van harte dat ik later geen mentale klachten ga overhouden aan de lockdowns. Daarom doe ik actief mijn best om dingen te ondernemen zoals extra lange wandelingen, foto’s maken of een uitgebreide maaltijd koken.
Ik vermoed dat we komende jaren en nog lang daarna – naast de medische vooruitgang die in een recordtempo is geboekt op bepaalde gebieden – boeken en longreads zullen krijgen over nieuwe psychologische theorieën, die mensen allemaal geleerd en ontdekt hebben tijden dit grote veldexperiment de pandemie.
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Een experiment veronderstelt een vooropgezet plan. In dit geval zou dat leiden tot een samenzweringstheorie en dat is niet de opzet van je verhaal lijkt mij. Ook het voorbeeld van een horeca ondernemer vind ik niet echt sterk gekozen. Als je ergens je ziel en zaligheid in hebt gestoken dan is dat meer waard dan alleen geld. Niet te vergelijken met een student die zijn studie maar niks vindt. Languishing herken ik wel, zittend op de bank en met niks anders te doen dan de stukjes op Profielen door te lezen.
Mooie blog Darice, denk dat je helemaal gelijk hebt en we de psych/soc/emo gevolgen nog lang gaan merken en het vak psychologie veel nieuwe stof tot nadenken krijgt, en helaas ook een hoop extra cliënten. Schrok aanvankelijk wel een beetje van de titel – corona-ontkenners roepen ook “dit is gewoon een experiment!” – en dat vond ik moeilijk te rijmen met je eerdere blogs. Jij bedoelt gelukkig geen bewust experiment van regeringen op hun volkeren dmv een “verzonnen” dreiging, maar dat we in een ongekende en onzekere situatie zitten, waar we allemaal maar een beetje aanmodderen omdat we ook niet weten hoe we hieruit gaan komen of het hoofd boven water houden. Ja, van alles proberen zonder dat vaststaat wat het resultaat zal zijn, dat is een experiment. Maar, dan denk ik dat het hele leven altijd al een experiment was, tenminste ikzelf heb het grootste deel van mijn leven vooral veel aangemodderd. Het is alleen nu allemaal tot in het extreme uitvergroot, en aanmodderen is alles wat er nog over is, voor bijna iedereen.
Ik vraag me af hoeveel “nieuwe” stof dit daadwerkelijk gaat opleveren in tegenstelling tot hoe veel “oude” stof weer meer centraal in ons gedachtengoed terugkeert. In tegenstelling tot Bart die zich zeer bewust is van zijn aanmodderen overschatten de meeste mensen systematisch de beheersbaarheid van het menselijk bestaan.
In een westerse wereld van mogelijkheden, compensatieregelingen en verzekeringen is dat ook niet een vreemde gedachte. Er wordt van jongs af aan met de paplepel ingegoten dat de wereld aan onze voeten ligt en we alles kunnen worden en doen waar we over dromen. Als de wereld dan opeens niet mee blijkt te werken is dat een harde les, dit soort problematiek is bij uitstek een welvaartssymptoom.
Waar ik bang voor ben is dat er krampachtig terug zal worden bewogen naar een pre-corona denken en er te weinig lering zal worden getrokken, en deze pandemie de geschiedenis in verdwijnt als een ramp die we uiteindelijk overwonnen hebben. Termen als “corona-moe” vind ik zorgwekkend wanneer deze leiden tot het negeren van maatregelen en adviezen, alsof de hoeveelheid zin die je hebt de realiteit van de problematiek verandert.
Dit is niet het eerste en zal niet het laatste zijn wat ons overkomt, en onze plannen massaal in de war stuurt. Ik hoop dan ook dat de psychologische inzichten die zullen worden geschreven ons kunnen helpen naar een realistischer perspectief en meer weerbaarheid.