Blog Sterre: De finish is in zicht maar voelt onbereikbaar
Blog van SterreGepubliceerd: 4 hours ago
| 
|
Ramona is vierdejaars student ruimtelijke ontwikkeling. Met haar blogs wil ze je meer laten zien over de ruimtelijke ontwikkeling in steden en meenemen in haar leven als student.
Foto: Paul van der Blom
Zou jij het je kunnen voorstellen: Leven op straat, terwijl je nadenkt hoe je vandaag weer te eten en drinken krijgt? Met de winterse weersomstandigheden is het weer een extra urgent probleem. Daarom vraag ik me de laatste tijd af: Is er iets wat we hier als stedenbouwkundigen aan kunnen doen?
Ten eerste is het goed te achterhalen waardoor iemand dakloos is geworden. De oorzaken zijn vaak net een ijsberg, waarbij je niet kan zien wat zich onder het water bevindt. Wel zien we op dit moment dat er een aanzienlijke toename is in dakloosheid door covid-19 en de onbetaalbare huizenmarkt. Doordat de huizen onbetaalbaar zijn ontstaan er ‘economische daklozen’. Deze mensen hebben wel een baan maar moeten toch op straat leven door een tekort aan betaalbare woonruimte.
In mijn vakgebied streef ik naar veiligheid in de openbare ruimte, maar door de toename van het aantal daklozen is er te weinig plek om daklozen op te vangen en voelen mensen zich vaak onveiliger in hun buurt. Het publieke domein speelt immers een belangrijke rol in hoe jij de stad ervaart.
Om een veiligheidsgevoel te kunnen bereiken is het dan ook belangrijk te ontwerpen met en voor de bewoners en gebruikers van een gebied. Maar daklozen en bewoners stellen andere eisen aan een ruimte. Daklozen voelen zich bijvoorbeeld veilig in het donker, terwijl bewoners zich vaak veiliger voelen als er verlichting is.
Toen ik zocht naar voorbeelden van oplossingen hiervoor kwam ik als eerste het Folkets park in Kopenhagen tegen. Hier hebben ze geprobeerd om door het gesprek aan te gaan een park te creëren waar daklozen naast de bewoners kunnen samenkomen. In Finland is een andere oplossing gevonden: hier krijgt iedere dakloze zijn eigen woning. Het probleem hiermee is dat er ondertussen wel weer een wachttijd van twee jaar aan vastzit.
Naar mijn idee zouden beide oplossingen kunnen werken. Alleen lijkt de oplossing in Finland erg op het regelen van opvang voor daklozen, wat bij ons ook al gebeurt. Deze oplossing is dan ook minder bestand tegen een toename van het aantal daklozen, terwijl men de openbare ruimte altijd zou kunnen aanpassen om daklozen en andere bewoners samen te laten komen.
Daklozen kiezen vaak niet voor het pad waar ze zich nu op bevinden. Het is belangrijk dat wij ervoor zorgen dat iedereen zich veilig en thuis kan voelen in de stad. Ik denk dan ook dat het belangrijkste is om daklozen mee te nemen in het gesprek en rekening te houden met hun ‘ijsberg’.
Wil je op donderdag (rond lunchtijd) het heetste nieuws van afgelopen week in je mailbox ontvangen? Meld je aan voor onze nieuwsbrief. De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Mooi stuk 🙂
Ik vermoed dat ze in Finland aan housing first doen?
https://en.wikipedia.org/wiki/Housing_First
Dit is substantieel anders dan opvang, omdat je de daklozen meteen in een stabiele situatie neerzet. Dus niet in een ruimte met 30 andere, tijdelijk, maar een huis waar je in kan wonen. Zodat je je leven weer kan oppakken. De makkelijkste oplossing tegen daklozen is ze een huis geven. 😉
Het is goed dat je hier als stedenbouwkundige over nadenkt. Vooral als je bedenkt dat heel veel gemeenten juist beleid hebben om het daklozen zo moeilijk mogelijk te maken. Door bijvoorbeeld leuningen op publieke bankjes zodat ze niet kunnen slapen. Ik vrees dat bij dit soort onderwerpen je als stedenbouwkundige harder moet strijden, omdat je hiermee ook op de beleidsstoel gaat zitten.
Hey Martijn,
Ik bedoel dit inderdaad. Het is anders dan een opvang alleen levert het ook ene wachttijd op, waardoor daklozen nog steeds niet van de straat af zijn. Daarom lijkt het mij goed om na te denken aan het inrichten van de openbare ruimte waarbij daklozen ook een ruimte krijgen. Dit zou een hoop tijd kunnen kosten en is vrijblijvender, maar iets nieuw is nooit een gemakkelijke opgave 😉
Klinkt als een prachtig principe, Housing First. Het is enorm lastig om je situatie te verbeteren als er geen stabiliteit is om op te bouwen en we hebben allemaal een ‘thuisgevoel’ nodig. Mensen die in de problemen zitten komen vaak door die problemen dieper in de problemen, inclusief dakloosheid. Die vicieuze cirkel moet doorbroken worden voordat je kan verbeteren.
Volgens mij kan je in Nederland ook echt geen donder zonder vaste woon- of verblijfplaats, en heb ik oprecht geen idee of ‘daklozenopvang’ op enige wijze daaraan voldoet.
Hey s.Heijkamp,
Daklozenopvang is ook iets sta op dit moment enorme wachttijden heeft net als housing first. Het is een mooi idee, maar ik denk dat er meer te doen valt dan alleen opvang. Ook omdat niet elke daklozen perce een onderdak wilt hebben. Een veilige openbare ruimte voor bewoners van een wijk en de daklozen is dan ook iets wat naar mijn idee ook op een andere manier volbracht kan worden. Veranderingen in het opzetten van onze openbare ruimte om daklozen een veilige plek te geven in ruil voor eventuele onderhoud aan het park lijkt mij een idee wat ook op de korte termijn beter haalbaar is.
Door samen te ontwerpen met daklozen kun je ook kijken wat hun verlangens zijn en waarom ze dakloos zijn. Dat is dan ook het punt dat ik als allerbelangrijkste aangeef.
Groetjes,
Ramona