Op de HR, maar ook op andere onderwijsinstellingen, wordt geconstateerd dat er (veel) minder studenten komen opdagen bij colleges en werkgroepen. De vice-voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond denkt dat de lessen aantrekkelijker moeten zijn, willen studenten ervoor naar school komen.

Zie ons artikel en zijn stuk in de Volkskrant. Hij vindt het onderwijs vaak te individueel, te passief en mist diepgaande discussie. Hoe denkt het Profielen Panel daarover? We legden hen de stelling voor: ‘Als de lessen aantrekkelijker worden, komen er vanzelf weer meer studenten naar de colleges’.

Ivo van Dalen: ‘Wel naar school als leraar strikt is’

Student finance & control

‘Mijn voorkeur is de afgelopen jaren altijd uitgegaan naar online les. De lessen waar ik fysiek wel voor naar school ben gegaan, waren de lessen waarin leraren strikt zijn in het al dan niet hulp geven, feedback bieden en vragen beantwoorden; sommige leraren meldden dat zij geen reactie geven via mail of Teams op vragen, maar alleen fysiek tijdens of na de les beschikbaar zijn voor vragen of hulp. Misschien ietwat kinderachtig, maar hé – voor mij werkt dat om mij naar de colleges te krijgen.’

Judith Vennix: ‘Werkvormen hanteren die online niet goed mogelijk zijn’

Programmamanager blended learning

‘Ik beantwoord dat met ja, maar wel met een paar voorbehouden. Ten eerste weet ik niet of ik “aantrekkelijk” het juiste woord vind. Het probleem met aantrekkelijk is dat al snel wordt gedacht aan “goed (entertainend) gebracht door de docent” en dat in combinatie met het woord college brengt bij mij toch het beeld naar boven van een hoogleraar van Maarten van Rossem- of Herman Pleij-achtige allure die zijn kennis overdraagt aan volle zalen.

Wat naar mijn idee wel werkt is als het moment op locatie een duidelijke meerwaarde biedt en er werkvormen worden gehanteerd die online niet (zo goed) mogelijk zijn. Werkcolleges met door de docent begeleide verdiepingsopdrachten, discussie/debat/dialoog, toepassing van het geleerde in een nieuwe situatie waardoor meerdere kennisonderdelen gezamenlijk moeten worden ingezet, et cetera.

Kortom: De momenten op locatie kunnen we beter gebruiken om werkvormen toe te passen die horen bij de hogere niveaus van de taxonomie van Bloom in plaats van wat nu vaak gebeurt, het moment op locatie gebruiken voor activiteiten die passen bij de lagere niveaus van de taxonomie van Bloom. Dan worden ze aantrekkelijker én komen studenten weer naar college, want bij die activiteiten hebben ze echt hulp nodig.’

Gerben Sanders: ‘Inzetten op studentenwelzijn, motivatie’

Docent social work

‘De discussie over waarom studenten wegblijven, ben ik moe. Het gaat wat mij betreft niet over aantrekkelijke lessen, onderwijs is geen entertainment. Als we hierop inzetten, zitten we op het verkeerde spoor. Na twee jaar coronacrisis zie ik dat studenten minder gemotiveerd en moe zijn. Inzetten op studentenwelzijn en motivatie, maar ook op het opnieuw aanleren van studiediscipline (planning, gedrag in de klas, afmelden als je niet bij je college kunt zijn, gewoon de basis van sociale vaardigheden) lijkt mij een beter idee.

Steeds de hand in eigen boezem willen steken en focussen op aantrekkelijke lessen doet juist weer iets met mijn werkplezier: ik word betaald om mijn kennis en expertise over te brengen, studenten iets te leren. Het idee dat studenten wegblijven bij een ‘onaantrekkelijke’ les vind ik absurd: als je je diploma wilt halen, moet je studeren.’

Johan Fontijn: ‘Gebrek aan bereidheid kennis op te doen’

Docent international business

‘De vice-voorzitter (van de LSVb, red.) heeft totaal geen idee waar hij het over heeft. Er is in lessen en de door mij ontworpen lesmaterialen veel ruimte voor discussie. Het wordt met verschillende activiteiten aangemoedigd. Er is echter een gebrek aan de bereidheid kennis op te doen. Je hebt een bepaalde basiskennis nodig om ergens diepgaand over te discussiëren.

Veel studenten durven het ook niet om het met iemand anders oneens te zijn. Dat vinden ze eng. De cancel-cultuur kan hieraan ten grondslag liggen. Ze zijn meer bezig met (sociaal) overleven dan dat ze bezig zijn met zichzelf ontwikkelen. Zijn visie = goed. Realiteit = anders.’

Jan Arndts: ‘Het gaat ook om de beleving’

Docent IvG

‘Ik ben het wel met de stelling eens. Zoals Fred Lee het in zijn boek What if Disney ran a hospital ook al aangeeft, het gaat niet alleen om de inhoud maar ook om de beleving. Als docent kun je een inspiratiebron zijn voor je studenten. Je doet als docent meer dan alleen het overdragen van je kennis. Praktijkvoorbeelden laten de studenten zich inleven in hoe het gaat zijn in de toekomst. Je zorgt ervoor dat het beroep gaat leven. Je neemt ze mee op een reis die opleiding heet en je begeleidt ze op die reis om een professional te worden.

Het alleen overdragen van kennis is een eenrichtingsverkeer terwijl de interactie de student een onderdeel maakt van het leerproces. Ik probeer elke les weer iets vernieuwends in te brengen zodat de studenten nieuwsgierig blijven naar de inhoud. Ik ben niet alleen een docent, ik ben inspiratiebron voor de toekomst.’

Zeyad Al Mumar: ‘Motiveren, activeren en verleiden’

Student bedrijfskunde

‘Uiteraard zorgen aantrekkelijke lessen voor een hoger aanwezigheidspercentage. Een docent bij ons is pedagogisch en didactisch leermeester. De didactische kant is minstens zo belangrijk als de pedagogische kant. Dus de kwaliteit van de lessen moet goed zijn, maar de les moet ook op een leuke manier verzorgd worden. Sommige studenten komen naar school omdat de docent zo leuk is. Daarom is een aantrekkelijke les, met leuke werkvormen en veel interacties zo belangrijk.

Daarvoor moet je ook weten hoe je doelgroep in elkaar zit, wat je studenten van je nodig hebben en vooral regelmatig het goede gesprek met ze aangaan. Met als doel om ze te motiveren, activeren en verleiden om tot leren te komen. Daarvoor ben je docent geworden, omdat je van studenten houdt. Natuurlijk is dat niet hetzelfde als de verantwoordelijkheid overnemen. Maar de aantrekkelijkheid van de les ligt zeker voor een groot deel in handen van de docent vind ik.’

Yoeri Meulemans: ‘Negatieve trend overgewaaid naar fysieke lessen’

Student civiele techniek

‘Studenten zijn de afgelopen twee jaar een beetje laks geworden door online lesgeven. Lekker om kwart over acht uit je bed kruipen en om half negen in de online les te zitten. Als de les niet boeiend was kon je hem heel makkelijk verlaten en die tijd aan zelfstudie besteden. Mijn ervaringen met online lessen waren meestal best slecht. Het was rumoerig, onpersoonlijk, en als de admin-rechten niet beperkt waren, was het een wedstrijdje “docent op dempen zetten” of “klasgenoten uit de les verwijderen”. Ik ben bang dat die negatieve trend een beetje over is gewaaid naar de fysieke lessen.

Ook heb ik in coronatijd ervaren dat de regering de studenten als een blok heeft laten vallen. Studenten werden niet serieus genomen, en mochten al helemaal geen slachtofferrol betreden. Het is vaak een logisch gevolg dat studenten hun opleiding een stuk minder serieus gaan nemen als de regering dat ook doet. Een zorgwekkende ontwikkeling vind ik dat!

Naast aantrekkelijke lessen is het dus ook van belang om studenten landelijk weer eens in het zonnetje te zetten. Wij zijn de toekomst van dit land, en de regering lijkt dat soms te vergeten. Geef de student het gevoel dat hij/zij serieus wordt genomen, en u zult zien dat het vanzelf een gedragsverandering bij de studenten teweeg zal brengen.’

Ed Meesters: ‘Les moet zorgen dat theorie gaat leven’

Docent social work

‘Eens met de stelling. Een les moet iets toevoegen aan het boek. Studenten weten dat de toets moet zijn gebaseerd op de theorie uit het boek. Juist een les moet zorgen dat theorie gaat leven, dat studenten de praktijk herkennen, zich uitgedaagd voelen. Het is bijzonder dat onze organisatie met toetscommissies et cetera studiehandleidingen checkt of ze voldoende toeleiden naar de toets.

Het criterium, dat het programma ook stimulerend moet zijn, moet uitdagen is voor de toetscommissies géén criterium om op te reflecteren. In hoeverre wordt  de docent die vol energie anderen inspireert gewaardeerd? Of liever aanpassen aan de groep, zodat alle studenten een gelijkwaardig programma krijgen?’

Tekst: Edith van Gameren
Illustraties: Demian Janssen

Volg ons op Instagram