Het oordeel ‘voldaan’ (afgekort VLD) krijgt een student als aan een studieonderdeel lastig een numeriek cijfer is te geven. Dat gebeurt bijvoorbeeld als studenten colleges hebben gevolgd waarvoor een aanwezigheidsplicht geldt. Tot zulke zaken moet het oordeel ‘voldaan’ ook beperkt blijven, beveelt HR Services aan. Het is een voorwaarde voor het halen van een vak, en daarmee een deelcijfer dat niet beoordeelbaar is.

Student gedupeerd
Daarnaast moet voorkomen worden dat een eindcijfer voor een vak beperkt blijft tot een keuze tussen ‘onvoldoende’ (O) en ‘voldoende’ (V). De voldoende wordt immers omgerekend naar slechts een 6,0. ‘Juist in het kader van het stimuleren van excellente prestaties is dit onwenselijk’, aldus HR Services. John Beeking, directeur HR Services: ‘Als je als eindcijfer een V krijgt, en je kon dus geen hoger cijfer halen, ben je als student gedupeerd.’ Oordelen als ‘goed’ en ‘uitstekend’ (die eveneens omgerekend kunnen worden naar cijfers, zie het overzicht in de bijlage van de Hogeschoolgids) kunnen al worden gebruikt maar sommige onderwijsinstituten beperken zich dus tot de keuze tussen een O en een V.

De aanleiding voor het onderzoek van HR Services ligt bij CoM, meer specifiek bij student Kevin Jorna die het gebruik van ‘O en V’ afgelopen voorjaar aan de kaak stelde. Kevin, student sportmarketing & management, wilde zich inschrijven voor een premaster aan de Erasmus Universiteit maar daarvoor moest hij een 7,0 gemiddeld staan. Dat leek hij net niet te halen, onder andere vanwege de V’tjes op zijn lijst. Dergelijke problemen kunnen zich ook voordoen bij studenten die cum laude willen afstuderen en daarvoor een gemiddelde van 8,5 moeten halen.

Aangepaste cijferlijst
Over het niet hoeven meetellen van V’tjes en VLD’tjes op zijn cijferlijst heeft Kevin afgelopen voorjaar veel gecorrespondeerd met de HR en de Erasmus universiteit. Uiteindelijk zegde de HR toe bereid te zijn om een cijferlijst te ondertekenen waar de V’tjes en VLD’tjes niet meer op staan. Met die cijferlijst, met daarbij uiteraard de voorwaarde van minimaal een 7,0, zou ook de Erasmus akkoord gaan. Overigens is Kevin zo ver nog niet omdat hij zijn scriptie nog niet heeft afgerond.

Kevin vindt de gememoreerde aangepaste cijferlijst de eerlijkste manier om tot een gemiddeld cijfer te komen. ‘De V’s en VLD’s moeten neutraal zijn (7,0 mijn geval, 8,5 voor cum laude) óf niet meegeteld worden’, stelt de student. Voor HR Services is het ondertekenen van aanpaste lijsten juist reden om aan te bevelen van de beperkte O/V-keuze af te stappen. De oorspronkelijke cijferlijst moet meteen goed zijn. ‘Dit pleit dus voor onze aanbevelingen’, aldus HR Services-directeur Beeking.

Onderwijs- en examenregeling
De onderwijsinstituten verplichten om de aanbevelingen over te nemen, kan HR Services niet. De OER (Onderwijs- en examenregeling), die wordt vastgesteld door de directeur van een instituut, is wat betreft het gebruik van cijfers leidend.

Beeking: ‘Het college van bestuur heeft met onze aanbevelingen ingestemd. Wij gaan het nu bij de instituten onder de aandacht brengen.’ Per instituut brengt Marleen Sharpe-Biesheuvel, opsteller van het rapport, de ‘cijfersituatie’ in kaart. ‘We gaan dat samen met het instituut bekijken’, aldus Sharpe. ‘Soms zal het waarschijnlijk een bewustwordingsproces zijn van ‘oh, doen we dat zo en heeft dat die consequenties’.’ De eerste resultaten van het rapport zouden volgend studiejaar zichtbaar moeten zijn.

Jos van Nierop