Jaap Bes is elke donderdag vrijwillig molenaar van De Ster aan de Kralingse Plas.  Het is de enige industriemolen ter wereld die nog op authentieke wijze tabak maalt. maar de molen staat te koop. Net als De Lelie die een stukje verder staat. ‘De gemeente wil van zijn molens af’, zegt de zeventigjarige Jaap Bes. ‘Men vindt ze niet meer interessant.’ De naam van wethouder Hamit Karakus valt. Ik denk aan de uitzending van De Slag om Nederland waarin Karakus zegt: ‘In moeilijke tijden moet je zorgen dat er doorgebouwd wordt in de stad. Als het flink waait is iedereen op zoek naar beschutting, maar je kan ook zorgen dat je windmolens bouwt.’

Het is een onnavolgbare metafoor, maar ook een bizarre uitspraak. Juist de echte molens worden in deze moeilijke tijd afgestoten. ‘Er dreigt een stukje cultuurhistorie verloren te gaan’, zegt de vrijwillig molenaar. Achter hem staat de professionele molenaar, meneer Van Harrewijen. Met zijn 84 jaar is hij de oudste ambtenaar van Nederland. Van hem willen ze ook af in Rotterdam. Maar in De Ster wordt hij gekoesterd. Een team van acht vrijwilligers houdt zijn molen draaiende. Meneer Van Harrewijen heeft het vak op ouderwetse wijze geleerd: van vader op zoon; hij is de enige die nog weet hoe je op authentieke wijze snuif maakt van karotten. ‘Nou ja’, zegt Jaap Bes. ‘Hij weet het niet helemaal precies meer.’

De professionele molenaar is op de leeftijd aangekomen dat het verleden langzaam vertroebelt. Er is nog wel een receptenboek uit 1862, maar dat is behoorlijk fragmentarisch. Dus wordt er nu geëxperimenteerd in De Ster, met flarden verleden en fragmenten uit eeuwenoude recepten. En natuurlijk met de wind in de wieken. Met Virginiatabak is in 2010 aan de Kralingse Plas een recept uit 1830 tot leven gewekt. De snuif bevat onder andere kaneel, galgantwortel, brazielhout en vlierbloesemwater. 2010, een mooie tijd. Het verleden van meneer Van Harrewijen was minder troebel en de gemeente was nog trots op haar molens.

Het is een moeilijke tijd, maar in de stad wordt doorgebouwd. ‘Hoor, hier bonkt het nieuwe hart van Rotterdam.’ In Kralingen gaat het er serener aan toe. Je hoort het piepen en kraken van de houten assen, de tred van de maalstenen. Het waait flink, maar Jaap Bes zoekt niet naar beschutting. Hij beklimt de wieken en brengt het zeildoek aan. Tweemaal brandde de molen af, tweemaal werd hij herbouwd. Vrijwillig betekent aan de Kralingse Plas vastberaden.