Als ik aan jou vraag: ‘Blijf jij met je collega-studenten in een brandend klaslokaal zitten?’, dan is het antwoord ongetwijfeld ‘nee’. Maar: de kans is groot dat je in de praktijk wél blijft zitten. In de psychologie heet dit conformisme.
Door het voorbeeld van de brandende klas begrijp je al dat conformisme schadelijk kan zijn.
Wat is conformisme precies? Makkelijk gezegd betekent dit dat jij je eigen gedrag en opvattingen aanpast aan die van de groep. Iemand die non-conformistisch gedrag laat zien, doet dat dus niet. En een anti-conformistisch persoon is het vrijwel nooit eens met de groep, ongeacht het gelijk van die groep. Vast en zeker herkenbaar: de dwarsligger in de groep.
Het risico voor jou is niet zozeer de school die afbrandt, maar de studiepunten die je zou kunnen mislopen omdat jouw projectgroep iets verkeerd heeft aangepakt. En dat is deels jouw schuld, jij bent blijft zitten in een brandend klaslokaal.
In een projectgroep heb je altijd een dominant persoon die de leiding neemt. Onbewust denken we dat deze persoon ook de benodigde skills heeft, want we denken dat degene met de meeste ervaring de leiding wel zal nemen. En je voelt hem al aankomen, dit is gewoon hartstikke fout. Leiderschap is niet altijd gebaseerd op skills, maar voor een groot gedeelte op zelfvertrouwen. En veel zelfvertrouwen hoeft niet gelijk te staan aan veel skills.
En nu?
Als je een conformist bent, zou het zomaar kunnen dat jij als trouwe volgeling de leider van de projectgroep, die zijn of haar zelfvertrouwen misschien heeft overgewaardeerd, gelooft op zijn of haar blauwe ogen. De vraag is echter, helpt hij jou uit het brandende klaslokaal?
Mijn tip aan jou
Jij bent niet altijd de leider van je projectgroep en daarom moet je nu iets doen: Laat het idee los dat de groepsleider de beste keuzes maakt en het meeste weet. Jij bent misschien wel het belangrijkste in de groep. Jouw individuele belang, vaak ook het groepsbelang, is het halen van je studiepuntjes. Als je altijd maar de trouwe volgeling bent, kan ik je niet garanderen dat je het haalt. Wanneer jij een ander idee hebt over de uitwerking van een opdracht of een oplossing hebt voor een beter resultaat, doe daar dan iets mee. Al is het alleen maar uit eigenbelang.
Ik vraag jou non-conformistisch gedrag te laten zien. Zorg ervoor dat, wanneer de leider je niet het brandende klaslokaal uit helpt, jij zelf actie onderneemt. Wees dan wel zo sociaal je collega’s mee te nemen.
Verwar dit niet met anti-conformistisch gedrag, want daarmee riskeer je dat je het project in je eentje mag gaan doen.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Wat een goed artikel, ik zag het als een soort van sociaal wenselijkheid uit loyaliteit.
Leuk geschreven en helder uitgelegd!