Op dit moment kost het het Maasstad Ziekenhuis maandelijks 27.000 euro om het ziekenhuisafval (extern) te verwerken, afval dat vooral wordt geproduceerd door de afdelingen klinische chemie, verloskunde, het lab medische microbiologie, de apotheek en het dialysecentrum. De hoeveelheid ziekenhuisafval is de laatste jaren met 3 procent gestegen, onder andere door de toename van het aantal diabetici, en daardoor van het aantal naalden, leren wij van Ömer Ceriter (vierdejaars logistiek en economie).

Ömer deed zijn afstudeerstage bij het Maasstad Ziekenhuis en onderzocht daar of het voor het ziekenhuis goedkoper, duurzamer en veiliger zou zijn om de afvalverwerking in te besteden (zelf te verwerken), in plaats van het uit te besteden aan een gespecialiseerd bedrijf zoals het nu doet.

Besparing van 7,5 procent
‘In de afvalverwerkende industrie gaan de ontwikkelingen snel’, vertelt begeleidend docent logistiek Mohamed el Ouasghiri. ‘Op veel plaatsen wordt nu de zogenaamde Pharmafilter ingezet, een systeem dat afval en vuil water verwerkt. Na filtering en verbranding blijft schoon water en biogas over dat warmte en energie oplevert. De ziekenhuizen zijn nog niet zo ver als de afvalverwerkende industrie, maar zetten nu wel flinke stappen. Een aantal ziekenhuizen overweegt ook een Pharmafiltersysteem aan te schaffen of heeft dit inmiddels gedaan. De investeringskosten zijn aanzienlijk, maar de warmte- en energieopbrengsten ook.’

Ömer onderzocht de afvalverwerkende systemen Allhydest, RedBag Solution en Pharmafilter op kosten, duurzaamheid en veiligheid en concludeerde dat RedBag voordeliger is dan Allhydest, zowel financieel als op het gebied van duurzaamheid. Het Maasstad Ziekenhuis zou met dit systeem een besparing van 7,5 procent kunnen realiseren. Of deze systemen veiliger zijn dan de huidige methodiek kon hij niet vaststellen omdat ‘de systemen niet in Nederland toegepast worden’. Het plaatsen van een Pharmafilter zou zo veel kosten dat het de vastgestelde randvoorwaarden ver te boven ging. Vandaar dat Pharmafilter in het onderzoek van Ömer niet is meegenomen, alhoewel hij het ziekenhuis wel adviseert om nog eens goed naar Pharmafilter te kijken.

Scheiden van ziekenhuisafval
Hij doet nog meer aanbevelingen waarmee het ziekenhuis op korte termijn al winst kan boeken. Het scheiden van ziekenhuisafval kan tot kostenbesparing leiden, oplopend tot 40 procent. Naalden bijvoorbeeld kunnen na gebruik uit elkaar worden gehaald en gescheiden. Een deel ervan kan dan als bedrijfsafval worden verwerkt, wat goedkoper is dan verwerking van specifiek ziekenhuisafval.
Door het afvoeren van het afval vanaf de afdelingen verticaal, via de liften te laten plaatsvinden, wordt besmettingsgevaar verkleind omdat de karren op deze manier minder in de buurt komen van patiënten, bezoekers en medewerkers.
Een vaste looproute kan tijd besparen en tenslotte adviseert Ömer een Europese aanbesteding van ziekenhuisafval nader te onderzoeken.

Afstuderen samen met andere hogescholen
De presentatie van Ömer was er een van de twaalf. Studenten van vier hogescholen (HR, Windesheim, NHTV, HAN) presenteerden hun concept-afstudeeronderzoek in de zorglogistiek aan professionals uit het werkveld, bedrijfsbegeleiders, lectoren en docenten. ‘De samenwerking met de andere hogescholen rond het afstuderen in de zorglogistiek is uniek en succesvol’, benadrukt El Ouasgiri.
Voor de studenten was het een mooie gelegenheid om met elkaar van gedachten te wisselen over aanpak, ervaring met onderzoek en de resultaten.

Nadruk op onderzoek
Andere HR-studenten onderzochten scenario’s voor optimale bedbezetting van de afdeling Intensive Care Volwassenen van het Erasmus MC Rotterdam, de verhoging van de kwaliteit van het sterilisatieproces van medische apparatuur en de optimalisatie van logistieke stromen door samenwerking tussen het Sint Fransiscus Gasthuis en het Vlietland Ziekenhuis.

Het werd duidelijk dat de studenten, ook die van andere hogescholen, waren ondergedompeld in het doen van onderzoek want het ‘hoe’ kreeg in de presentaties veel meer aandacht dan het ‘wat’. ‘Dat klopt’, reageert El Ouasghiri. ‘Dit was de generale repetitie. Voor de slotverdediging zullen de studenten hier nog aan moeten werken en dan komt het helemaal goed. Ze kunnen straks mooie resultaten laten zien.’

Dorine van Namen