Jan de Wit is docent aan de lerarenopleiding Engels. Hij heeft geen smartphone en thuis geen internet. ‘Voor mij is het belangrijk om tijd en ruimte vrij te houden voor bezinning.’

‘Ik ben zonder televisie opgegroeid. Mijn ouders vonden vanuit religieus oogpunt dat er te veel rotzooi uitgezonden werd. Als kind vond ik dat niet leuk, dus ging ik stiekem bij een vriendje kijken. Al vrij snel kwam ik erachter dat er niet zoveel bijzonders te zien was en vanaf dat moment maakte het me ook niet meer zo uit. Nu leef ik vrijwillig zonder smartphone en thuis zonder internet, al heeft dit overigens niets met mijn religie te maken.

‘Toen ik van de middelbare school kwam, begon de smartphone net een beetje op te komen. Ik vond het interessant, maar die dingen waren erg duur dus ik wilde even afwachten of de prijzen zouden zakken. Ondertussen reisde ik iedere dag met de trein en viel het me op dat iedereen alleen maar met die smartphone bezig was. Het leek wel een soort obsessie. Daardoor vroeg ik me af of ik wel echt zo’n smartphone wilde hebben. Het gevaar is dat je alleen nog maar met die telefoon bezig bent.

‘Ik vind het fijn om even te reflecteren op mijn dag als ik in de trein zit of over straat loop. Voor mij is het ook belangrijk om tijd en ruimte vrij te houden voor bezinning. Internet nam die ruimte steeds meer in, merkte ik. Ook als ik thuis was, kon ik me minder goed concentreren en slechter studeren door de verleiding van internet. Ik ging daardoor nog eens kritisch nadenken: een smartphone zou dit alleen maar verergeren en dat wilde ik niet. Dus bleef ik zonder smartphone.

‘Niet veel later ontmoette ik mijn vrouw. Ze woonde in een chaletje in Rhenen aan de Grebbeberg, zonder internet. Ik ging er vaak naartoe om te studeren en merkte dat ik daar wél ontzettend productief was, omdat ik niet werd afgeleid door de mogelijkheid om van alles en nog wat online op te zoeken.

‘Toen we gingen samenwonen, stelde mijn vrouw voor om geen internet te nemen. Daar moest ik even over nadenken, maar ik wilde het proberen. We zouden alleen een aansluiting nemen als het niet anders kon. In het begin heb ik een paar keer op het punt gestaan om toch internet te nemen. Ik ben niet zo goed georganiseerd en als ik vergat om een student te mailen, moest ik helemaal naar de bibliotheek om alsnog dat ene mailtje te sturen. Toch wen je er wel aan en ga je vanzelf beter plannen.

‘Mensen vinden het soms een beetje gek en achterhaald dat ik geen internet en smartphone heb. Anderen ergeren zich aan het feit dat ik niet online bereikbaar ben, maar dat is nou juist mijn punt: ik wil gewoon niet altijd bereikbaar zijn. De belangrijkste reden om dit te doen, is rust. Ik krijg rust in mijn hoofd als de prikkels die internet met zich meebrengt er even niet zijn.

‘Ik zie nu ook wel een soort kentering op gang komen in de maatschappij. Ik hoor vaak dat mensen kritisch zijn over het idee dat je altijd bereikbaar moet zijn. Bij mijn bibliotheek in Gouda hebben ze inmiddels werkplekken zonder internet. Daar moet je je telefoon inleveren zodat je rustig kan studeren. Het laat zien dat meer mensen deze behoefte hebben.

‘Bij veel studenten merk ik wel een lichte jaloezie als ik vertel over mijn internetloze leven. Sommigen zouden het eigenlijk ook wel prettig vinden om niet altijd bereikbaar te zijn, maar hoe doe je dat? Ik denk dat je prioriteiten moet stellen. Nadenken over wat je belangrijk vindt en of het echt erg is als je af en toe wat appjes mist en niet continu bereikbaar bent. Minder contact hoeft niet per se slecht te zijn. Sinds ik geen sociale media meer heb, merk ik dat ik minder oppervlakkig contact heb en dat ik met een aantal goede vrienden juist heel goed contact heb. Je kunt volgens mij beter diepgaande vriendschappen hebben met een paar mensen dan een heleboel oppervlakkige vriendschappen.’

Tekst en beeld: Wietse Pottjewijd