Blog Menno: Taal maakt nog meer kapot dan geweld
Blog van MennoGepubliceerd: 3 days ago
‘De studenten beheersen tegenwoordig de Nederlandse taal niet meer!’, hoor ik geregeld om me heen. Toch heb ik deze week, bij het lezen van twaalf reflectieverslagen, slechts eenmaal het woordje ‘me’ in plaats van ‘mijn’ gelezen.
Misschien stond het er veel vaker en is mijn me-tolerantie toegenomen. Wie weet, evolueer ik mee met het huidige taalgebruik en schrik ik op een dag niet meer van woorden die niet zijn te herleiden of verkeerd gespeld zijn. En is dat erg? Ik denk het niet.
Want een begrijpelijk stuk schrijven lukt ook best met wat d’s en t’s op de verkeerde plaats. Of met her en der een verkeerd gebruikt aanwijzend voornaamwoord, of met veel te lange zinnen. Zolang er maar een werkwoord in de zin staat – al dan niet juist vervoegd – gaat het al best goed. Jij begreep tenslotte ook meteen wat ik bedoelde met ‘Schrijven is me lust en me leve!’.
Dat het mogelijk pijn deed aan je ogen is een andere kwestie, die eigenlijk niets meer is dan een persoonlijke opvatting van esthetiek. Zoals sommige mensen zich laten choqueren door de Vijfde van Beethoven in een rockuitvoering en roepen: ‘Dat hóórt toch gewoon niet zo!’
Maar dan de hogeschool, de maatschappij, we kunnen er niet omheen: je stinkende best doen op correct en begrijpelijk schrijven is een hooggewaardeerde competentie van iedere student én docent. Een verslag of portfolio (of een set toetsvragen!) vol fouten en kromme zinnen wordt gewoon minder serieus genomen dan een onberispelijk geschreven stuk dat loopt als een trein.
En als je pech hebt als student, krijg je je verslag met een onvoldoende terug vanwege te veel taalfouten. Of moet je een toets maken waar je niets van snapt, omdat de vragen onbegrijpelijk zijn geformuleerd. Best krom toch?
Begrijp me goed, dit is geen pleidooi voor een totale versjofeling van het Nederlands, noch is het een betoog om taalfouten altijd te tolereren. Het is óók geen bewering dat correct Nederlands schrijven er niet toe doet. Maar niet iedereen is er even goed in. En niet iedereen heeft het groene taalvinkje, om welke reden dan ook. Want hierbij een disclaimer voor mensen met dyslexie en met Nederlands als tweede, derde of vierde taal.
Ik kijk met veel plezier naar de dynamiek van onze taal, net zoals ik interesse heb voor de levendigheid van veranderende tradities. Want zeg nou zelf: onze taal is toch niet in steen gebeiteld? En toch: lastig vind ik het wel. Mijn ingesleten taalesthetiek botst toch vaak met nieuwe dartele taal, waar ik thuis en op werk (kijk, ik doe mijn best) mee geconfronteerd word.
Wat ik wel heb bedacht: Ik ga me stinkende best doen om door de esthetiek heen te kijken!
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Bij je betoog kan ik mij wel aansluiten. Je moet als docent geen ‘taal-NAZI’ zijn. Daarnaast vergat je te melden dat docenten ook niet altijd even taalvaardig zijn. Check maar eens een willekeurige studiehandleiding… Echter goed je gedachten opschrijven maakt niet alleen een verzorgde indruk, maar is ook functioneel als je precies kunt beschrijven wat je gevoelens en gedachten zijn. Mag ik nog een pijnpuntje toevoegen? Tegenwoordig worden samengestelde woorden vaak los van elkaar gespeld. Maar “Steelstofzuigers bij MediaMarkt” betekent echt iets anders dan “Steel stofzuigers bij MediaMarkt”.
Hoi Ad, dank voor je reactie! En ik benoemde wel degelijk (breek me de bek niet open…) dat er toetsen (lees: onderwijsmateriaal) zijn met taalfouten en/of kromme zinsconstructies. Studenten gaan hierdoor twijfelen of ze de vraag wel goed begrijpen en ergeren zich hier op zijn minst flink aan. Wat goed te begrijpen is. Maar ook voor docenten geldt dat niet iedereen even goed in taal is; je kunt nog zo je stinkende best doen maar dyslexie is een bitch.
Grappig dat jij met je pijnpunt aangeeft dat we last hebben van de Engelse ziekte, o. a. “…onjuist spatiegebruik in samenstellingen (trein reiziger in plaats van het correcte treinreiziger, ook wel spatitis, losschrijfziekte of los schrijf ziekte genoemd)” (https://nl.wikipedia.org/wiki/Engelse_ziekte_(taal)…
We gaan er ‘door heen luisteren’, Ad, er zit niets anders op 😉