Studenten uit het Caribisch deel van het Koninkrijk kampen met hoge studieschulden én betalingsachterstanden. Onderwijsminister Dijkgraaf wil hun studieschulden niet verlagen, maar kijkt wel naar andere manieren om ze te helpen.

De studenten uit het Caribisch deel van het Koninkrijk krijgen, als ze in Nederland studeren, dezelfde studiefinanciering als Nederlandse studenten. Maar na afloop komen ze vaker in de problemen met terugbetalen bij DUO, staat in een brief van minister Dijkgraaf aan de Tweede Kamer.

Veel en hoge betalingsachterstanden

De zes eilanden tellen bijna tienduizend oud-studenten met een betalingsachterstand. De gemiddelde achterstand is het hoogst op Sint Maarten: 13.630 euro. Daar heeft bovendien 75 procent van alle debiteuren een betalingsachterstand. Op de andere eilanden gaat het om 62 à 70 procent.

Ter vergelijking, slechts 16 procent van de Nederlandse debiteuren loopt achter met terugbetalen: gemiddeld 2.300 euro.

Het gaat in het Caribisch deel van het koninkrijk ook om hogere bedragen. DUO vordert gemiddeld zo’n 30 duizend euro per debiteur op Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Op Bonaire, Saba en Sint Eustatius (de BES-eilanden) is dat bedrag bijna 24 duizend euro.

Stimuleren om draagkrachtberekening aan te vragen

Wat gaat er dan mis? Als je weinig verdient, hoef je minder af te lossen. De berekening moeten oud-studenten zelf aanvragen; oud-studenten uit het Caribisch deel van het Koninkrijk doen maar zelden een beroep op die ‘draagkrachtberekening’. In Nederland kijkt DUO automatisch naar de draagkracht, omdat DUO de inkomensgegevens via de Belastingdienst krijgt.

Minister Dijkgraaf denkt dat veel debiteuren eigenlijk minder of zelfs helemaal niets terug hoeven te betalen op basis van hun inkomen. ‘Daarom zet DUO er ook vol op in om mensen te informeren en te stimuleren om de draagkrachtberekening aan te vragen’, schrijft hij. DUO stuurt de (oud-)studenten brieven en mails, en houdt onder meer voorlichtingsbijeenkomsten op de eilanden.

Die handreikingen blijken niet altijd effectief. Tijdens de coronapandemie stopte DUO met het innen van achterstallige studieschulden via deurwaarders. In het najaar van 2021 wilde DUO weer gaan innen. De dienst heeft alle debiteuren met een betalingsachterstand in Curaçao, Aruba en Sint Maarten een gesprek of een betalingsregeling aangeboden. Daar ging slechts 24,3 procent op in.

Schulden verlagen? Niet fair

D66-Kamerlid Jorien Wuite vroeg in februari aan de minister of hij de schuld van de studenten uit het Caribisch gebied niet gewoon kan verlagen. Maar dat wil Dijkgraaf niet. ‘Studenten die gebruik maken van studiefinancieringsrechten krijgen daar ook de bijbehorende plichten bij’, antwoordt hij. Het zou ‘niet fair’ zijn om hun schulden te verlagen.

Ze moeten dus vaker de draagkrachtregeling aanvragen, is zijn idee. Misschien gaat dat in de toekomst vanzelf gebeuren. Het kabinet laat onderzoeken of de lokale belastingdiensten en DUO automatisch gegevens kunnen uitwisselen.

Tekst: HOP, Josefine van Enk

Facebook? Ja, ook daar zit Profielen (het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam).