Marloes van der Hoeven is coach en docent bij de opleiding accountancy en schreef een eerlijk en openhartig boek over haar pijnstillerverslaving. ‘Ik wist dat ik probleem had toen ik de pijnstillers voor de eerste keer niet meekreeg van de apotheek omdat ik nog meer dan genoeg in huis moest hebben.’

‘Tijdens mijn zwangerschap vijf jaar geleden kreeg ik een hernia. Om de pijn te bestrijden werd tramadol voorgeschreven, een morfine-achtige pijnstiller. De dag dat ik beviel ben ik overgestapt op oxycodon, een nog sterkere variant, en dat heb ik eigenlijk zo’n drie a drieënhalf jaar geslikt. Ergens in die tijd ben ik er achter gekomen dat dit soort medicijnen niet alleen de pijn stillen, maar ook als bijeffect hebben dat je je wat relaxter gaat voelen. Het neemt je zorgen weg en maakt alles wat lichter. Op het moment dat ik dat voelde was ik verkocht. Er speelde van alles in mijn leven en iedere keer dat ik een beetje stress ervaarde of een conflict had, dan waren een paar pilletjes extra de oplossing.

‘Opiaten zorgen er ook voor dat je lichaam zelf niet meer aan pijnbestrijding doet en het wacht dus eigenlijk op een volgende dosering. Je denkt dus wel dat je het nodig hebt en zo’n verslaving sluipt er dan heel sneaky in. Ik wist dat ik probleem had toen ik de pijnstillers voor de eerste keer niet meekreeg van de apotheek omdat ik nog meer dan genoeg in huis moest hebben. Ik ben heel erg ziek geworden: alsof je buikgriep en een kater hebt, alles door elkaar. Uiteindelijk is het mijn man gelukt om toch wat mee te krijgen van de apotheek.

‘Later kreeg ik om dezelfde reden ook geen herhaalrecept meer, de huisarts vroeg mij wat ik hieraan dacht te gaan doen. Op dat moment kwam het besef pas echt dat het niet goed ging. Ze heeft me meteen overgedragen aan een revalidatiearts, die opende wel mijn ogen. Hij zei dat ik de pijn in stand hield omdat ik mezelf overbelastte wanneer ik pijnstillers had gebruikt; zodra ik weer last van mijn rug kreeg loste ik dat weer op met nieuwe pijnstillers. Eigenlijk was ik al zover hersteld van die hernia dat ik de pijnstillers helemaal niet meer nodig had.

‘Op dat moment kwam het besef pas echt dat het niet goed ging.’

‘Over het afbouwen werd wel een beetje makkelijk gedaan. Er werd gezegd dat ik me een paar dagen een beetje rot zou voelen, daarna moest het wel beter met me gaan. Ik kreeg valium voorgeschreven om het gevoel een beetje te dempen, maar “een beetje rot voelen” bleek het understatement van het jaar.

‘Ik heb me heel rot gevoeld. In die tijd hadden we een huis gekocht dat helemaal verbouwd moest worden en ik raakte mijn functie kwijt. Het was een rottijd, maar toch ben ik van de oxycodon afgekickt. Helemaal. Totdat ik een paar maanden later door mijn rug ging en ik weer terugviel op tramadol en valium. Ik was er echt van overtuigd dat het voor eventjes zou zijn. Tramadol is veel lichter dan oxycodon dus mij kon niks gebeuren, dacht ik. Als de pijn eventjes weg was dan zou ik er weer mee stoppen. Dat is volledig uit de hand gelopen. Ik kon niet meer stoppen.

‘Je gaat steeds meer gebruiken om hetzelfde effect te voelen, en meer en meer en meer. Tot de dag dat je helemaal niks meer voelt. Er was een dag dat ik vijftien pillen tramadol en vijftien pillen valium had ingenomen. Ik voelde er niks van en dacht oké, of ik ga nu naar de kloten of ik ga proberen er echt vanaf te komen. Ik koos voor dat laatste. Eigenlijk alleen voor mijn dochtertje op dat moment want zij verdiende beter.

‘Als je gaat afkicken dan weet je dat je heel ziek gaat worden. Ik had alleen wel een gezin, een baan, een hond die uitgelaten moet worden, boodschappen.. Dat ging niet zomaar. Mijn zus stelde voor dat ze alles zou regelen zodat ik alleen maar bezig hoefde te zijn met afbouwen. De eerste weken waren nog wel oké, maar daarna begon het steeds slechter en slechter te gaan. Ik ben op zolder gaan liggen en wilde eigenlijk niemand meer zien. Het afkicken van tramadol en valium bleek vele malen zwaarder dan van oxycodon.

‘Het afkicken van tramadol en valium bleek vele malen zwaarder dan van oxycodon’

‘Ik kan haast niet uitleggen waar je doorheen gaat. Ik sliep niet meer en at niet want ik kon niks binnen houden. De hel. Ik woog na een tijdje nog vijfenveertig kilo en dacht echt dat ik gek werd. Eerst heb je vooral lichamelijke klachten, daarna wordt het ook psychisch. Als je helemaal niet slaapt, ook niet een paar uurtjes, en ook echt helemaal niet meer eet … ja, dan word je heel snel echt helemaal gek. Een nacht werd de angst en paniek zo erg dat het echt niet meer ging. Ik ben naar beneden gegaan, heb mijn man wakker gemaakt en is hij bij me gaan liggen. Daardoor werd ik weer wat rustiger en heb ik een uurtje kunnen slapen.

‘Op een gegeven moment ging het lichamelijk weer wat beter. Als alle troep eruit is kan je in ieder geval weer wat eten. Dat scheelt al heel veel. Het was zomer en bloedheet en ik ging weer van zolder af waar ik een paar weken had doorgebracht. Een beetje buiten zitten. Lezen of een serie kijken kon ik aan het begin nog niet want dat gaf teveel prikkels. Langzaam maar zeker ging ik weer een beetje televisie kijken voor wat afleiding. Dat zijn dan hele grote stappen vooruit, maar het gevoel blijft hetzelfde als je zo aan de grond zit.

‘Het heeft echt wel zes tot acht weken geduurd voordat ik weer een beetje oké was. In die tijd heb ik ook niet kunnen werken. Op vakantie aan het einde van de zomer voelde ik me voor het eerst weer en beetje fijn. Maar eenmaal thuis zakte dat gevoel weer heel snel weg. Het echte leven begon weer. Ik ging weer aan het werk en dat viel enorm tegen. Ik kon alle prikkels nog steeds niet goed aan en fulltime werken ging niet. Gelukkig ben ik heel goed opgevangen door de hogeschool en kreeg ik alle tijd en ruimte om te herstellen. Dat was echt super fijn. Ik vond ook een goede therapeut en langzaam maar zeker begon ik wat meer te doen.

‘Inmiddels denk ik dat ik wel verslaafd ben voor het leven. Je zou zeggen na twee jaar heb je het lek wel boven, maar ik ben soms ook teruggevallen. Soms is de onrust zo groot dat je geen andere uitweg ziet. Dat is heel eenzaam en gaat gepaard met heel veel schuldgevoel, schaamte en negatieve gedachtes. Je verwijt jezelf dat je dom bent omdat je weet wat het met je heeft gedaan, en toch doe je het.. Ik heb uit zelfbescherming wel aan de huisarts en de apotheek gevraagd om een aantekening te maken dat ik bepaalde medicatie niet voorgeschreven krijg.

‘Inmiddels denk ik dat ik wel verslaafd ben voor het leven’

‘Nog steeds vecht ik tegen de verslaving, maar ook tegen hoeveel moeite alles kost en hoe moeilijk het is om weer plezier te hebben in dingen. Dat komt door de onrust die er altijd is, de hartkloppingen en het gevoel van stress.

‘Ik vind het moeilijk om te bedenken of het ook anders had kunnen gaan. Ik had een hernia en veel pijn, die pijnstillers hebben me destijds wel enorm goed geholpen. Na mijn keizersnede had ik ook weer die pijn. Het kost zes weken om te herstellen en dan ben je gewoon al verslaafd. Ik denk eigenlijk niet dat het anders had kunnen lopen. Het boek is ook geen aanklacht tegen het systeem ofzo. Ik wijs niet met mijn vinger want ik heb het zelf gedaan. Maar ik denk wel dat het bewustzijn vergroot kan worden door dit soort verhalen. Het kan iedereen gebeuren met een bepaalde mate van gevoeligheid.

‘Wat mij het meeste hielp waren de mensen om me heen die zagen dat het niet goed met me ging’

‘Het gevoel dat er altijd iemand voor me was is heel belangrijk geweest. Bij mij waren dat mijn zus, mijn man en een vriendin. Ze kunnen het niet voor je oplossen en dat hoeft ook niet. Hoe lastig dat soms ook voor ze is, zeker als partner kan dat heel frustrerend zijn. Maar wat mij het meeste hielp waren de mensen om me heen die zagen dat het niet goed met me ging, en die geen oordeel hadden en ook niet met een oplossing kwamen. Zij waren er voor mij, dat heeft mij het meest geraakt.’

Tekst en foto: Wietse Pottjewijd

Volg ons op Instagram