Het is de week van de toegankelijkheid in Nederland. Van 2 tot 7 oktober geven veel organisaties en gemeenten aandacht aan het thema. Het ‘grappige’ is dat zelfs tijdens deze week van de toegankelijkheid, evenementen die speciaal hiervoor zijn georganiseerd niet volledig toegankelijk zijn voor mij.

Het was pas in de pandemie dat de gebarentolk eindelijk de aandacht kreeg die hij/zij/hen altijd al had moeten hebben. Dat is natuurlijk niks minder dan geweldig. Veel evenementen doen nu hun best om een gebarentolk aanwezig te hebben om de zaak toegankelijker te maken. Maar wat men niet beseft is dat niet alle dove en slechthorende mensen gebarentaal gebruiken.

Zelf ben ik laatdoof, ik werd het toen ik 26 was. Ik ben horend opgegroeid en spreek Nederlands. Ik gebruik in mijn interacties met horende mensen een schrijftolk. Deze persoon verzorgt de ‘ondertiteling’ voor mij tijdens vergaderingen en andere gesprekken. Op sommige evenementen in de week van de toegankelijkheid is een gebarentolk aanwezig, maar geen ‘ondertitelaar’. Een halve oplossing dus waar ik – net als veel andere dove of slechthorende mensen – niets aan heb.  

Nog een voorbeeld van ‘halve toegankelijkheid’ waarmee je geen steek verder komt als je je zelfstandig wilt redden: Voor blinden en slechtzienden is er braille in de meeste liften. Nieuwere gebouwen zoals Kralingse Zoom hebben braillebordjes op een aantal plekken. Maar in de lift wordt vaak niet omgeroepen op welke verdieping de lift staat. Als slechtziende ben je daarvoor dan weer aangewezen op de ogen van een ander.

De crisissituatie bij Erasmus MC vorig week drukte me extra met de neus op de feiten. Op de locaties van Hogeschool Rotterdam weet je als dove of slechthorende persoon niet of het alarm afgaat. Er staan nergens rode lampen of andere visuele indicaties.

Nu zou je denken: in geval van nood volg je de massa. Maar in de praktijk zal dat niet eenvoudig zijn. Denk aan panieksituaties, dan wil je zelfstandig kunnen handelen en niet hulpeloos hopen dat je niet achtergelaten wordt. Persoonlijk zorg ik altijd dat ik mijn telefoon bij me heb als ik weg ben van mijn werkplek, zodat mijn collega’s mij in geval van een noodsituatie kunnen appen. Ik hoor het alarm en de oproepen via intercom niet.

Toegankelijkheid is niet moeilijk, zolang je de mensen waarom het gaat erbij betrekt om mee te denken aan oplossingen. Zij weten het best wat ontoegankelijk is en hoe het écht toegankelijk gemaakt kan worden. Bedenk gewoon niets voor ons zónder ons.

Volg ons op Instagram