Vorig week kwam de NOS met een bericht dat de meeste mensen niet zal verbazen: volgens NOS-onderzoek maakt een groot deel van de politieke partijen gebruik van volg-cookies. Ze ‘targetten’ mensen op bijvoorbeeld Facebook en Instagram met gerichte advertenties.

Natuurlijk heb ik van twee of drie partijen al een reclame zien langskomen op Instagram. De ene deed me niks en de andere maakte me boos. De advertentie Van GroenLinks-PvdA was zo vergetelijk dat ik niet eens meer weet waarover ze het hadden. Een andere ergerde me alleen maar.

Ik kreeg namelijk als lhbti+ persoon een videoreclame van een niet-inclusieve partij waarin ze in één adem ageerden tegen andere partijen die mensen tegen elkaar opzetten, en vervolgens stelden dat lhbti+’ers weer gewoon moeten doen. (Ik zou ze bijna willen vragen hoe ze dat ‘weer gewoon gaan doen’ voor zich zien. Ik ga elke dag naar mijn werk, ik betaal mijn rekeningen, ik los een studielening af. In mijn vrije tijd heb ik verschillende hobby’s zoals fotografie, lezen en goede koffiedrinken in een leuke koffiebar. Maar dat terzijde.)

Zulke gerichte reclames lijken dus niet altijd even logisch ‘getarget’, maar dat kan ik wel verklaren. Als iemand die van nature nieuwsgierig is, zit ik niet heel vast in een bepaalde informatiebubbel. Dat zal waarschijnlijk de reden zijn dat ook reclame van die politieke partij aan mij getoond werd. Maar potentieel is dat targetten wel heel schadelijk. Er zijn veel mensen die de hele dag door in een soort confirmation bias-kringetje het internet gebruiken. Dan word je gebombardeerd met steeds hetzelfde gedachtengoed dat je beeld blijft bevestigen.

Het helpt ook niet als mensen geen kranten lezen en al hun informatie van social media halen; politieke partijen wereldwijd pompen geld in reclame op social media, de beste manier om mensen te beïnvloeden. Het is natuurlijk veel makkelijker video’s van dertig seconden te zien dan de tijd te nemen om nieuwsartikelen en partijprogramma’s te lezen. Je kan ook veel meer emoties wakker maken bij mensen met een paar goed bedachte beelden en oneliners.

De Europese privacy-waakhonden hebben aan bedrijven zoals Meta aangegeven dat ze de microtargetingdiensten niet mogen aanbieden. Dezelfde politieke partijen die zich nu schuldig maken aan microtargeting hebben vorig jaar de Europese regels hierover bekrachtigd. Het lijkt erop dat politieke partijen zonder consequenties deze regels kunnen overtreden en daarmee de democratie aantasten. Rules for thee but not for me.

Ik hoop dat de NOS na de verkiezingen een vervolgonderzoek doet naar de totale advertentieuitgaven in relatie met gewonnen zetels. En bij de volgende politieke reclame op mijn tijdlijn zal ik op ‘Ik wil dit niet zien’ klikken. Hopelijk kan ik op deze manier dit soort reclames op mijn tijdlijn stoppen.

Volg ons op Instagram