Blog Floren: Oost, West: Europa best
Blog van FlorenGepubliceerd: 5 days ago
Luister, ik snap het. Je bent net 18. Een docent maatschappijleer heeft het ooit met je gehad over ‘de politiek’ ofzo, je weet dat Mark Rutte de God-Keizer der twaalf provincies der Nederlanden is en je weet wat een Geert Wilders is. En straks moet je ineens gaan stemmen. Wat nu? Ik ga proberen je er doorheen te loodsen door te reageren op de klachten die je nu al hebt.
‘Wat de fuck is een links en een rechts? Veel partijen zeggen zelf dat ze niet eens echt links of rechts zijn!’
Links en Rechts zijn vangnettermen voor brede ideologische opvattingen, maar het categoriseren van partijen is meer kunst dan exacte wetenschap. Sommige partijen zijn een beetje van allebei, sommige partijen zijn in sommige kwesties heel links en in andere weer heel rechts. Als je in grote lijnen vindt dat de overheid meer invloed moet uitoefenen op de maatschappij, moet je bij linkse partijen zijn, en andersom kan je beter bij rechtse partijen terecht. Als je een beetje van allebei wilt, zit je in het midden en mag je interessant doen op feestjes met je verlichte denkwijze en je scheten die geuren als rozen.
‘Er zijn te veel partijen, hoe moet ik nou kiezen voor wie ik moet stemmen?’
Nederland heeft een trotse politieke traditie om voor elk probleem een nieuwe partij op te richten. We kunnen natuurlijk niet hebben dat ons eigen stokpaardje onderdeel wordt van een grotere partij, dat zou veel te ingewikkeld zijn en vereist compromissen sluiten. Gelukkig lopen we er collectief niet superwarm voor; veel niche, vage partijen komen uiteindelijk de Kamer niet in. Je kan de meest recente peilingen bekijken om te zien welke partijen überhaupt kans maken om verkozen te worden. Als je heel ideologisch bent ingesteld kan je het er altijd op wagen dat jouw niche-partij de Kamer in komt, maar in mijn ervaring zijn weinig mensen echt zó ideologisch ingesteld dat ze geen enkele concessie willen maken voor een grote kans om invloed uit te oefenen. Politiek is geven en nemen, ook in je stemkeuze.
‘Maar ik heb een grafhekel aan ALLE lijsttrekkers!’
Goed nieuws! Je hoeft helemaal niet op de lijsttrekkers te stemmen! Tijdens de Tweede Kamerverkiezing kies je stiekem twee keer: een keer welke partij je het liefst in een regeringscoalitie ziet zitten en wie in de Kamer die coalitie moet controleren. Als je waarde hecht aan die tweede keuze, dan moet je vooral iemand op de kieslijst uitzoeken die waarschijnlijk niet doorsluist naar de regering en lekker in de Kamer blijft zitten. Elke partij heeft online een overzicht van de mensen op de kieslijst, vaak met een korte omschrijving van hun werkervaring, hun interesses en wat ze willen bereiken in de Kamer. Er zijn veel mensen met passie en energie voor het publieke goed die op een net-niet-net-wel verkiesbare plek staan op de lijst. Geef ze een kans!
‘What the fuck, de partij waar ik op stem doet niet wat ik wil!’
Nee natuurlijk niet! Democratie is geen klantenservice. Je kan niet een keer aan komen kakken en denken dat alle problemen dan opgelost zijn. Je gaat dit de rest van je leven moeten doen om de boel draaiende te houden en dat is een enorm voorrecht. Heb je acute problemen die je echt wilt oplossen? Dan moet je toch echt effe wat actiever meedoen, en niet alleen ‘de politiek’ de schuld geven. Je mag meedoen, doe het dan ook.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
“Als je in grote lijnen vindt dat de overheid meer invloed moet uitoefenen op de maatschappij, moet je bij linkse partijen zijn, en andersom kan je beter bij rechtse partijen terecht.”
Dat is een heel rare frame. Anarchisten, die wel links maar tegen de overheid zijn, zouden hier helemaal mee oneens zijn.
Oorspronkelijk stond “links” voor aanhangers van de Franse Revolutie en hun waarden van vrijheid, gelijkheid en broederschap, en “rechts” voor aanhangers van de monarchie. Dit geldt vandaag de dag nog steeds in Nederland, vooral als je inzoomt op gelijkheid (egalitarisme) versus steun voor de monarchie.
De definities van links en rechts door Andrew Heywood (in zijn boek ‘Key Concepts in Politics and International Relations’, Palgrave McMillan 2015, ook gebruikt als bron door Wikipedia) lijken me nuttig. Volgens hem gaat links over “ideeën als vrijheid, gelijkheid, broederschap, rechten, vooruitgang, hervorming en internationalisme” en rechts over “begrippen als autoriteit, hiërarchie, orde, plicht, traditie, reactie en nationalisme”.
Maar de beste eenvoudige definitie is volgens mij dat links egalitair is en rechts de sociale verschillen tussen mensen benadrukt.
Hoe noem je het als een reageerder een lesje politiek geeft aan een docent maatschappijleer en medewerker van Prodemos?
Misschien nog eens goed kijken naar de zin: “Links en Rechts zijn vangnettermen voor brede ideologische opvattingen, maar het categoriseren van partijen is meer kunst dan exacte wetenschap” en “in grote lijnen”. Ook de titel geeft al het een en ander weg: het gaat in deze column over een (grappige) stemhulp voor de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen, geen volledig overzicht van alle politieke ideologieën, de historische ontwikkelingen daarvan en de mitsen en maren die horen bij de links/rechts dichotomie (hoewel ook dat helemaal is toevertrouwd aan Jonnick).
Vergeet niet om de partijprogramma’s allemaal goed door te lezen, dan weet je precies waarover je teleurgesteld kan worden ;-).