Hoe kunnen universiteiten en hogescholen ervoor zorgen dat elke student zich thuis voelt in het hoger onderwijs? Ze hebben met studentenorganisaties ISO en LSVb afspraken gemaakt over betere informatie, stilteruimtes en een ‘sticky campus’.

Het mentale welzijn van studenten laat nog altijd veel te wensen over. Bijna de helft kampt met psychische klachten, stelt het Trimbos Instituut en ook statistiekbureau CBS ziet een toename van mentale problemen.

In de zomer van 2022 heeft minister Dijkgraaf met de universiteiten en hogescholen afgesproken dat het studentenwelzijn prioriteit moet krijgen. Hij maakt er jaarlijks 15 miljoen euro voor vrij. De instellingen mogen het geld aan vier thema’s besteden. Een andere voorwaarde is dat het beleid wordt afgestemd met het Interstedelijk Studenten Overleg en de Landelijke Studentenvakbond.

Sticky campus waar je graag komt

Dat is nu gebeurd: vanmorgen is het Landelijk Kader Studentenwelzijn gepubliceerd. Rond het thema ‘sense of belonging’ is afgesproken dat instellingen zorgen voor een inclusief studieklimaat, met bijvoorbeeld stilteruimtes en genderneutrale toiletten, in de hoop dat meer studenten zich dan thuis voelen bij hun opleiding.

Een ander instrument is de ‘sticky campus’, waar studenten ook graag komen als ze geen les hebben. Daar zijn informele onderwijsruimtes voor nodig, ‘waar studenten elkaar kunnen ontmoeten voor verschillende activiteiten, zoals samen eten, studeren, samenwerken en plezier maken’.

Cmr en pizzasessies

Verder is het van belang dat studenten actief betrokken worden bij ideeën om hun welzijn te verbeteren. Dat kan via de medezeggenschap, maar ook door middel van ‘informele (pizza-)sessies’.

Vanzelfsprekend beloven de instellingen dat ze stress willen voorkomen. Nieuwe eerstejaars willen ze goed informeren over wat ze kunnen verwachten en welke voorzieningen er voor hen zijn. Daarbij hebben ze extra aandacht voor studenten zonder hoogopgeleide ouders en voor studenten met een beperking.

Docenten en studiebegeleiders die dat nodig hebben krijgen scholing in het signaleren van problemen bij studenten en het doorverwijzen naar de studentendecaan of -psycholoog. Instellingen gaan beter samenwerken met huisartsen, de verslavingszorg en GGZ-instellingen.

Van kastje naar muur

ISO-voorzitter Demi Janssen is blij met de afspraken en hoopt dat de hogescholen en universiteiten het probleem in de kern gaan aanpakken. ‘Studenten die mentale klachten ervaren, worden nog vaak van het kastje naar de muur gestuurd. Het is goed dat er hulp wordt geboden, maar dat heeft alleen zin als studenten die hulp ook kunnen vinden.’

Is 15 miljoen euro per jaar genoeg om alle plannen van alle instellingen te verwezenlijken? ‘Je hebt natuurlijk middelen nodig om dingen voor elkaar te krijgen. Maar het is nog belangrijker dat de instellingen bereid zijn om hier samen met studenten echt mee aan de slag te gaan.’

Tekst: HOP, Hein Cuppen
Illustratie: Marit Breuker

Volg ons op Instagram