‘Goedendag samen!’ riep de olijke ober. Na een weekendje in Maastricht te hebben doorgebracht en me volgestopt te hebben met Limburgse ‘vlaoj of vla’ en kennis over verschillende heiligen, was dit de druppel die de spreekwoordelijke emmer deed overlopen. 

De niet nader te noemen Randstedelingen waarmee ik me omringde op deze mini-vakantie verbaasden zich over het feit dat deze serveerster zich zo uitliet, althans, op een voor ons onbekende manier. Nog beter: bij aankomst werden de wenkbrauwen zelfs opgetrokken toen bleek dat een idyllisch oord als Maastricht zelfs een H&M heeft. Hóé dan? 

Wel vaker is dit onderwerp de revue gepasseerd als het gaat om licht verwaande opmerkingen over steden en dorpen die niet beschikken over de gewenste havercappuccino binnen een straal van 15 meter.

Maar ook de vraag: in hoeverre verschillen mensen in de uithoeken van elkaar? Friesland en Limburg bijvoorbeeld. Het toeval wil dat mijn huidige minoropleiding in Leeuwarden is. Ik kan dus de demografische verschillen in 3D waarnemen, allicht in de rol als verwaande Randstedeling.  

De algemene opvatting bestaat nu eenmaal dat mensen die op het platteland leven nuchterder en gereserveerder zijn dan mensen die in een grote stad wonen. Op zich is zo’n soort verschil tussen een dorpeling en een stedeling wel te herkennen; er zijn wel meer van dit soort bestaande verschillen.

Maar de verbazing over dat er buiten de Randstad óók nog voorzieningen zijn waar paard en wagen niet aan te pas komen vind ik toch wel noemenswaard. De verschillen die mijn gezelschap hoopte te ontdekken tussen Leeuwarden en Maastricht, afgezien van het accent en het landschap, bleken helaas minder concreet dan verwacht.  

Toch laat de geluksmeter van het CBS zien dat er wel degelijk regionale variaties zijn op het gebied van geluk. Friesland, Drenthe en Zeeland scoren hierin het hoogst, maar dat wil niet zeggen dat mensen in het Noorden fundamenteel anders in het leven staan dan zij in het diepe Zuiden. Wat wel opvalt, is dat een weidse, rustige omgeving misschien bijdraagt aan een hogere mate van tevredenheid.  

En ja, de rotondekunst in Maastricht verschilt misschien van die in Leeuwarden, maar uiteindelijk is er één conclusie: ondanks de kleine nuances, zijn de verschillen tussen noord, oost, zuid en west vaak minder groot dan we denken.  

Tijd om terug te keren naar de Randstad, waar de stoplichten precies hetzelfde doen als elders in het land.