| 
|
Petra Madelon de Graaf werkt als docent ethiek, recht en technologie bij de opleiding applied data science & AI. Naast haar werkzaamheden bij de hogeschool is ze schrijver. Haar debuutroman Deere verscheen in oktober 2022 bij uitgeverij De Arbeiderspers. Ook is ze onderdeel van de populaire YouTubeserie De Snijtafel. Foto: Paul van der Blom
Op woensdag, donderdag en vrijdag werk ik voor de hogeschool. Wanneer collega’s of studenten vragen stellen over mijn kleine aanstelling, mompel ik iets over de klussen die ik ernaast doe, maar in gedachten geef ik een ander antwoord.
‘Dat is het maximale aantal dagen per week waarop ik kan doen alsof ik normaal ben.’ Een ietwat grappige gedachte om een bedroevend sentiment te verhullen: dat ik geen flauw idee heb hoe mensen het uithouden in een fulltime onderwijsbaan. Dat ligt niet aan mijn studenten, collega’s of de inhoud van mijn werk, maar wel aan de werkdruk waarmee het (hoger) onderwijs getrouwd lijkt te zijn.
In 2023 gaf ruim zeventig procent van de docenten in het hbo aan (zeer) veel werkdruk te ervaren. Als studenten bij een evaluatie vergelijkbare signalen afgeven, zou de cursus het volgende collegejaar op de schop gaan, maar aan mijn urenverdeling is weinig veranderd. Het onderwijssysteem hoeft blijkbaar niet te herkansen.
Zolang er niets verandert, groeit bij mij het gevoel dat ik meedoe aan het niet-bestaande televisieprogramma Heel Holland Onderwijst. Iedere week moeten mijn medekandidaten en ik in een onmogelijk klein tijdsbestek goede colleges zien op te dienen. Een winnaar is er niet. Mijn medekandidaten en ik blijven voor onbepaalde tijd meedoen aan een race die ieder blok weer opnieuw lijkt te beginnen.
Deeltijdcontracten zoals de mijne zijn meer regel dan uitzondering in het onderwijs. Docenten zijn massaal bereid om inkomen op te offeren voor ademruimte, maar vooralsnog zonder het gewenste resultaat. Ik was van plan om dit stuk te eindigen met het belang van uitgeruste docenten voor studenten. Docenten die genoeg oog hebben voor de jonge mensen die voor hen zitten, die bijzondere verhalen kunnen vertellen in plaats van de teksten van een PowerPoint voor te lezen.
Maar waarom moet er zo vaak naar het belang van studenten dan wel leerlingen verwezen worden om een redelijke behandeling van docenten te rechtvaardigen?
Profielen, het onafhankelijke nieuwsmedium van de Hogeschool Rotterdam, deelt wekelijks artikelen op Linkedin. Ben jij onze nieuwe connectie?
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Heel herkenbaar Petra Madelon!
De urenallocatie is vaak een blackbox voor de docenten, hoeveel uur krijg je voor een (standaard) module van 5 ECTS met 3 contacturen per week over 12 weken contacctijd (semester) met een tentamen voor 30 studenten en een hertentamen voor 10 studenten. 100 – 120 uur zou redelijk zijn voor de contacttijd, voorbereidingstijd, maken tentamen/hertentamen (incl correctievoorschrift), correctietijd, benatwoorden e-mails van studenten, bijhouden actualiteit, invoeren cijfers, administartieve handelingen (uploaden syllabus in de ELO), etc.
Het begeleidien van een afstudeerder (op semester basis) is ook een interessante. Het begeleidien van een student (incl een aantal feedback momenten op zijn concept scriptie), bezoek brengen aan het bedrijf, het afnemen van het examen, het veriichten van diverse administratieve handelingen kost qua uren al gauw 60 uur
Maar is dat ook de praktijk van het HBO?
Ik pleit al jaren voor transparantie in de urenalloactie in het HBO en dat doe ik nu als post-actieveling nu vanaf de zijlijn.
Hi Petra Madelon, je slaat wat mij betreft de spijker op z’n kop want persoonlijk denk ik dat ik er alleen maar kan ZIJN voor mijn studenten als ik zelf genoeg ademruimte heb…
Wij spraken elkaar even na de jaaropening en toen heb ik ook al tegen je gezegd dat ik je bijdrage erg heb gewaardeerd.
Mijn waardering voor je openheid en eerlijkheid is alleen maar toegenomen!
Jij bent een Ethiekdocent om te koesteren!!!
lieve groet, take care,
Simone van der Hoofd,
Studentenwelzijnsadviseur van de afdeling Studentenwelzijn (OeO)
Dankjewel Petra!
Voor mij voelt en is het precies hetzelfde. Ik heb ook salaris ingeleverd voor ademruimte en behoud van ‘sanity’. Ik werk inmiddels 20 uren voor de hogeschool en in de praktijk zijn dat er sowieso altijd 28.
Werken met (jonge) mensen kan je niet vatten in excelsheets met urenberekeningen. Dat leidt nooit tot een realistisch plaatje. Het is een papieren werkelijkheid die steeds verder af komt te staan van de dagelijkse praktijk. Het menselijke gaat er dan uit en ons werk wordt dan steeds meer productiewerk.
Als morgen alle docenten binnen de hogeschool stoppen met het structurele overwerken (en dan heb ik het niet over 3 uurtjes per week), dan heeft de hogeschool een groot probleem. Af en toe vraag ik me af of het management zich dat realiseert. Hoeveel er gedaan wordt in de vrije tijd.
Ik vind de inhoud van mijn werk en de studenten heel leuk. Alleen die werkdruk…
Dankjewel voor het benoemen en uitspreken.
@Jan H Jansen: Zover ik mij kan herinneren is er altijd wel iets van een uren allocatie geweest. Het werd eerst per opleiding geregeld, waarbij de onderwijscoördinator in der tijd zelf ook nog vaak onderwijs gaf, dus een beetje een beeld had hoe die rekeninstrumnten zich in de praktijk vertaalden.
Het is naar mijn idee echter misgegaan toen het central werd geregeld. Toen er Excel tabellen opgetuigd werden door managers die nog nooit zelf voor de klas gestaan hebben, en er één generieke tabel en formule werd gebruikt voor alle opleidingen en docenten.
Ik zie dat docenten zich vaak extra inspannen voor de studenten. Iedere docent in mijn team wil dat studenten goed onderwijs krijgen, dat deze aankomende professionals mooie kansen krijgen en daarvoor zetten ze vaak één of meerdere extra stappen. Maar de situatie die Jessica beschrijft vind ik problematisch. Als docenten een aanstelling van 20 uur hebben, maar 28 werken om de werkdruk behapbaar te houden, dan werk je feitelijk één dag voor noppes. Ik zie datzelfde ook bij collega’s die net beginnen met lesgeven – er gaat veel meer tijd in zitten dan dat je betaald wordt. Ik heb het daarom altijd vreemd gevonden dat ervaring nooit een factor is geweest in de taak toedelingsinstrumenten.
Werkdruk gaat helaas niet vanzelf weg… ik denk dat we een keer naar die “black box” van uren allocatie moeten kijken om deze meer in lijn te brengen met de realiteit in de klaslokaal (inclusief de voorbereiding en nazorg), dat kunnen we simpel doen door uren te schrijven. Dat is misschien vervelend, maar geeft een goed beeld waar de schoen wringt.
Daarnaast denk ik ook dat we als docenten beter moeten nadenken hoe wij onze tijd besteden. Wanneer is het “goed genoeg?”, moeten we elke week wel die ene vergadering hebben? Waar moeten we “nee” tegen gaan zeggen?
Ik werk inmiddels fulltime op het mbo. Voor mij heeft een goede dosis psychologische hulp geholpen na een depressie en burnout-klachten om fulltime te gaan werken én dat te trekken. Ook veranderen van team heeft mij geholpen om een frisse start te maken.
Ik stond altijd als eerste klaar voor studenten en collega’s en ben daar met heel veel pijn en moeite mee gestopt. “Daar heb ik geen tijd voor.” komt nu vaak voor in mijn vocabulaire net als ‘goed genoeg’. Dat laatste was letterlijk huiswerk van de psycholoog, ook om mijn drang om alles wat ik deed perfect te doen de kop in te drukken.
Ik heb ook echt hard moeten werken aan grenzen stellen en die grenzen bewaken. Wat natuurlijk ook helpt is werken in een team waar mensen op elkaar letten, waar er wordt gezegd “nee, jij hebt al genoeg te doen.” wanneer dezelfde persoon wéér aanbiedt iets te doen. 😉 Ik heb ontzettend lieve collega’s die een oogje in het zeil houden wat betreft mijn mentale gezondheid en werkdruk.