Ik heb een sterke drang naar laten we het utopisch denken noemen. Als het aan mij ligt, gaat de hele maatschappij op de schop en pakken we het schoolsysteem ook even grondig aan. Maar dat is niet realistisch en bovendien niet nodig. In mijn vorige blogbericht had ik het over middelmatigheid en hoe de slogan Overtref jezelf heel ongemakkelijk gekozen is. Mijn alternatief: Ontwikkel jezelf. Die is veel dynamischer en respectvoller.

Maar hoe doe je dat?

Door een omgeving te creëren waarin de student zich veilig en gemotiveerd voelt. Uit psychologisch onderzoek blijkt dat mensen zich spiegelen aan mensen in hun omgeving. Zoals docenten. Zij zijn idealiter degenen met lange benen. Wij, de studenten, hebben de minder lange stappers. Of dat denken we, misschien hebben we de techniek nog niet onder controle. Het uitgangspunt van het onderwijs is dat de docenten hun kennis en ervaring gebruiken om de studenten wat bij te brengen. Maar het onderwijs draait tegenwoordig niet meer om autoriteiten van wie je alles klakkeloos aanneemt. Juist het zelf leren denken staat nu centraal en daarom is het belangrijk dat docenten leren overtuigen, in woord én daad.

Ik maakte eens een situatie mee waarin een docent de student te kakken zette om de klas iets te leren. Het werkte niet. Sterker nog: het was immoreel en onethisch. Het deed me denken aan het boek De kracht van kwetsbaarheid van schaamte-onderzoeker Brené Brown. Volgens haar is onze samenleving gebouwd op schaamte en een ‘cultuur van nooit genoeg’. Als er iets schadelijk is voor je ontwikkeling, dan is het wel feedback met schaamte als troef.

De manier waarop je feedback geeft, is medebepalend voor de kans van slagen in je poging de ander te motiveren. Als student communicatie leerde ik feedback geven en kreeg ik handvatten om succesvol te onderhandelen. Ik ontdekte dat die kennis net zo relevant is voor ons als voor de docenten, maar het lijkt wel alsof sommige docenten soms zélf niet geloven in wat ze verkondigen.

Gelukkig doen een hoop docenten bij mijn opleiding het wel goed. Zoals meneer Goor en Oudejans: zij stellen de individuele student centraal. Juist doordat zij tussen de studenten staan, krijgen ze ons respect. Meneer Goor en Oudejans zijn de personificatie van hoe je op een succesvolle manier feedback geeft en onderhandelt. Ze verkondigen geen waarheden, maar verschillende theorieën. De student wordt uitgedaagd om zelf tot de conclusie te komen dat die kennis waardevol is en dat is waar in mijn ogen de toekomst van het onderwijs ligt.

In de reeks Waarom jij jezelf niet overtreft trekt Alex de slogan van de hogeschool in twijfel. Door verschillende onderwerpen uit te lichten, legt hij enkele zwakke plekken bloot.