En sinds we graag geloven dat succes een keuze is, wanen we ons lot in eigen hand. Helaas geldt dat ook voor het omgekeerde. Noemden we vroeger iemand met een onvoldaan leven ‘ongelukkig’, tegenwoordig heet zo iemand een loser. Daarom werkt de angst voor een verkeerde keuze zo verlammend.

Echter: helemaal geen keuze maken is moordend. En dus wil je niks missen, sleur je jezelf van het ene festival naar het volgende, ben je altijd op zoek naar de ultieme kick, spendeer je bakken tijd op social media en bouw je blind door aan je eigen burn-out.

Goed, ik stel het nogal extreem. Maar als je er ook maar iets van jezelf in herkent, heb ik een bevrijdend inzicht voor je. Ik kreeg deze geweldige eyeopener ooit toegediend tijdens een van de heftigste trainingsprogramma’s die ik ooit heb doorlopen. Het ging over ‘the nature of choice’. Een vrijwilligster uit het publiek nam plaats op het podium en de trainer vroeg haar: ‘Melkchocolade of pure chocolade, wat zou je kiezen?’ Het meisje koos zonder aarzelen voor puur. ‘Waarom puur?’ vroeg de trainer. ‘Veel lekkerder’, antwoordde het meisje. ‘Fout’, zei de trainer. ‘Opnieuw: melkchocolade of puur?’

De uitdaging is niet het maken van de keuze, maar het aanvaarden van de consequenties.

‘Puur’, antwoordde het meisje weer. Trainer: ‘Waarom puur?’ Meisje: ‘Omdat dat gezond is en geen vet bevat.’ Trainer: ‘Fout. Opnieuw: melkchoco…’, afijn, je raadt het al. Het ging net zolang door totdat de deelneemster ten einde raad niet meer wist wat te antwoorden. De zaal was muisstil. Iedereen wilde weten waar dit heen ging.

Om een lang verhaal kort te maken: het enige juiste antwoord luidt ‘ik kies voor puur omdat puur mijn keuze is’. Alles wat je vervolgens opvoert als reden is slechts een rechtvaardiging die alleen maar dient om je keuze te verantwoorden, voor jezelf of voor de buitenwereld. Wat is de les? Redenen of argumenten vormen niet de bron van onze keuzes.

Een keuze is een opzichzelfstaande beslissing. Die komt helemaal uit jezelf. Het zijn niet onze talenten, maar onze keuzes die bepalen wie we zijn. Ik kies, dus ik besta. Twijfelen mag, het is zelfs goed om even pas op de plaats te maken en de voors en tegens tegen elkaar af te wegen. De uitdaging is immers niet het maken van de keuze, maar het aanvaarden van de consequenties. Maar durf knopen door te hakken, en durf iets te missen. Anders zul je nooit weten wie je werkelijk bent.