De Keuzegids hbo is een handig boekje waarmee studenten en ouders zich kunnen oriënteren op alle hbo-opleidingen van Nederland. De gids gebruikt daarvoor arbeidsmarktcijfers van het Researchcentrum voor Onderzoek en Arbeidsmarkt (ROA), studiesuccescijfers van de Vereniging Hogescholen en de studentenoordelen uit de Nationale Studenten Enquête (NSE). Die cijfers bewerkt de Keuzegids zelf tot oordelen over opleidingen.

De cijfers van de NSE, die een belangrijke bron zijn voor de keuzegids, stonden in 2019 ter discussie. De hogescholen waren zo verbolgen over technische problemen bij de Nationale Studenten Enquête dat ze zich terugtrokken. De data zouden niet meer betrouwbaar zijn, was hun redenering. Snel daarna loodste minister Van Engelshoven een wetsvoorstel door het parlement dat het hoger onderwijs tot deelname verplicht.

Dit is de eerste Keuzegids sinds de opstand in 2019; in 2020 is er geen Keuzegids uitgekomen. Hogescholen en universiteiten hadden in de coronacrisis wel wat anders aan hun hoofd, was het idee. Bovendien zouden de uitkomsten door de coronacrisis niet te vergelijken zijn met voorgaande jaren.

Hogeschool Rotterdam beste grote hogeschool van de Randstad

Ook nu de Nationale Studenten Enquête is aangepast – vragen over faciliteiten, roosters en organisatie van de opleidingen zijn niet langer verplicht – leidt de Brabantse Avans Hogeschool de ranglijst van beste grote hogescholen in de Keuzegids, voor de tiende keer in twaalf jaar. De nummer twee is Windesheim (Zwolle en Almere) gevolgd door Hogeschool Leiden. In de lijst van dertien hogescholen staat de Hogeschool Rotterdam op nummer 7.

De HR is daarmee de best beoordeelde grote hogeschool van de Randstad en doet het nu ook beter dan in de vorige beoordelingsronde van de Keuzegids: de waardering is gestegen van 55,5 naar 59,5 punten.

Collegevoorzitter Ron Bormans reageert tevreden, in een bericht op intranet: ‘Grote Randstadhogescholen hebben het altijd moeilijk om de lagere regionen van de lijstjes te ontlopen. Dat is ons nu gelukt en we nestelen ons netjes in de middenmoot. Met alle relativeringen van dien is dat natuurlijk wel een grote opsteker voor al onze collega’s die in deze ongewone anderhalf jaar hun best hebben gedaan om hun studenten goed onderwijs te bieden, ook online. Daar mogen we trots op zijn.’

Beste opleidingen van de HR

De opleidingen van de HR die het best scoren, komen voornamelijk van het Instituut voor Lerarenopleidingen en het Instituut voor Gezondheidszorg.

Ook de lerarenopleiding natuurkunde, de lerarenopleiding gezondheidszorg en welzijn en de opleiding logopedie mogen dit jaar het predicaat ‘Topopleiding’ voeren, dat hoort bij een waardering van 75 punten of hoger.

Associate degrees

Dit jaar zijn er meer associate degree-opleidingen (Ad’s) beoordeeld en voor het eerst is in de Keuzegids een ranglijst gemaakt van hogescholen die deze tweejarige studies aanbieden.

Van alle instellingen met vier of meer beoordeelde Ad-opleidingen kwam NHL Stenden nipt als beste uit de bus, gevolgd door Windesheim en de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen op de gedeelde tweede plaats.

Slechtste opleidingen van de HR

In de lijst van HR-opleidingen die het slechtst scoren, komen ook twee Ad’s voor.

NSE-uitslagen

In juni publiceerde Profielen al over de NSE-uitkomsten. De slechte beoordeling van automotive werd daarin al aangekondigd. We spraken toen onderwijsmanager Brahim Boukhari. Hij baalde van de lage cijfers die voor hem ‘niet helemaal een verrassing’ waren. Boukhari: ‘We zijn afgelopen september gestart met een nieuw curriculum voor de jaren 1 en 2. Voor studenten was de informatie daarover niet helder, ook over de vraag wat er – vanwege corona – wel en niet online kon. Dat hebben we in het eerste semester niet altijd goed gedaan.’

De lerarenopleiding maatschappijleer kreeg in de NSE een 2,4 maar is in de Keuzegids niet beoordeeld omdat niet genoeg studenten de enquête hadden ingevuld volgens de criteria die de Keuzegids aanhoudt. De opleiding heeft aan het begin van dit collegejaar een woelige periode afgesloten en een aantal studenten financieel gecompenseerd voor een ‘zwaar jaar’.

16 studenten financieel gecompenseerd voor ‘zwaar studiejaar’ lerarenopleiding maatschappijleer 

Het belang van de lijstjes

Collegevoorzitter Ron Bormans plaatst in het communiqué van de HR – net als eerdere jaren – een kanttekening bij het belang van dit soort lijstjes: ‘Ik ben van mening dat we kwaliteit niet moeten vereenzelvigen met ranglijstjes. We moeten een onderscheid maken tussen het belang van getallen en de zin van lijstjes. Getallen zeggen iets, zijn een indicatie van kwaliteit. Zijn niet de kwaliteit zelf, maar ik hoop wel dat onze opleidingen met die getallen als uitgangspunt het gesprek met elkaar aan gaan om uit te vinden waar die indicatie voor staat. Met de lijstjes moeten we eigenlijk stoppen. Ze miskennen unieke omstandigheden, hebben een te groot reputatie-effect terwijl toch echt iemand de eerste en de laatste moet zijn en de steeds wijzigende berekeningsmethodiek maakt de bewijslast extra dun.’

Tekst: Profielen/HOP, Hein Cuppen
Foto: Shutterstock

Volg ons op Instagram