Vorige week was het de week van de toegankelijkheid en op 4 oktober was het de dag van diversiteit. Diversiteit, inclusie en toegankelijkheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is de week waar veel bedrijven, instanties en mensen graag gebruik van maken om te laten zien hoe inclusief, divers en toegankelijk ze zijn. Helaas zijn ze dat niet altijd.

Als laat-doof persoon heb ik een onzichtbare beperking. Mensen zien niet aan mij dat ik doof ben, ik ben horend opgegroeid dus ik spreek en maak geen gebruik van gebarentaal. Omdat ik horend opgegroeid ben en dus geen gebarentaal gebruik, denken mensen dat in mijn geval doof zijn eigenlijk ‘slechthorend’ betekent. Terwijl ik dus gewoon honderd procent doof ben.

Bij toegankelijkheid focussen de meeste mensen op de zichtbare beperkingen zoals die van blinden en slechtzienden en rolstoelgebruikers. De onzichtbare beperkingen – zoals doofheid – worden vaak vergeten. Zo gebeurt het regelmatig dat ik een podcast wil volgen die geen transcripties heeft. Nog doller: podcasts over inclusie, toegankelijkheid en diversiteit missen vaak ook een transcriptie. Daar zitten ze dus te praten over het belang van inclusie, diversiteit en toegankelijkheid, maar mensen die doof of slechthorend zijn of een andere auditieve beperking hebben, zijn allemaal uitgesloten van de podcast.

Zo ook op de hogeschool zelf. Ondanks al de jaren dat ik hier werk staat nog steeds niet in mijn dossier dat ik doof ben. Dus als het een keer gebeurt dat ik langer dan een week ziekgemeld ben, word ik gebeld door de arbodienst. En natuurlijk heb ik geen idee wie er belt, ik ben doof dus antwoorden heeft geen zin. En zo ontvang ik dan een streng verwoorde brief dat ze geen contact met me kunnen maken. En niet alleen bij de hogeschool. Ook instanties zien het gewoon over het hoofd als ergens staat dat ik doof ben; ze bellen me gewoon aan een stuk door.

Dus helaas ben ik soms wat cynisch als er gepronkt wordt met inclusie, diversiteit en toegankelijkheid. Er worden gesprekken gehouden, presentaties, filmpjes, podcasts gemaakt. Maar dat maakt een organisatie nog niet toegankelijk of inclusief. Het liefst zie ik minder woorden en borstklopperij en meer daden.

Er zijn 1.6 miljoen Nederlanders met een auditieve beperking en dat aantal gaat alleen maar sterk groeien door het gebruik van oordopjes en koptelefoons met harde muziek. Artsen hebben al aan de bel getrokken over het aantal tinnitusgevallen onder jongeren. Voor de duidelijkheid: tinnitus betekent gehoorschade. Ik hoop van harte dat er een meer merkbare ommekeer komt en dat Nederland echt inclusiever en toegankelijker gaat worden. Er zijn meer dan genoeg ervaringsdeskundigen die willen delen waar de knelpunten zijn en wat de oplossingen daarvoor zijn.

Dan zal ik hopelijk niet meer platgebeld worden en hoef ik documentaire en podcastmakers niet via social media te benaderen of ze hun werk van transcripties en ondertiteling willen voorzien zodat ik (en heel veel anderen) het óók kunnen volgen.