Nu ben ik als voormalig communicatieprofessional niet vies van een beetje beeldspraak, maar van deze zin kreeg ik toch enigszins de kriebels. De zin stond in de speech van de vo-raad, waarin ze de nieuwe onderwijsvisie presenteerden. Een onderwijsvisie die, vrij vertaald, minder gestoeld was op kennisoverdracht en meer op ‘Bildung’ of ‘brede vorming’.
In dezelfde periode dat de vo-raad deze speech gaf, meldde minister Dennis Wiersma dat het aantal verplichte lesuren in het voorgezet onderwijs omlaag geschroefd zou worden. Geheel in lijn met het beleid van de laatste jaren. Nu ben ik de laatste die zal zeggen dat persoonsvorming niet een van de opgaven is van het onderwijs. Maar noem me ouderwets: ik denk dat onze ‘rupsen’ ook kennis en kunde nodig hebben, om al dan niet unieke vlinders te worden.
‘Onze’ eerstejaarstechnici zijn geen vlinders of rupsen of welk ander dier dan ook. Het zijn jonge mensen die soms gedesillusioneerd raken door de achterstand die ze hebben op het gebied van wiskunde en natuurkunde om goed door onze opleiding heen te komen. Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dit een rechtstreeks gevolg is van jarenlang beknibbelen op de curricula van het vo en mbo. En niet alleen op deze vakken; ik had hier ook Nederlands kunnen noemen. De woordenschat van onze technici in de dop is bedroevend laag en de schrijfvaardigheid ook.
Van nature ben ik meer een ‘het glas is halfvol’-type, maar de laatste jaren maak ik me ontzettend ongerust. Over onze maatschappij, over de keuzes die er wel of juist niet gemaakt worden. Over de kwaliteit van ons onderwijssysteem als geheel – of het gebrek eraan.
Dat begint al in het basisonderwijs en wordt prachtig geïllustreerd in de documentaire ‘Klassen’, waarin een aantal basisscholen in Amsterdam wordt gevolgd. Klassen is hierin een mooie dubbele term, want we zien verschillende groepen 8, maar vooral ook de klasse-verschillen. Wat mij echter met name opviel, was dat de groepen 8 uit de ‘hogere’ klasse echt onderwijs kregen. De groepen uit de ‘lagere’ klasse kregen, tsja, hoe zal ik dat zeggen … therapie.
Tegen populaire meningen en stromingen in pleit ik graag voor: minder expressie van je unieke zelf, minder aandacht voor gevoeligheden, minder sociale vaardigheidstraining. En voor meer kennis, meer uitdaging, training van de hersenen, omgaan met uitdagingen, creativiteit, en oorspronkelijkheid in denken.
Laten we onze kinderen leren dat ze allemaal stuk voor stuk kinderen zijn. Jonge mensen, die door kennis en kunde een goed stel hersens kunnen ontwikkelen, waardoor ze een stevige basis hebben om op terug te vallen.
Wie weet wat er dan ontpopt.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Ik ben het helemaal met je eens Myrthe!
‘Bildung’ en ‘brede vorming’ zijn begrippen die vaak helemaal niet uitgelegd worden.
Ze werken dan mystificerend. En in die dikke mist wordt het onderwijs dan helemaal uitgekleed.
Erich Fromm zei het al: om het economische (kapitalistische) systeem zo ‘smooth’ mogelijk te laten lopen, hebben we mensen nodig die zo leeg en zo flexibel mogelijk zijn. Zo zie ik de beweging die afstand doet van kennisoverdracht. We geven niets meer, maar kijken liever naar wat er ‘uit henzelf komt’.
Hopelijk blijven we bij Hogeschool Rotterdam die weerstand nog wel opzoeken. Niet te ‘smooth’ alsjeblieft.