De begindagen van mijn carrière heb ik doorgebracht in het voortgezet onderwijs. Na een universitaire lerarenopleiding van welgeteld een jaar was ik klaar om pubers iets bij te brengen. Dat dacht ik tenminste.

Hoewel ik genoot van de lessen die goed verliepen, waren er ook klassen die ik totaal niet onder controle had. Het beeld van een bungelende geodriehoek in het plafond staat nog steeds scherp op mijn netvlies.

Samen met een oud-studiegenootje, die ook op jonge leeftijd voor de klas was komen te staan, concludeerde ik dat ons jeugdige voorkomen vast iets met ons gebrek aan orde te maken had. Maar was dat wel zo? Jonge collega’s die een hbo-opleiding hadden genoten, kon ik niet op dezelfde worsteling betrappen. Destijds begreep ik daar weinig van. Was het hbo niet ‘lager’?

Nadat ik een tijdje bij een lerarenopleiding heb gewerkt, schaam ik me voor die gedachte. Het is niet verwonderlijk dat een hoop tweedegraads docenten didactisch en pedagogisch meer in huis hebben: zij bevinden zich drie jaar langer in de beroepspraktijk. Een gegeven dat blijkbaar weinig indruk maakt op potentiële studenten, want er staat het hbo een krimp te wachten. Er wordt geschat dat er over vier jaar maar liefst tien procent minder hbo-studenten zijn, ten faveure van de almaar uitdijende universiteiten.

Nu ik weet wat studenten leren op een hbo-opleiding vind ik dat doodzonde. Universiteiten blinken misschien uit in onderzoek, maar ook in theoretische overdenkingen die je gemakkelijk naar de achterkamers van je geheugen kan verbannen. Dat is een natuurwet van het huidige systeem. Universitair onderwijs wordt namelijk grotendeels verzorgd door onderzoekers, die zich over het algemeen liever aan hun kerntaak wijden.

Vanuit het perspectief van een individuele student is het verlangen om ‘alles eruit te halen wat erin zit’ goed te begrijpen. Sommige deuren gaan nou eenmaal makkelijker open met een universitair diploma. Voor de maatschappij is het echter een ramp. Hoe moeten we de tekorten in de zorg en het onderwijs te lijf gaan als het hbo leegloopt?

Wellicht dat een eerlijker beeld van het hbo het tij nog kan keren. Ik blijf het in ieder geval hopen, want ik vermoed dat het leger aan consultants dat door de universiteit wordt voortgebracht mij niet kan uitleggen hoe je van bungelende geodriehoeken afkomt. Daar wisten mijn collega’s uit het hbo wel raad mee.  

Volg ons op Instagram