Soms komt er een wetenschappelijk inzicht voorbij dat je tegelijkertijd verwondert en inspireert. Op ons Symposium ‘Veerkrachtig Studeren’ was hoogleraar Levi van Dam de brenger van zo’n inzicht.

Sinds corona is de aandacht voor het mentaal welzijn van jongeren veelvuldig in het nieuws geweest en gebleven. De onderzoeken naar dat welzijn stapelden zich op en veelal werden bevindingen en conclusies door de media gebracht in zeer zorgwekkende koppen die ons deden geloven dat deze generatie vooral ongelukkig, depressief, bang en levensmoe zou zijn. De nadrukkelijke nuancering van de bevindingen door deze onderzoekers werden daarbij regelmatig genegeerd.

Maar wat blijkt: epidemiologisch onderzoek van de afgelopen dertig jaar laat geen significante stijging of daling zien van gediagnosticeerde psychische stoornissen bij jongeren, vertelt Levi ons.

Maar als die epidemiologische data tegenspreekt dat het steeds slechter gaat met jongeren, wat is er dan wel aan de hand? Levi legt ons uit dat dat Gen Z de eerste generatie is die zich openlijk en op eigen initiatief uit over mentale problemen: ‘Het leven is af en toe best wel pittig en moeilijk.’ Tot zover het nieuwe inzicht. En hier gaat het dus mis. Wij – de oudere generaties – zijn geneigd dergelijke uitingen direct als problematisch te zien en aan te sturen op (professionele) hulp. Want er is tenslotte iets mis? Er is toch een probleem?

Neen. Nu ja, er is misschien wel degelijk een probleem, maar dat probleem hoort simpelweg bij de aard van het leven en kent vaak geen quick fix. Ziehier het verschil tussen het voormalig leidende paradigma in de (geestelijke) gezondheidszorg: ik heb een probleem en dat moet weg, het probleemgerichte paradigma. Daarnaast staat het opkomende acceptance-based paradigma, ook wel de Positieve Psychologie genoemd. Vanuit dit paradigma problematiseer je niet, je normaliseert: ‘Het is oké, tegenslag, frustraties, negatieve emoties en moeilijke momenten horen ook bij het leven. Er is niks mis met je. Wat kan jou helpen om dit nu te dragen en zo goed mogelijk voor jezelf te zorgen?’

En precies dit, deze oprechte aandacht, contact en zorgzaamheid is waar onderwijsprofessionals jongeren kunnen ondersteunen in hun veerkrachtontwikkeling. Ik zie het als mijn persoonlijke missie om die paradigmashift binnen mijn cirkel van invloed te verwezenlijken. Doe je mee?

Volg ons op Instagram