Ik houd van de quotes van Omdenken. Ze zijn als een fris schokje. Steeds opnieuw betrappen ze je op (voor)oordelen en gewoontes waarvan je stiekem dacht of hoopte dat jij allang de unieke uitzondering was. Maar je brein heeft nu eenmaal niet altijd het beste met je voor.

En ook dat zinnetje en de conclusie dat dit besef een van de pijnlijkste levenslessen is, komt van Omdenken. In de roos! Want veel van onze stress, onzekerheid, angst, pijn en verdriet wordt veroorzaakt door ons denken.

De onderzoeken lopen uiteen, maar het brein zou per dag tussen de 60.000 en 90.000 gedachten produceren. Dat doet het geheel zelf, veelal random en zich niets aantrekkend van een geschikt(er) moment, ethiek, normen en waarden. Het is ook een van de grootste misvattingen over bijvoorbeeld meditatie. Met meditatie zou je je brein stil kunnen zetten, geen gedachten meer hebben en ook controle krijgen over wat je denkt. Onzin.

Gedachten komen en gaan, geheel willekeurig. Wat je in meditatie leert is vooral hoe je jezelf anders kunt verhouden tot gedachten. Bijvoorbeeld over het feit dat gedachten (zeer zelden) feiten zijn.  En dat ons oude snelle reptielenbrein vaak bij verondersteld gevaar met behulp van de amygdala alarm slaat en een ‘fight, flight, freeze modus’ aan zet die helemaal niet nodig is.

Iets dat je vaak pas wat later of te laat realiseert met je tragere nieuwe brein: de pre-frontale cortex die onder andere onze overheersing als mens mogelijk maakte. Of dat al die ongezouten soms zelfs grove oordelen over anderen een gevolg zijn van een zekere xenofobische, discriminerende fabrieksstand van ons brein: een eigenschap die in de oertijd van levensbelang kon zijn, en nog steeds in het basispakket zit.

Zoals kinderen kunnen geloven in sprookjes en nog volop onderzoeken hoe het leven en de wereld werkt, zo kun je jouw brein soms beschouwen als zo’n hulp en begeleiding behoevend kind. Je luistert open en vriendelijk naar wat het te zeggen heeft en waar mogelijk en wenselijk help je het bij het duiden van zijn ervaringen, beleving en vragen.

En zo kun je jouw brein ook vakantie gunnen. Laat het maar spelen als een kind in de zon terwijl jij er liggend op je handdoekje met een goed boek wel zicht op hebt, maar er even niets mee hoeft. Kust veilig, amygdala op mute. Net zo lang tot je jouw brein hoort denken: ‘Zo, hier had ik zin in’.