Ik heb me eens laten vertellen dat dit het drama van de mens is: hij kan zich fantastisch (met tegenzin, dat wel) aanpassen aan nieuwe situaties, maar de aard van de mens zelf zit zo vastgeroest als de Titanic op de bodem van de oceaan.

En zo kan het dus gebeuren dat men veranderingen initieert – aanpassingen van wetten en regels, een andere inrichting van de omgeving of een reorganisatie binnen een bedrijf – , maar dat deze onderaan de streep vaak niet of nauwelijks het beoogde resultaat opleveren. De mens zelf veranderde namelijk niet (voldoende) mee. Veelal omdat hij er simpelweg de tijd niet voor kreeg. Reactie? We gooien er nóg eens een verandering tegenaan.

Neem een recente discussie over hoe het aanbod van het aantal ongezonde horecagelegenheden in korte tijd verdubbelde, terwijl gemeenten juist iets willen bijdragen aan de volksgezondheid. Doet dit ook de natuurlijke hang van de mens naar zoet, vet en zout afnemen? Natuurlijk niet. Als er straks 75 procent gezondere horeca staat, zoekt de scholier alsnog in een lokale supermarkt zijn ideale combi van obesicerend (nieuw woord) voedsel. Nog goedkoper ook.

Of neem een team dat voortaan ‘zelfsturend’ gaat werken. Gewoon omdat het zo bedacht en besloten is. Nou vooruit, er wordt ook een cursus van een dag over dat principe tegenaan gegooid. Missie geslaagd? Nee. De natuurlijke verschillen en behoeften in menselijke eigenschappen en karakters en individuele behoeften, kennis en vaardigheden in een team vragen veel meer dan dat en ook veel langer. Maar ja, toen kwam de volgende verandering al weer in zicht.

Of de ‘Pedagogiek van de Hoge Verwachting’ zoals wij die op de HR nu omarmen. Hebben we aan de geldigheidsduur van de huidige Strategische agenda genoeg tijd om al die instituten en opleidingen vanuit identiteit- en overtuigingsniveau (want dáár begint het!) mee te krijgen in die onderwijsfilosofie? Om ze de bijpassende kennis, vaardigheden en houding aan te leren? En dat staat dan nog los van sommige opleidingen die bijna jaarlijks het curriculum weer helemaal omgooien. Iedereen in de war, veel onrust in de tent en niemand die nog weet hoe het zit of waarom ook al weer.

Misschien vind je me in deze blog cynisch. Allerminst! Want let op, hier komt mijn positieve boodschap: ze kunnen allemaal, de genoemde transities. Maar alleen als de omloopsnelheid van nieuwe interventies, werkwijzen, strategieën, curricula, (team)samenstellingen, et cetera drastisch omlaag gaat.

Innoveren? Heel graag! Maar laten we de focus eens een tijd gaan leggen op consolideren en zorgen dat de basis echt op orde en stevig is. En ja, ook dat is een verandering én een goed voornemen voor 2024!

Volg ons op Instagram