Dat is helemaal niet erg. Onze hersenen werken nu eenmaal zo dat we ons ergens gauw een beeld van vormen, zoals je ook zonder na te denken naar je werk fietst. Zeker tegenwoordig vragen we zóveel van onze hersenen dat we ons juist vaker moeten ontspannen dan extra inspannen. En je vooroordelen in twijfel trekken, is een zware inspanning. Maar het is er een die broodnodig is, zeker nu de ene aanslag na de ander ons in de hoek des oordeels dwingt. Doe jezelf een plezier en sluit je niet af van de ander. Niet nu.

Het woord ‘vooroordeel’ heeft een negatieve lading gekregen en je kunt er vergif op innemen dat je iemand kent die steeds verkondigt dat we minder moeten oordelen. Eh, ja, ik ben ook schuldig. Maar in mijn ogen is oordelen an sich geen probleem, het vasthouden aan je oordelen kan zo verstikkend werken. Bedenk eens welk vooroordeel jij hebt en bedenk dan hoe je dat kan omdenken. Geloof me, je zult versteld staan van het aantal vooroordelen dat jij hebt.

Op mijn blog publiceerde ik een stukje over luisteren als vaardigheid, gebaseerd op mijn vooroordeel dat mensen op feestjes niet werkelijk geïnteresseerd zijn in hun gesprekspartner. Al schrijvende werd ik me daarvan bewust. Ik dacht mijn verwijt om en vroeg me af wat mijn rol eigenlijk was, want Epictetus leerde mij dat hij die vrij wil zijn moet beseffen wat wel en niet binnen zijn macht ligt. Ik kan enkel mijn gedrag bepalen, tot op zekere hoogte, en neem me voor de spiraal eens te doorbreken. Wat zou er gebeuren als ik in een small talk-situatie eens écht luister en oprechte vragen stel?

Écht luisteren is moeilijk. Zeker als je een bepaalde overtuiging hebt, luister je vaak niet echt meer naar de ander. Je zoekt naar mogelijkheden om je standpunt te verdedigen en gaat voor je gelijk in plaats van je geluk. Maar in the end heb je geen donder aan je gelijk als het jouw geluk en dat van de ander beperkt. Zo’n Dag van de Dialoog vind ik een mooi initiatief om ons eraan te herinneren dat we leven in een samenleving. Het idee van samenkomen met een stel vreemden om iets te bespreken zonder te oordelen is er een waar iedereen vaker aan mag denken. Wat als jij je nu eens voorneemt een hele dag lang oprecht te luisteren naar de ander?