Blog Sterre: De finish is in zicht maar voelt onbereikbaar
Blog van SterreGepubliceerd: 6 days ago
| 
|
Je wordt haast doodgegooid met de slogan ‘Overtref jezelf!’ maar met iedere herhaling lijkt het alsof de hogeschool er eigenlijk zelf ook niet in gelooft. Ze is als je tante op een verjaardag die steevast ‘Goed. Goed goed goed goed.’ antwoordt als je vraagt hoe het met haar gaat. Met iedere ‘goed’ neemt de geloofwaardigheid af.
Het is natuurlijk een ideaal en ‘het akelige aan idealen is dat ze de neiging hebben de werkelijkheid te minachten’, zoals filosoof Coen Simon zei in zijn boek Filosoferen is makkelijker als je denkt. Moeten we het ideaal dan laten varen? Nee, zeker niet. Maar er valt wat te zeggen over de manier waarop de hogeschool het probeert te realiseren.
Om te beginnen kun je jezelf afvragen waarom je jezelf zou wíllen overtreffen. Dat impliceert dat je niet goed genoeg bent. Middelmatig. En middelmatig zijn is niet voldoende als je later een baan wilt krijgen. Maar wat als we ons allemaal overtreffen? Dan wordt dat niveau de nieuwe norm. En zo creëer je een leeromgeving waar studenten beschaamd omlaag kijken als ze een zeven hebben voor een praktijkopdracht.
Het woord ‘voldoende’ zegt het al, hè? Want hoe wordt gemeten of je jezelf overtreft? Door te kijken naar je cijfers. En zo val ik in een ander ideaal waarbij niet cijfers tellen maar opgedane kennis en ervaring. Ook niet haalbaar. Laten we realistisch blijven. De sleutel tot succes ligt er hierin dat de hogeschool de student ervan overtuigt het meeste uit zijn studie te halen en de ervaring toe te passen in de praktijk. Zó creëer je de intrinsieke motivatie om jezelf te overtreffen, want laten we wel wezen: dat doe je niet op school.
Het belangrijkste van een studie is de manier waarop je leert denken en handelen. De meeste kennis vergeet je toch weer als je die niet meteen in de praktijk brengt. Wat ik heb geleerd van jaar twee? Het belang van contentmarketing voor de communicatiebranche en hoe ik op een creatieve manier met vernieuwende content kan komen. De theorie ben ik grotendeels vergeten, maar door mijn buitenschoolse projecten heb ik wel de vaardigheden verder kunnen ontwikkelen.
Jullie zijn vast niet vergeten dat ik met mijn verhaal tot ‘content king’ van het vak ‘Content en creatie’ werd bekroond. Voor die blogopdracht had ik een 9, maar het vak heb ik na een herkansing met een 5,6 afgesloten. De hogeschool denk nu: ‘Pff, Alex, dat is een onderpresteerder. Zonde, hij had zoveel potentie.’ Clichés zijn vaak waar en daarom gooi ik er een op: de weg is belangrijker dan het eindpunt. Dankzij de fantastische lessen van mevrouw Gussekloo voelde ik me geïnspireerd voort te bouwen op de fundering die in haar lessen werd gelegd, maar dat wordt niet gezien als je niet volgt op LinkedIn of Facebook.
Deze blog is de eerste in een reeks ‘Waarom jij jezelf niet overtreft’ waarin Alex de slogan van de hogeschool in twijfel trekt. Door verschillende onderwerpen uit te lichten, legt hij enkele zwakke plekken in het systeem bloot.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Je moet jezelf eerst tegenkomen voordat je jezelf kunt overtreffen.
Rob
De gedachte dat je jezelf nog moet tegenkomen impliceert dat er twee versies van jezelf rondlopen, Rob. Stel dat ik mezelf nog niet ben tegengekomen, wie ben ik dan nu? Een heel ander persoon? En als ik ‘mezelf’ dan tegenkom, geef ik zeker mijn volledige identiteit op en treedt mijn geest als het ware uit mijn lijf om het vrij te maken voor mijn ‘echte ik’? Dat klinkt nogal schizofreen.
Je bent wat je denkt en doet en in dat continue proces verander je steeds. Wat je bedoelt is dat je mag ontdekken wie je wílt zijn, niet je wie bént. Bij dit proces is het belangrijk dat je jezelf accepteert zoals je bent en jezelf niet ondermijnt door te denken dat je jezelf moet ‘overtreffen’. Onze op prestatie en bijkomende strijd gerichte maatschappij wordt nog eens onze ondergang.
Je stelt dat wanneer je jezelf moet overtreffen je niet goed genoeg bent, dus middelmatig. Waar haal je dat vandaan? Het impliceert dat je beter kunt zijn. En sinds wanneer is middelmatig niet goed genoeg?
En de slogan van de Hogeschool hoeft niet gericht te zijn op cijfers. Je kan jezelf overtreffen op heel veel verschillende gebieden, waaronder cijfers. Maar anderen zullen zichzelf willen overtreffen op sociaal gebied. Mensen die een beetje terughoudend zijn willen misschien wel meer vrienden maken. Je noemt onze maatschappij op prestatie gericht, maar dat geld denk ik vooral voor jezelf.
Je tijd op de Hogeschool is een heel belangrijke in je ontwikkeling. ‘Overtref jezelf’ zie ik dus als een prima advies van deze instelling om uit deze tijd zoveel te halen als mogelijk. Laat met je cijfers zien dat je meer kunt bereiken dan je dacht. Laat op sociaal gebied aan jezelf zien dat je plezier kunt hebben in uitgaan of teamsport en dergelijke terwijl je dat misschien niet wist. Ontwikkel jezelf, nu heb je de kans. Overtref jezelf, niet zozeer overtref anderen.
Eens met Karel. Overtref jezelf moet je vooral individueel zien. Ik heb dit jaar een stagiaire begeleid en ze heeft haar stage afgesloten met een cijfer dat in haar ogen onvoldoende is. De maatstaf 1 – 10 zegt het het ruim voldoende is, een 7. Maar ik zeg dat zij zichzelf enorm heeft overtroffen omdat ze de moeilijkheden in haar leven is aangegaan. Ik heb dit ook tegen haar gezegd en volgens mij is dit aangekomen. Dus inderdaad: het gaat niet om het overtreffen van anderen.
En kijk ook eens naar jezelf Alex: vind jij dat je jezelf hebt overtroffen? Je blogt erop los, je hebt je passie gevonden… Hoe belangrijk vind jij die 5,6?
Om jezelf te kunnen overtreffen is intrinsieke motivatie absoluut het belangrijkste vlammetje. Om dat vlammetje verder aan te wakkeren, proberen we de student op diverse manieren te inspireren. De manier waarop je geïnspireerd raakt is heel persoonlijk. Zo interviewden we afgelopen januari nog een aantal studenten bij de opleiding Communicatie over dit onderwerp. We hoorden dingen als: “Ik raak geïnspireerd als iemand passievol en met een glimlach vertelt over zijn eigen vakgebied” en “Het werken voor échte opdrachtgevers inspireert mij”. Het leerproces is zeker niet alleen in cijfers uit te drukken. Gelukkig niet. Als je maar over je eigen (denkbeeldige) grenzen heen kijkt. Jezelf ontdekt, ook buiten de schoolmuren. Het is dan ook erg leuk om je via LinkedIn te volgen. Vereerd te lezen dat de lessen Content en Creatie jou geïnspireerd hebben. Daar doe ik het dan weer voor.
Ben je jezelf nog als je jezelf overtreft? Is jezelf overtreffen niet een incoherente gedachte?
Karel, wat ik bedoel is zeker niet dat je niet goed genoeg bént wanneer je jezelf moet overtreffen, maar dat het in die bewoording wordt geïmpliceerd. Dat is een nuance die ik belangrijk vind. Dat onze maatschappij op prestatie gericht is, ‘geld’ zeker niet alleen voor mijzelf. (Aardige ad hominem-drogreden, maar het werkt niet.) Het is een constatering die ik niet alleen heb gemaakt maar draagvlak vindt bij veel Nederlanders. Vanuit dat licht is de huidige slogan tamelijk ongemakkelijk gekozen. Je zegt zelf al ‘Ontwikkel jezelf’ – dát is een véél betere slogan, eigenlijk ook wat de HR bedoelt.
Ik zeg ook zeker niet dat middelmatigheid niet goed is. Integendeel, ik vind die hele mentaliteit dat je maar béter moet zijn dan de ander giftig. Gelukkig komt het individu langzaamaan meer centraal te staan op een gezonde manier, wat zich onder andere uit in maatwerktrajecten op middelbare scholen. Zo krijgt in ieder geval de generatie na mij mee dat je jezelf niet hoeft te vergelijken met anderen om je succesvol te voelen. Je kunt nu heel idealistisch stellen dat het om de individuele student gaat – en ik geef je daarin gelijk – maar de maatschappij werkt die interpretatie tegen. Toch… wij zíjn de maatschappij, nietwaar? De hogeschool kan een belangrijke rol spelen in het creëren van een samenleving waarin studenten op een meer humanitaire manier worden opgeleid.
Jullie maken hier heel mooi een onderscheid tussen verschillende manieren waarop je jezelf kunt ontwikkelen, maar dit horen wij als studenten dan weer niet. Jammer. Dát zou ik willen horen op de hogeschool. Zolang het meetsysteem nog steeds bestaat uit cijfers, zien de studenten dat ook als manier om jezelf te ‘overtreffen’ – uitzonderingen daargelaten. Dat de slogan eigenlijk slaat op de hele fase waarin je als student zit, is nieuw voor mij. Hij wordt immers steeds geïnterpreteerd naar school gerelateerde zaken.
De docenten zijn degenen die de slogan overbrengen, zeker als blijkt dat hij verkeerd wordt geïnterpreteerd is jullie rol heel belangrijk. Vooralsnog heb ik te weinig docenten gezien met zo’n inspirerende houding als jullie, mevrouw Jansen en Gussekloo, en meneer Goor en mevrouw Groenestein. Het lijkt mij enorm inspirerend als jullie én jullie collega’s zelf dat vlammetje laten zien in de colleges en de studenten zowel zeggen als laten zien dat het erom gaat dat je het meeste uit jezelf haalt op meerdere vlakken.
Mijn mening? Gooi het op ‘Ontwikkel jezelf’ en laat zo het dwangmatige karakter van de huidige slogan achter.
Is de vraag niet of het podium ‘Hogeschool Rotterdam’ de juiste is waarbinnen je jezelf dient te overtreffen?
Indien de Hogeschool deze slogan wilt blijven voeren, zou ik willen adviseren om het toestaan van het profileren van behaalde voldoendes nog eens in overweging te nemen. Voor een groot aantal studenten is het ontbreken van deze mogelijkheid namelijk een gemiste kans om ‘zichzelf te overtreffen’: Uiteraard in het zelfverzekerder zijn over de beheersing van de kennis uit de betreffende module, als ook het kunnen aanleveren van een gevoeglijke cijferlijst bij een eventuele vervolgopleiding of potentiële werkgever.
Er zijn andere hogescholen die de mogelijkheid tot het profileren van een resultaat wel aanbieden. Een school die een dergelijke slogan voert zou toch bij uitstek in deze mogelijkheid moeten voorzien?
“Het lijkt mij enorm inspirerend als jullie én jullie collega’s zelf dat vlammetje laten zien in de colleges en de studenten zowel zeggen als laten zien dat het erom gaat dat je het meeste uit jezelf haalt op meerdere vlakken.” Mooi punt Alex!
@Alex Ik probeer je alleen een spiegel voor te houden, niet aan te vallen. Jij leest de slogan van de hogeschool en denkt direct aan cijfers en prestaties. Ik lees hem en denk aan allerlei vlakken, waaronder cijfers. Verder noem je dat de hogeschool met overtref jezelf impliceert dat je niet goed bent. Dat is jouw opvatting, jouw conclusie, maar wellicht bedoeld de HR het niet zo?
Dat je als student niet meekrijgt dat je jezelf op allerlei vlakken kunt overtreffen heeft meer met jezelf te maken dan met de HR. Ze hoeven toch niet alles voor te kauwen? Als jongvolwassene is enige zelfstandigheid wel gewenst. Ook zeg je dat de slogan steevast op een bepaalde manier wordt geïnterpreteerd. Die interpretatie is persoonlijk. Zoals ik al aangaf interpreteer ik hem anders.
Als je je blijft focussen op jouw idee dat de maatschappij prestatiegericht is, ga je wat mij betreft de mist in. Een maatschappij bestaan uit ontelbare ‘communities’. Ieder bedrijf is ander, iedere vereniging is anders, ieder mens is anders. Sommige zullen zich richten op prestaties terwijl anderen het minder belangrijk vinden. Richt je dan dáárop. Kijk niet met oogkleppen op naar de ‘fouten’ in de maatschappij, maar richt je op de goede aspecten/onderdelen hiervan. Dit zal je veel irritatie en ergernissen schelen. Laat je niet misleiden door een slogan, kijk verder. De wereld is gigantisch met overal mensen, groepen en mogelijkheden. Geniet daarvan.