Blog Menno: Taal maakt nog meer kapot dan geweld
Blog van MennoGepubliceerd: 5 days ago
‘Ik heb ADHD, depressie, faalangst en trekken van borderline maar niet genoeg voor de diagnose.’ Zo begint regelmatig een gesprek dat een student met me aan gaat. Wat volgt is een hoopvolle blik. Zo van: ‘Kies maar, en zeg me wat ik nodig heb en wat jij voor me kunt doen!’
Maar zo eenvoudig is dat niet.
Eens in de zoveel tijd is er weer het nodige te doen over de DSM-5, de diagnosebijbel van de psycholoog en psychiater. Doorgaans verkrijgt een patiënt (al) een diagnose bij vijf of meer kenmerken uit een lijstje gedragsindicatoren en/of symptomen. Deze worden weliswaar soms getoetst met een vragenlijst of test, maar ook dan is het voor het grootste deel de inschatting en het oordeel van de patiënt zelf. Die komt tot een weging, en beoordeelt hoe ernstig en/of frequent welk symptoom zich voordoet.
Sinds dokter Google zijn intrede deed, zagen (huis)artsen en psychologen zich steeds vaker geconfronteerd met patiënten die al bij de intake zelf met een diagnose op de proppen kwamen. ‘Ik las op het internet iets over depressie, en ik had alle kenmerken die ze daar noemden.’ Het is aan de kennis en kunde van de betreffende arts of psycholoog om dan vervolgens goed en grondig na te gaan of dit zo is en zo niet, wat er dan wél aan de hand is. Soms met een teleurgestelde patiënt als resultaat.
Die teleurstelling is begrijpelijk. Er was eindelijk een verklaring voor de klachten en problemen die de patiënt ervaart. Het gaf duidelijkheid en houvast. Misschien niet op een leuke manier, maar liever dat dan die onzekerheid. En laat nu juist dat laatste een onderschat en overschaduwd probleem zijn. Noem het ‘onzekerheidsintolerantie’, of ‘controleverslaving’, of misschien ‘veerkrachtinsufficiëntie’? (een moeilijk woord doet het altijd goed tenslotte).
De vraag die ik altijd stel wanneer een student zijn diagnosebingo start, is: ‘Op welke manier loop jij tegen problemen en klachten aan en wat is je behoefte daarin?’ En daarna noem ik vaak de diagnose(s) niet eens meer expliciet. Want jij bent niet je diagnose. Het is een deel van jou en het geheel is meer dan de som der delen.
Dus doe jezelf niet tekort. Leef niet naar je diagnose(s) maar met je diagnose(s). Ben allereerst en vooral gewoon jij. Met al je weeffoutjes, diamantjes, kleurrijke en gitzwarte facetten. Je diagnose is vooral een uitnodiging om te ontwikkelen en groeien.
De redactie waardeert het als je onder je eigen naam reageert.
Lees hier alle details over onze spelregels.
Mooi artikel Serge.. Ik lees dit net na een gesprek met de dochter van ‘n wellicht wel of toch net niet dementerende man. Zij verwoorde het met “we zijn blij met mijn vader en bewegen mee met wat er niet meer lukt en soms toch weer wel”. Mooie aanpak
Mooi artikel en goed verwoord!