Waarom krijg ik straks volledige reiskosten vergoed? De belastingdienst past nu alles bij
Ik ben een ‘ver-weg-docent’ die met de trein en de tram van Eindhoven naar school kom. De Hogeschool Rotterdam betaalt nu ongeveer 115 euro per maand voor mijn vervoer, dat wordt straks (volgend najaar, als de HR het woon-werkverkeer volledig vergoedt, red.) 450 euro. Terwijl ik zelf helemaal oké ben met die 115 euro, want de belastingdienst past via de uitruilregeling het ‘tekort’ voor me bij, zonder dat het de HR wat kost.
In tijden waarin hard bezuinigd moet worden is het voor mij onbegrijpelijk dat we een reiskostenregeling in het leven roepen die de HR miljoenen gaat kosten. Waarom doet de HR dit?
Groeten, Uitruiler
Beste Uitruiler,
Dat is fijn dat je zelf niets hoeft bij te lappen! Met de uitruilregeling maakt de belastingdienst het inderdaad mogelijk geld uit te laten keren als je werkelijk gemaakte reiskosten hoger zijn dan de reiskostenvergoeding die je van je werkgever, in dit geval dus de hogeschool, ontvangt. Dat laatste is op dit moment het geval als je verder dan 20 kilometer van je werkplek woont.
Bij de uitruilregeling kan je een deel van je bruto eindejaarsuitkering omzetten in een extra netto tegemoetkoming in de reiskosten. In belastingtaal maak je gebruik van de fiscale ruimte die er is. De uitruilregeling regel je via je werkgever, en vóór 1 december. Het is nogal een belastingtechnisch verhaal, op deze pagina op Hint wordt het verder uitgelegd.
De regeling pakt echter, horen we van collega’s, niet voor iedereen even gunstig uit. Het kan gunstig zijn als je – zoals jij, Uitruiler – een grote reisafstand hebt: voor werknemers die ver weg wonen valt het meeste voordeel te behalen, maar zij wonen ook het verste weg en maken dus ook de meeste kosten. Maar onder andere het aantal reisdagen en de kosten van het gekozen vervoermiddel spelen ook een rol. Daarnaast moet je eindejaarsuitkering hoog genoeg zijn om alle niet-vergoede reiskosten te ‘vergoeden’. Bij een laag salaris (met dus beperkte fiscale ruimte) is dat bijvoorbeeld niet altijd het geval. Deelname aan de regeling compenseert dus niet automatisch alle kosten.
Op Hint waarschuwt de HR ook dat het aanmelden voor de uitruilregeling voor de werknemer negatieve gevolgen kan hebben voor een eventuele werkloosheids- of arbeidsongeschiktheidsuitkering. Je bruto jaarinkomen, waar zulke uitkeringen op worden gebaseerd, gaat met de uitruilregeling immers omlaag. Het verlagen van het brutoloon kan daarentegen weer positieve gevolgen hebben voor de omvang van bijvoorbeeld je huur- of kinderopvangtoeslag.
Door je aan te melden voor de uitruilregeling kun je bij het invullen van je belastingformulier geen gebruik maken van de aftrek openbaar vervoer.
Dat het nieuwe vervoersbeleid de HR (dat waarschijnlijk in het najaar van 2025 ingaat) veel geld gaat kosten is, weet de afdeling P&O. En daar begrijpen ze ook dat de timing niet gelukkig is nu er bezuinigingen op stapel staan. ‘Maar wij zijn hier al sinds 2017 mee bezig’, reageert Chrysan Piliokis, beleidsadviseur P&O op de HR. ‘Het gaat de hogeschool bij het nieuwe vervoersbeleid niet om individuele voordelen voor medewerkers maar om drie doelen, en we vinden dat dat geld mag kosten’, zegt Piliokis over beleid waartoe vlak voor afgelopen zomer is besloten.
In lijn met het Rotterdamse klimaatakkoord, vindt de HR het belangrijk om de CO2-uitstoot te beperken. ‘Het tweede doel is de congestie in de stad te verminderen’, vertelt Piliokis, wijzend ook op de aankomende werkzaamheden aan de Van Brienenoordbrug die grote invloed op het autoverkeer in de regio Rotterdam zal hebben. De HR wil medewerkers zoveel mogelijk met het ov of bijvoorbeeld de fiets naar het werk later reizen.
Het derde doel van het nieuwe vervoersbeleid is het verbeteren van de arbeidsvoorwaarden. Bij veel andere, concurrerende hogescholen wordt het woon-werkverkeer al langer volledig vergoed.
Heb je een vraag (al dan niet voor een vriend ;-))? Stuur je vraag per e-mail of volg en DM ons op Instagram. Dan lees je het antwoord op woensdagochtend in ‘Ik vraag dit voor een vriend’.
Tekst: Jos van Nierop
Illustratie: Marit Breuker
Voor werknemers die van ver komen snap ik het probleem. Door de reiskostenvergoeding en de uitruilregeling kun je erg voordelig een “altijd vrij” abonnement aanschaffen bij NS. Je kunt dan het hele jaar elk traject reizen met de trein, zonder verder bij te betalen. De HR en de Belastingdienst financieren dan niet alleen de kosten van woon- werkverkeer, maar ook van alle andere treinreizen gedurende het jaar. Sympathiek richting degenen die daar gebruik van kunnen maken, maar niet de bedoeling van de regeling. Een regeling waarbij al het woon-werkverkeer via OV wordt vergoed door een mobiliteitskaart te verstrekken is dan een eerlijker systeem. Desalniettemin begrijp ik dat dit voor werknemers die al jaren zo een NS-abonnement aanschaffen dit behoorlijk zuur is.
De vraag is in hoeverre het voor de HR goedkoper is om via de mobiliteitskaart dit te gaan doen. Ik zou daar de verschillende berekeningen wel eens bij willen zien. Een abonnement is in sommige gevallen voordeliger én biedt meer vrijheid voor de medewerker. De uitruilregeling betaalt overigens geen abonnement, maar rekent met de 0,23 euro per km die belastingvrij mag worden vergoed aan de medewerker. Gebruik van OV, auto, fiets of schoenen maakt dan niets uit.
Een mooi afgewogen antwoord op de vraag van de Úitruiler, met een duidelijke les: one-size regelingen do not fit all.
Laten we hopen dat de nieuwe regeling de uitruilregeling in stand houdt voor de collega’s die dit willen. In mijn geval levert dat drie voordelen op: een blije medewerkers, een heel groen vervoer én een aanzienlijk kostenvoordeel voor de HR (geld dat voor anderen hard nodig is). Niek Ploegman
Snap dat het nieuwe vervoersbeleid moet komen. Als ik kijk naar de 3 doelen van P&O, dan voldoe ik al aan de eerste 2 en ik denk veel trein-reizende-collega’s met mij. Al vóórdat dit beleid wordt ingevoerd. Ik sluit mij aan bij Sjoerd: een echte analyse van daadwerkelijk reisgedrag en de implicaties daarvan. Als 3e doel wordt gesteld dat bij andere hogescholen het woon-werkverkeer al volledig vergoed wordt. Daar wil ik aan toevoegen dat er ook hogescholen zijn die een volledige vrij reizen abonnement geven, wat zowel werk en privé gebruik kan worden. Zeker bij langere afstanden is dat voordeliger dan een business card die alleen voor werk gebruikt kan worden. Een ander probleem dat ik wil aankaarten is het OV en stagebezoek. Stagebedrijven bezoeken in de ruimere regio Rotterdam en daarbuiten is inefficiënt. Waar ik met een auto 3 bedrijven kan bezoeken op een dag kan ik met een beetje pech met het OV 1 bezoek per dag afleggen. In mijn ptd wordt echter gerekend met de “autotijd”. De “OV-tijd” van een stagebezoek komt dan uit mijn vrije tijd. Dat kan een goed werkgever niet van het personeel verlangen. Tot slot: geef geen 3 tot 7 miljoen extra uit in ene tijd waar mensen door miljoenenbezuinigingen hun baan gaan verliezen én studenten minder begeleiding krijgen (begeleiden is onze core”- business).
Ik ben heel erg benieuwd hoe de nieuwe regeling er definitief uit komt te zien. Want het klinkt zo mooi, de auto km vergoeding verlagen en die van het OV te verhogen. Voor het gemak wordt daarbij vergeten dat er heel veel collega’s gebruik maken van de auto in combinatie met het OV. Ze doen dit omdat daar waar zij wonen er bijvoorbeeld slechts eens in de 300 jaar een bus langs rijdt. Dus nemen ze de auto om naar een OV hub te rijden en parkeren daar om vervolgens met het OV verder te reizen. Door de auto km vergoeding te verlagen straf je deze medewerkers financieel. Daarnaast worden diezelfde medewerkers nogmaals gestraft indien zij volledig met het OV gaan reizen want hun reistijd wordt meer dan verdubbeld. En dat kan niet de bedoeling zijn lijkt mij!
Ik ben het helemaal eens met Sonja. Het (deels) verplicht laten staan van de auto beperkt mijn flexibiliteit als werkende ouder. Op dit moment kan ik nog volledige dagen voor de klas staan, maar als mijn reistijd aanzienlijk toeneemt door het gebruik van het openbaar vervoer, wordt dat een uitdaging met de kinderopvang. Wanneer daar in deze dure tijden ook nog een financieel nadeel aan verbonden is, wordt het voor werknemers wel erg lastig om dit beleid te omarmen.
Hoe is dit nieuwe beleid door onze CMR ontvangen? Welke vragen hebben zij gesteld? Welke kanttekeningen hebben zij geplaatst?
@Niek De cmr heeft juist bepleit om tot dit beleid te komen. Zie bijv.: https://profielen.hr.nl/2023/komt-er-toch-volledige-ov-vergoeding-woon-werkverkeer-cmr-wacht-op-besluit-college/