Het Oude Noorden: over pratende bloemen en textielprints
Gepubliceerd: 1 February 2016 • Leestijd: 2 minuten en 45 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.25 minorstudenten hebben het afgelopen semester onderzoek gedaan in of vanuit het Oude Noorden. ‘Ik heb geleerd dat ik nooit iemand in een hokje moet plaatsen.’
Margriet Dorrepaal studeert ruimtelijk ontwerp aan de Willem de Kooning Academie. ‘Het startpunt van de minor was je te laten inspireren door het Oude Noorden. Dat betekende niet dat je je tot die wijk moest beperken, maar ik heb dat wel gedaan. Ik heb ingezoomd op een prachtige binnentuin aan de Schoonoordstraat, de Schoonoordtuin, en geprobeerd mijn onderzoek klein te houden. Onze werkplek zat in de Bloklandstraat en die grenst aan de Schoonoordtuin. Ik was, letterlijk, geïnteresseerd in wat er in mijn achtertuin gebeurde. Ik wilde bij wijze van spreken mijn buurman leren kennen.
‘De tuin bestaat al sinds 1993 en was bedoeld als een collectieve tuin: de bewoners zouden de tuin zelf onderhouden. Deed je mee, dan mocht je van de tuin gebruikmaken. Deed je niet mee, dan niet. De huizen om de tuin heen worden voor een groot deel nog gesplitst bewoond en dat betekent dat de bewoners van de bovenhuizen meestal niet meewerkten in de tuin. De eerste twintig jaar ging het goed, maar er kwam steeds meer verzet. Sommige van de ongeveer 150 omwonenden vonden het niet eerlijk dat de tuin alleen voor een gezelschap van ongeveer 18 mensen beschikbaar was. Er ontstonden protesten en de saamhorigheid raakte steeds verder weg. De tuin was bedoeld als een tool voor contact, maar zo bleek het niet te werken.
‘Uiteindelijk greep de woningcorporatie in. Er kwam een nieuw bestuur en de tuin ging open voor alle bewoners. Het onderhoud is nu in handen van een hovenier.
‘Er was heel veel negativiteit in de tuin. Ik probeerde met de bewoners te kijken naar de positieve kant. Ik vroeg ze om iets positiefs in te spreken op een bandje, maar ze zeiden heel andere dingen dan ik verwachtte, bijvoorbeeld: “Ik vind een tuin heel leerzaam.” Ik verwachtte dat helemaal niet, dat mensen dat zouden zeggen over een tuin. En dat vond ík dan weer leerzaam. Je moet dus nooit denken dat je iets wel weet voordat je dat hebt gecheckt.
‘Voor de minor heb ik bloemen gemaakt van stof en daarin zette ik die geluidstapes. Die bloemen maakte ik vast aan een boom en ging dan met de bewoners luisteren naar wat hun buren hadden gezegd. Pratende bloemen ja. Als de bewoners dan de stem van een buurman hoorden, begonnen ze meteen te lachen en dan zei ik: “Luister eens naar wat hij echt zegt.” En dan gingen ze pas echt luisteren.’
Verschillende outfits voor verschillende vriendengroepen
Ook Brit Manintveld (autonoom) liet zich inspireren door het Oude Noorden. Zij interviewde vijf vrouwen bij hun kledingkast, verschillend in leeftijd, afkomst, geloof, sociaal milieu en werk.
‘Ik vond hen via mijn werk, het wijkpastoraat, een buurthuis en een cultuurscout, en ik interviewde ook mijn buurvrouw. Ik wilde letterlijk verder kijken dan het eerste beeld dat je van een ander krijgt op basis van uiterlijk.
‘Bij een vrouw ontdekte ik dat zij verschillende outfits voor verschillende vriendengroepen heeft en een Marokkaans meisje had outfits per rol. Ze werkt in een Marokkaanse bruidskledingzaak. Marokkaanse vrouwen verkleden zich op de dag van de trouwerij verschillende keren. Zij hebben dus niet één jurk. En voorafgaand aan de trouwerij is er de zogenaamde henna-dag, waar ook weer een henna-jurk bij hoort. Ze heeft een kaftan voor religieuze momenten en overdag draagt ze gewoon een spijkerbroek.
‘Al die verschillende verhalen over kleding heb ik vertaald naar een textielprint en die gedrapeerd om een pop om een mogelijke toepassing te laten zien.
‘Wat heb ik geleerd? Dat het waardevol is om met mensen te praten, om te luisteren, dat niemand in een hokje geplaatst moet worden, want als je even doorpraat, blijkt die persoon veel meer lagen te hebben dan je in eerste instantie dacht. Ik heb geleerd dat iedereen zijn of haar eigen verhaal heeft. Dat je elk contact open moet aangaan. En dat het Oude Noorden heel leuk is. Ja, ook dat. Die wijk is echt te gek.’
Dorine van Namen
Meer informatie over de textielprints van Brit, vind je hier.
De minor ‘cultural diversity-diversity exposed’ was onderdeel van Social Practices.
Een mooi voorbeeld hoe onderzoek op door HR studneten bijdraagt aan begrip en inzicht voor hun omgeving en waar studenten zelf inhoudelijk en methodisch van leren. Gers 🙂