Rechts op de foto Philine Berns

‘Afasie kan voorkomen bij mensen met een hersenaandoening’, legt Philine Berns uit. ‘Als je een bloeding krijgt op plekken in de hersenen die met taal te maken hebben, kun je een taalstoornis krijgen. Dat noem je afasie. Afasie kan enorm in ernst verschillen: van iemand die bijna geen woorden meer kan spreken of begrijpen, tot iemand die af en toe langer moet zoeken naar een woord. Welke variant het ook is, allemaal denken de patiënten: mijn wereld vergaat. Er zijn op dit moment 30.000 mensen met afasie in Nederland. Het zijn vaak tragische verhalen.’

Bij veel opleidingen logopedie is het boek op de verplichte lijst gezet. Wat is er vernieuwend aan jullie boek?
‘In het boek kun je lezen hoe logopedisten afasiepatiënten behandelen. Het bevat elf casussen die geschreven zijn door logopedisten uit het hele land. Zij beschrijven de keuzes die ze maken in de therapie. Sandra en ik hebben al eerder zo’n casusboek geschreven, maar dit bevat weer allemaal nieuwe beschrijvingen en nieuwe ontwikkelingen. Voordat deze casusboeken er waren, gebruikten we onze eigen praktijkervaring in het onderwijs. In dit boek wordt ook duidelijk hoe verschillend de therapieën kunnen zijn. En er zit een cd’tje bij. Zo hoor je ook hoe de patiënt praat.’

Wat kan een logopedist voor mensen met afasie betekenen?
‘Logopedisten kunnen zorgen voor veranderingen bij een patiënt. Ze kunnen helpen bij het verbeteren van het communiceren, bijvoorbeeld door aanwijzen van woorden en tekeningen of door gebruik van communicatiehulpmiddelen. Het komt vaak voor dat een patiënt niet meer op z’n oude niveau terugkomt. Dat is frustrerend. Het is een complex vakgebied van de logopedie. Ik heb vroeger ook als logopedist in de praktijk gewerkt. Het hulpeloze gevoel dat je hebt als je tegenover een patiënt zit met een heel ernstige afasie en denkt: ‘o, wat is dit verschrikkelijk’, dat is iets wat ik absoluut niet mis.’

Waarom is er zo weinig over deze aandoening bekend?
‘Het is natuurlijk lastig voor patiënten zelf om erover te praten. Als je afasie hebt, kun je moeilijk in een talkshow over je taalprobleem komen praten. Dat is juist het hele probleem. Logopedisten proberen afasie zo veel mogelijk bespreekbaar te maken. De aandacht die we voor het boek krijgen, is daarom belangrijk. En leuk natuurlijk.’

Jullie hebben de Branco van Dantzigprijs gewonnen. Wat is het voor prijs?
‘Hij wordt eens in de twee jaar door de beroepsvereniging van logopedisten uitgereikt aan logopedisten die een uitzonderlijk verdienstelijke bijdrage hebben geleverd aan de logopedie. We zijn dan ook erg trots. De prijs hebben we onder andere gekregen omdat het boek ook interessant kan zijn voor andere disciplines. Revalidatieartsen of neuropsychologen bijvoorbeeld hebben ook met afasiepatiënten te maken.’

1.250 euro gewonnen! Wat gaan jullie ermee doen?
‘Dat gaan we delen. We moeten het nog binnenkrijgen, maar ik weet al waar ik het aan ga uitgeven: ik heb dringend een nieuwe laptop nodig.’

Tekst: Saskia Stavenuiter
Foto: Philine Berns