Minister Bussemaker moest zich vandaag in een plenair debat opnieuw verdedigen over de stokkende doorstroom van hbo-studenten naar universitaire masteropleidingen. Er zijn allerlei drempels, bijvoorbeeld dat sommigen van hen zich niet kunnen inschrijven als bachelor- of masterstudent. Als ‘contractstudent’ hebben ze geen recht op studiefinanciering en een ov-kaart.

‘Einde aan aanvullende eisen’

PvdA-Kamerleden Mei Li Vos en Amma Asante willen dat de minister een eind maakt aan de aanvullende eisen die universiteiten stellen aan de schakelaars. De trajecten zijn immers bedoeld om bachelorstudenten op bepaalde onderdelen bij te spijkeren voor de start van hun masteropleiding.

Rik Grashoff (GroenLinks) ging nog een stap verder: hij wil de selectie van schakelstudenten volledig afschaffen. De instellingen moeten dan wel voldoende geld krijgen voor hun schakeltrajecten. Maar de minister laat zich niet opjagen. Ze wil eerst een groot onderzoek naar de knelpunten bij schakelstudenten afwachten en raadt de Kamer hetzelfde aan.

Apart fonds

Zorgen zijn er ook over studenten met een functiebeperking. CDA, SP, ChristenUnie en ook D66 willen dat universiteiten en hogescholen voor hen een apart steunfonds oprichten, naast het profileringsfonds waarop zij nu een beroep doen. Maar minister Bussemaker vindt dat nergens voor nodig. De instellingen zijn immers verplicht om studenten vanuit hun profileringsfondsen te ondersteunen.

ChristenUnie en D66 kwamen met een motie om de 1.200 euro kwijtschelding die studenten met een beperking na hun opleiding ontvangen weer te verhogen naar het bedrag van bijna 3.500 euro dat ze vroeger kregen, maar ook dat ontraadt de minister. Dat kost twintig miljoen euro per jaar en dat bedrag kan misschien wel beter worden besteed. Ze herhaalde dat ze eerst het onderzoek wil afwachten waaruit blijkt hoeveel studenten met een functiebeperking er dit studiejaar zijn ingestroomd en wat precies de reden is als zij wegblijven.

Politieke diversiteit

De minister reageerde in het debat opnieuw fel op het voorstel van Kamerlid Pieter Duisenberg (VVD) om een onderzoek in te stellen naar een vermeend gebrek aan politieke diversiteit bij universiteiten. ‘Die suggestie werp ik verre van me.’ Ze benadrukte dat de overheid zich volgens haar nooit moet bemoeien met de politieke voorkeur ‘van wie dan ook’.

‘Ik zeg het heel nadrukkelijk: juist in deze tijd, nu we zien wat er op dit moment in de wereld gebeurt: laten we die vrijheid van wetenschap koesteren. En laten we dan ook constateren dat we wetenschappers hebben van zeer, zeer verschillende maatschappelijke betrokkenheid, ook politieke betrokkenheid.’

Ze wijst onder anderen op de Leidse hoogleraar Paul Cliteur, die als getuige optrad voor de PVV, en Machteld Zee, de Leidse promovenda die in haar onderzoek waarschuwt voor ‘islamisering’. Maar ze haalde ook de Tilburgse hoogleraar Paul Frissen aan, die openlijk kritiek uitte op de PVV. ‘Dat is de kritische gemeenschap en ik ben daar trots op’, zei ze.

HOP, Hein Cuppen & Irene Schoenmacker