Onafhankelijk rapport: Deel Kralingse Zoom had niet dicht gehoeven
Gepubliceerd: 17 April 2019 • Leestijd: 3 minuten en 26 seconden • Nieuws Dit artikel is meer dan een jaar oud.Het afgesloten deel van locatie Kralingse Zoom is niet brandonveilig en had niet dicht gehoeven, constateren onafhankelijke experts. En toch zou het bestuur het nu weer zo doen, zegt het in een reactie.
De onderzoekers van Crisislab zijn duidelijk: Bouwdeel C van locatie Kralingse Zoom is niet brandonveilig, ook al zijn de gevelplaten van het gebouw nog zo brandbaar. Sterker nog, ook als ze nog brandbaarder waren geweest zou het pand niet dicht hoeven.
Er zijn sprinklers in de grote ruimtes van het gebouw, er is een gecertificeerde alarminstallatie en er zijn voldoende uitvalswegen (onder andere drie trappenhuizen) die brandwerend van de gevel zijn gescheiden, aldus Crisislab. En omdat de Kralingse Zoom met vier verdiepingen relatief laag is en geen slaapplekken bevat, zorgen enkel die brandbare gevelplaten niet voor een onveilig gebouw.
Gevelplaten
In januari vorig jaar sloot het college van bestuur per direct bouwdeel C van locatie Kralingse Zoom. Uit een brandtest bleek dat de blauwe gevelplaten op het dertig jaar oude gebouw brandbaarder zijn dan gedacht.
Reden voor de brandtest van de gevelplaten was de brand in de Londense Grenfell-woontoren, in juni 2017, een halfjaar voor de sluiting van bouwdeel C. Daarbij kwamen meer dan zeventig mensen om het leven. De gevelplaten van die toren zorgden voor een snelle verspreiding van de brand van de ene naar de andere verdieping.
Het college van bestuur sloot bouwdeel C, omdat het absoluut geen risico wilde nemen met de veiligheid van studenten en medewerkers. Zo’n 3.500 studenten en hun docenten van de Rotterdam Business School, het internationale instituut van de hogeschool, verhuisden binnen een paar dagen naar locatie WTC, in het centrum van Rotterdam.
‘Geen integrale afweging over de brandveiligheid’
Zo drastisch had het niet gehoeven, is nu de conclusie van de onderzoekers van Crisislab, onder leiding van de Nijmeegse hoogleraar besturen van veiligheid Ira Helsloot. ‘Met de brandveiligheidskennis van nu is duidelijk dat het besluit tot ontruiming onnodig was: Bouwdeel C was niet brandonveilig, ook al voldeed de gevelbekleding niet aan de “ten minste” standaardeisen van het bouwbesluit voor dit ene aspect’, staat in het rapport te lezen.
Dat het college van bestuur het gebouw toch sloot, is zo vlak na de Grenfell-brand weliswaar begrijpelijk, zegt Crisislab, maar komt ook omdat het bestuur heeft nagelaten een integrale afweging te maken over de brandveiligheid. Het bestuur heeft zich te veel op de gevelplaten gefocust en te weinig naar het hele plaatje gekeken.
Met de kennis van nu
De conclusies van dit rapport (pdf) lagen al in december bij het college van bestuur. Het heeft het rapport gisteren openbaar gemaakt, vergezeld van een eigen reactie. Een lector brandveiligheid van het Instituut voor Fysieke Veiligheid, René Hagen, heeft het onderzoek gecontroleerd en sluit zich aan bij de conclusies van Crisislab.
Ook de Hogeschool Rotterdam bestrijdt de conclusies uit het rapport niet, maar vindt toch dat het bouwdeel C terecht heeft gesloten. ‘Met de kennis van nu zouden we hetzelfde besluit hebben genomen’, zegt collegevoorzitter Ron Bormans in zijn reactie.
Bormans verwijt Crisislab dat het zelf ook niet naar het hele plaatje heeft gekeken. ‘De onderzoekers hebben de integrale kostenafweging, de effecten op het onderwijs en het gevoel van veiligheid onder studenten en medewerkers niet meegewogen, terwijl dat voor ons juist vooropstaat.’
‘Als er ook maar een zweem van onveiligheid in een gebouw heerst, kan niemand zich er meer thuis voelen’, zo verklaart Bormans zich. En dat, zegt hij, is slecht voor het leerklimaat.
Huur voor extra locaties: 2,1 miljoen
Het bestuur verdedigt zich ook met financiële argumenten. Zo rekent het voor dat het miljoenen zou hebben gekost om allerlei maatregelen te nemen om het pand brandveilig te maken. Maar waarom het volgens Crisislab al brandveilige pand toch voor miljoenen verbouwd zou moeten worden, met nieuwe gevelplaten, extra sprinklers en een nieuw dak, maakt het college in zijn reactie niet duidelijk.
Wel zegt het college dat de huur voor de extra locaties WTC en Posthumalaan (waar het onderwijs dit schooljaar naartoe verhuisde) voor twee jaar 2,1 miljoen euro heeft gekost.
Ook geeft het college aan te willen leren van het rapport, bijvoorbeeld over de roostering van onderwijs. Zo zouden er te veel studenten van het gebouw gebruikmaken (iets wat volgens de onderzoekers overigens geen brandveiligheidsprobleem oplevert).
Verder wil het collegebestuur ‘nog kritischer kijken naar het archiefbeheer’. Dit na opmerkingen van Crisislab dat het archief van de hogeschool ‘verre van compleet is’. De onderzoekers hadden moeite met het vinden van vergunningsinformatie over bouwdeel C, maar ook met het terugvinden van de (onderbouwing) van besluiten van bestuurders en managers.
Zo stelde adviesbureau ABT al in 2009 in een brandveiligheidsanalyse vast dat de gevelplaten waarschijnlijk niet aan de norm voldeden. Crisislab heeft nergens kunnen terugvinden hoe die waarschuwing binnen de hogeschool is opgepakt. Ze noemen het evenwel ‘terecht’ dat er in de praktijk niets mee is gebeurd, omdat het ABT-rapport zich vooral richt op het veilig uit het gebouw kunnen vluchten. Op dat punt zijn destijds wél maatregelen genomen.
Tekst: Olmo Linthorst
Beeld: Google Maps
“Maar waarom het al brandveilige pand toch voor miljoenen verbouwd zou moeten worden, met nieuwe gevelplaten, extra sprinklers EN een nieuw dak, maakt het college in zijn reactie niet duidelijk.”
Dat is toch ook niet wat er in de reactie aangegeven is?
“…. zoals het installeren van een sprinklerinstallatie OF het vervangen van de gevelplaten.”
Om het gebouw te blijven gebruiken zal er toch voldaan moeten worden aan de minimale eisen, dit betekend dus of de gevel vervangen of op een andere manier voldoen aan de eisen (mogelijk dat dit OOK kan door extra sprinklers te installeren). Daar zitten nou eenmaal kosten aan, ook als het gebouw in het totaalplaatje wel “veilig” was.
Nog een toevoeging:
Ze geven trouwens ook gewoon een uitleg van de financiële redenen:
https://www.hogeschoolrotterdam.nl/go/onderliggende-map-nieuwsberichten/onderliggende-paginas-nieuwsbericht-bouwdeel-c/4-toelichting-alternatieve-opties/
@Ben: Het pand voldoet volgens de onderzoekers en een onafhankelijk expert aan de brandveiligheidseisen en hoeft wat hen betreft dus niet verbouwd noch gesloten te worden. Maar ik heb dat voor de duidelijkheid aan het artikel toegevoegd. Hartelijke groet, Olmo Linthorst (redacteur)
“Bouwdeel C was niet brandonveilig, ook al voldeed de gevelbekleding niet aan de “ten minste” standaardeisen van het bouwbesluit voor dit ene aspect’, staat in het rapport te lezen.”
Aan de minimale veiligheidseisen van het bouwbesluit moet toch voldaan worden of er moeten vervangende maatregelen genomen worden (brandwachten bv), ook als dit niet direct een brandonveilige situatie oplevert? Dus niets doen was toch geen optie?
@Ben
De veiligheidseisen in deze worden gesteld door het Bouwbesluit. Het Bouwbesluit is doelregelgeving, de doelstelling is: voldoende ontvluchtingsmogelijkheid aan gebruikers bieden en voorkomen dat brand overslaat naar naastgelegen panden. De specifiekere eisen op maatregelniveau zijn later toegevoegd op verzoek van gebruikers, om hen meer zekerheid te bieden over het maximale niveau waar de overheid aan toetst. Tegelijk zijn die standaardeisen gaan gelden als minimumniveau waaraan de gebouweigenaar zou moeten (willen) voldoen. Wanneer de doelstellingen echter op een andere wijze dan via deze standaardeisen behaald worden, wordt voldaan aan de doelstelling van het Bouwbesluit. Wanneer een gebouweigenaar aannemelijk kan maken dat aan deze doelstelling voldaan wordt, zal dat dan ook moeten volstaan voor het bevoegd gezag dat belast is met de handhaving van de regelgeving.
De ‘minimale veiligheidseisen’ zoals gesteld, is dus het voldoen aan de doelstelling van het Bouwbesluit, dat is wat de onderzoekers getoetst hebben, en dat is ook hetgeen nogmaals nagegaan en bevestigd is door dhr. Hagen van het IFV. Daarmee is er dus geen aanleiding voor verdere bouwkundige ingrepen.