Visueel ingesteld als ik ben probeer ik dat voor me te zien. Zou er bij die instituten een prikklok hangen? Staan daar ’s ochtends rijen bij de koffieautomaat omdat iedereen tegelijkertijd binnenloopt? Wordt er ‘s middags na vier uur vooral geïnternet? Zitten docenten met hun armen over elkaar, tas ingepakt en jas aan te wachten tot het vijf uur is? En hoe gaat dat tijdens tentamenperiodes? Ik zie lege scholen voor me, met slechts volle docentenkamers waar ook het nakijkwerk aan het bureau gedaan wordt. Waar de ene docent zijn collega bijna de hersens inslaat omdat die steeds zit te neuriën tijdens het nakijken, waar het geen enkele docent nog lukt om zijn cijfers binnen tien werkdagen te publiceren en waar het ziekteverzuim wel heel hoog wordt…

Er is natuurlijk een verschil tussen ‘aanwezig’ en ‘bereikbaar’. En begrijp me niet verkeerd, ook in mijn optiek vindt onderwijs vooral plaats op school – stages en andere externe projecten uitgezonderd. Maar de HR kent ook instituten waar niet eens genoeg plek is voor alle docenten, en waar met flexplekken wordt gewerkt. Hoe ga je daar om met die aanwezigheidsverplichting? Laten we bovendien niet doen alsof het 1980 is en e-mail en mobiele telefonie nog moeten worden uitgevonden. Op universiteiten in het buitenland worden studenten geworven omdat ze kunnen studeren door middel van ‘distance learning’. En ook hier, te Rotterdam, komen studenten niet langs bij hun docent. Nee, studenten mailen, zeker in tentamenweken. En soms bellen ze. Je zou dus kunnen stellen dat het belangrijker is dat docenten hun mail zo snel mogelijk beantwoorden dan dat ze buiten hun lessen om aanwezig zijn. En dat ze telefonisch bereikbaar zijn. Telefoon heeft iedereen; vast, mobiel of smart. E-mails beantwoorden doe ik al tijden niet meer alleen op school. We beschikken bij de HR over onvolprezen systemen als webmail, maar ook over n@tschool en Osiris waardoor we thuis onze e-mail kunnen lezen, studiemateriaal kunnen uploaden, studentenportfolio’s kunnen inzien en cijfers kunnen invoeren. Sterker nog, met een beetje smartphone kan dat zo ongeveer overal en altijd. Of zijn die onvolprezen systemen er alleen voor het gemak van de studenten?

Jurgen van Raak is docent Engels en studieloopbaancoach bij het Instituut voor Communicatie, Media en Informatietechnologie.