De overheid wil tweede studies niet meer financieren, maar hecht er wel waarde aan bij sollicitaties. “Als er zelfs signalen uit Zijlstra's eigen ministerie komen dat een tweede studie zo belangrijk is, dan wordt het tijd dat die weer helemaal bekostigd wordt”, zegt Sebastiaan Hameleers van het Interstedelijk Studenten Overleg.

Minder vacatures
Sinds september 2010bekostigt de overheid nog maar één bachelor- en één masteropleiding. Wie daarna een tweede opleiding wil volgen, moet het hogere instellingscollegegeld betalen. Alleen lerarenopleidingen en verpleegopleidingen zijn hiervan uitgezonderd, tenzij de student al in die richting is afgestudeerd.

Ieder jaar selecteert de overheid afstudeerders en pas afgestudeerden voor een tweejarig 'trainee-programma' op een ministerie of bij een rijksdienst. In maart maakte de overheid bekend dat er dit jaar negentig traineeplaatsen zijn tegenover 155 vorig jaar, omdat er minder vacatures zijn. Maar voor de selectieprocedure meldden zich veel meer afgestudeerden aan: bijna 2600.

Streng geselecteerd
In de eerste selectieronde maken de kandidaten een online test waarin hun capaciteiten, persoonlijkheid en hun drijfveren worden getoetst. Wie goed scoort, mag door naar de tweede ronde en uiteindelijk op sollicitatiegesprek.

Voor een aantal studierichtingen werden alleen kandidaten met twee mastertitels geselecteerd. “Er is streng geselecteerd op testscore en alleen kandidaten met een dubbele studie zijn geselecteerd”, schrijft de coördinator van het traineeprogramma in een afwijzingsbrief.

Een andere afgestudeerde kreeg telefonisch hetzelfde te horen. “Ik voldeed aan alle criteria, maar werd afgewezen omdat ik geen dubbele master heb. Maar de overheid bekostigt een tweede opleiding helemaal niet meer, dat is toch raar”, zegt deze kandidaat tegen het HOP.

Dubbele studie geen formele eis
Voor beide studiecategorieën waren veel sollicitanten die de online test haalden, staat in de brief. Binnen de opleidingscategorie 'taal en cultuur' waren in de tweede sollicitatieronde voor de 298 kandidaten met een goede testscore tien 'testplekken' beschikbaar. Voor 'gedrag en maatschappij of onderwijs' ging het om 442 goed scorende kandidaten voor 61 testplekken.

“Een dubbele studie was geen formele eis, de ministeries moesten een keuze maken en in sommige gevallen hebben zij daaraan de voorkeur gegeven”, zegt een woordvoerder van het ministerie van Binnenlandse zaken. “Je weet niet van tevoren wat je binnenkrijgt aan sollicitaties. Vanuit werkgeversperspectief wil je de mensen met de beste papieren.”

Daad bij woord
“Het is heel mooi dat de overheid er nu ook zelf achter is dat een tweede studie belangrijk is”, zegt LSVb-voorzitter Pascal ten Have. “Maar dan moet zij ook de daad bij het woord voegen. Laat Zijlstra de wet van zijn voorganger Plasterk terugdraaien, zodat het voor iedereen mogelijk is om zich verder te ontwikkelen.”

Ook ISO-voorzitter Hameleers begrijpt dat de overheid als werkgever redeneert. “Ze kijkt net als andere werkgevers verder dan één studie en wil goed opgeleide studenten aantrekken. Maar het kabinetsbeleid staat daar haaks op.”

HOP, Marijke de Vries