In zijn strategische agenda kondigde de staatssecretaris aan dat hbo-opleidingen de basiskennis van hun studenten landelijk moeten gaan toetsen. Hij trekt er tot 2015 acht miljoen euro voor uit. Het kwam hem op veel kritiek te staan. Hbo-bestuurders waarschuwden dat het niet eenvoudig is om zulke toetsen op te stellen. Fontys-voorzitter Marcel Wintels wees op de lerarenopleidingen waar gezamenlijke toetsing veel tijd en geld kost.

Onnodige bureaucratie
Ook regeringspartner CDA is kritisch. Onderwijswoordvoerder Sander de Rouwe liet al in september weten dat zijn partij geen steun zou geven aan een plan voor landelijke eindtoetsen, omdat het tot veel onnodige bureaucratie zou leiden.

'Extern gecontroleerde examinering'
Een commissie onder leiding van Jan Anthonie Bruijn, hoogleraar immunopathologie en vanaf 1 januari AWT-voorzitter, gaat de HBO-raad nu adviseren over de mogelijkheden van 'extern gecontroleerde examinering', zegt een woordvoerder van de raad. 'Alle opties zullen worden bekeken.' Niet alleen Zijlstra's plannen voor landelijke toetsen worden onder de loep genomen, maar bijvoorbeeld ook het inzetten van externe deskundigen. Daarnaast zal worden geïnventariseerd welke ervaringen men in het buitenland heeft.

De HBO-raad denkt dat de 'externe kwaliteitsbewaking' van toetsen per sector kan verschillen. 'Als er maar goed en objectief wordt getoetst.' Het advies moet rond 1 april 2012 af zijn.

Onder de maat
Het plan voor landelijke eindtoetsen in het hbo ontstond na de affaire met verkorte afstudeertrajecten bij de Hogeschool Inholland. Uit onderzoek van de NVAO bleek toen dat een aantal opleidingen onder de maat waren. Deze affaire had het geloof in het hbo-diploma aangetast. Landelijke toetsen zouden twijfel daarover moeten wegnemen.

HOP, Marijke de Vries