Net als universitaire opleidingen gaan hogescholen hun eerstejaars studenten minstens twaalf contacturen in de week bieden, staat in het zogeheten ‘hoofdlijnenakkoord’ dat vanmiddag werd ondertekend door de HBO-raad en staatssecretaris Zijlstra. Maar opleidingen kunnen van die eis afwijken als ze aantonen dat hun onderwijs al intensief genoeg is. Verder zullen hogescholen maatregelen nemen om studie-uitval te beperken en studenten meer tempo te laten maken.

Afzonderlijke afspraken
Vorige week sloot Zijlstra een vergelijkbaar akkoord met de universiteiten. Het moet dienen als kader voor de afspraken met afzonderlijke hogescholen. Per instelling zullen precieze prestatieafspraken worden gemaakt en wordt vastgelegd hoeveel geld daar tegenover staat.

140 miljoen euro
Om de afspraken te realiseren is in 2016 een bedrag van zo’n 140 miljoen euro beschikbaar: dat is vijf procent van de totale financiering voor het hbo. Dan wordt ook gekeken of de instellingen hun afspraken ook echt zijn nagekomen. In dat geval wordt de financiering voortgezet. Zo niet, dan gaat het geld dat vrijkomt naar hogescholen die aan alle afspraken voldoen.

‘Onvoorziene omstandigheden’
Overigens is het de vraag of de soep zo heet zal worden gegeten als hij wordt opgediend. Want hogescholen die hun eigen normen niet halen, kunnen een beroep doen op de ‘hardheidsclausule’ als ze dit wijten aan ‘onvoorziene omstandigheden’. Een commissie zal dan controleren of ze gelijk hebben.

Aansluiting
Als de lat in het hbo omhoog gaat, zal het voor vwo’ers weer aantrekkelijk worden om een hbo-opleiding te kiezen. Speciaal voor hen worden er honoursprogramma’s opgezet en driejarige trajecten. Verder gaan de hogescholen meer korte associate degree- en hbo-masteropleidingen aanbieden. De aansluiting met universitaire masteropleidingen zal worden verbeterd.

Masteropleiding
In 2016 moet minimaal tachtig procent van de hbo-docenten een masteropleiding hebben afgerond. Dat streefcijfer stond ook al in de strategische agenda van staatssecretaris Zijlstra en hogescholen zijn er al mee bezig. Daarnaast gaan de hogescholen een ‘basiskwalificatie didactische bekwaamheden’ voor hun docenten invoeren.

BSA-experiment
In ruil voor deze afspraken krijgen de hogescholen ook wat vrijheid terug. Zo mogen ze gaan experimenteren met een bindend studieadvies voor ouderejaars en extra vooropleidingseisen stellen aan mbo’ers. In juni 2012 moeten de afspraken per hogeschool bekend zijn.

HOP, Bas Belleman en Marijke de Vries