Hugo de Jonge in gesprek met dagvoorzitter van het symposium Toby Witte

‘Op dit moment wordt er overal op bezuinigd. Toch heeft de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) Marja van Bijsterveldt besloten om te blijven investeren in VSV’, vertelt wethouder Hugo de Jonge. In 2010 begrootte de gemeente Rotterdam 5,4 miljoen om voortijdige schooluitval te voorkomen. De Jonge denkt dat die investering heel nuttig is: ‘Een paar jaar geleden was het nog 7,4% van de Rotterdamse scholieren die geen diploma haalde. Nu is het nog maar 5,7% van de leerlingen die school niet afmaakt.’

Toch moet er in Rotterdam nog veel gebeuren om onder het landelijke gemiddelde van 3% voortijdige schoolverlaters uit te komen. Om de ‘aanval op schooluitval’ in te zetten hebben het instituut voor lerarenopleidingen (IVL) en het instituut voor sociale opleidingen (ISO) inspirerende gasten uitgenodigd op het symposium. Er is veel belangstelling voor het onderwerp: niet alleen HR-docenten, maar ook directeuren en docenten van andere Rotterdamse scholen zijn op de dag afgekomen.

Opvoedingskramp
Volgens hogeschoollector pedagogiek en beroepsonderwijs Piet Boekhoud heerst er op dit moment een ‘opvoedingskramp’ in het hele onderwijs. ‘Ik wil de pedagogische kant van de docent weer terug zien. Jongeren hebben de neiging om hun volwassenheid steeds langer uit te stellen, maar volgens mij moeten ze weer op hun eigen verantwoordelijkheid gewezen worden’, zegt Boekhoud in zijn speech.

Lenie van den Bulk van de CED-groep constateert dat het zelfbeeld van vmbo-leerlingen erg laag is. Ze is onlangs gepromoveerd op statusbeleving van leerlingen in het voortgezet onderwijs: Later kan ik altijd nog worden wat ik wil. ‘Het was soms zelfs schrijnend. Op de vraag: wat kun je?, antwoordden veel vmbo-ers met de wedervraag: “Mag ik ook opschrijven wat ik niet kan?”, vertelt Van den Bulk in haar workshop. Wel merkte ze dat de leerlingen mogelijkheden zien in de toekomst: ‘Ze hopen dat ze later een hoge positie zullen bekleden, ondanks hun opleiding.’

Scandinavisch model
De deelnemers van de workshop denken dat het negatieve zelfbeeld van de scholieren te maken kan hebben met de vroege niveauselectie in het Nederlandse onderwijssysteem. ‘Misschien moeten we een voorbeeld nemen aan het Scandinavische model’, roept iemand. Eerder op de dag hadden twee Noren hun onderwijssysteem gepresenteerd. In Noorwegen wordt het leerniveau van de leerlingen pas op hun zestiende bepaald.

Tijdens het symposium worden er geen concrete oplossingen gepresenteerd, maar de lezingen en workshops prikkelen wel. ‘We moeten met z’n allen gaan kijken naar de mogelijkheden van de leerlingen en niet naar de onmogelijkheid van het probleem’, zegt Van den Bulk.

Else Nugteren