Het wil maar niet rustig worden in hbo-land en dat is ook te zien aan de vooraanmeldingen. Niet alleen de perikelen rond Inholland zijn hierop van invloed, ook andere maatschappelijke ontwikkelingen laten hun sporen na. Een instituut waar dat duidelijk is te zien, is de Willem de Kooning Academie.

-23,2 procent
Deze aan de HR verbonden kunstacademie behoort tot de grootste academies in het land en scoort goed in de Keuzegids en de hoger onderwijs-bijlage van weekblad Elsevier. Toch ziet de academie na jaren van voorspoed bij vrijwel alle opleidingen een daling van het aantal vooraanmeldingen. Op dit moment, eind mei, staat de teller op -9 procent bij autonoom, -33 procent bij vtm (vrijetijdsmanagement), -44 procent bij docent beeldende kunst en vormgeving en -41,2 procent bij lifestyle & design. Over het hele instituut bekeken is de daling van het aantal vooraanmeldingen 23,2 procent. Deze cijfers zijn overigens niet definitief, omdat de toelatingsprocedures nog niet zijn afgesloten.

Jeroen Chabot is directeur van de Willem de Kooning Academie. We vroegen hem hoe hij deze fikse terugloop in vooraanmeldingen verklaart. ‘We volgen de vooraanmeldingen van week tot week, en wat we zien is niet positief. Toch kon je erop wachten dat een aantal maatschappelijke ontwikkelingen juist bij de WdKA zou toeslaan. Ook andere kunstacademies in het land hebben er last van. De Rietveld Academie heeft bijvoorbeeld 300 vooraanmeldingen minder.’

Welke ontwikkelingen hebben dan zo’n nadelig effect op de aanmeldingen?
‘Om te beginnen de langstudeerboete. Het kunstonderwijs trekt traditioneel gezien veel studenten die elders al een studie hebben gedaan of een paar jaar studie achter de rug hebben. Bij de open dagen hebben we duidelijk gemerkt dat deze mensen afhaken als ze zich realiseren dat zij straks langstudeerder worden en 3000 euro extra moeten gaan betalen.
'Verder speelt ontegenzeggelijk mee wat dit rechtse kabinet van plan is met de kunst- en cultuursector. We zitten aan de kant waar de klappen vallen, ik kijk er daarom niet van op dat minder studenten kiezen voor een kunststudie.’

De lerarenopleiding laat met 44 procent de grootste daling zien.
‘Daar begrijp ik echt helemaal niks van. Onze lerarenopleiding is een pareltje. Het is echt een waanzinnig goede opleiding. Bovendien heb je er als student geen last van de langstudeerboete, omdat lerarenopleidingen daarvan zijn vrijgesteld. Als ik al een verklaring zie, dan moet het wederom te maken hebben het slechte klimaat voor kunst- en cultuur, óók binnen het voortgezet onderwijs waar veel van onze studenten terechtkomen.
'We zien bijvoorbeeld nu al dat middelbare scholen hun kunstvakken slopen en vervangen door theorielessen. Kunstvakken zijn relatief duur en als scholen minder middelen hebben, bezuinigen ze vaak juist daarop. Ik verwacht wel dat we deze terugloop kunnen keren. Vooral omdat de langstudeerboete niet voor deze opleiding geldt en de kwaliteit zo hoog is.’

Wat is er aan de hand bij vrijetijdsmanagement? Speelt daar bijvoorbeeld een slechte arbeidsmarkt een rol?
‘Nee, ik denk dat het lage aanmeldpercentage hier vooral veroorzaakt wordt door het feit dat onze vtm-opleiding niet hoog staat in de Keuzegids. Er moet veel gebeuren om dit te verbeteren, maar wat zich wreekt is de onzekere positie van de opleiding binnen de hogeschool. Blijft vtm verbonden aan de Willem de Kooning Academie of gaat het naar het nog goed te keuren sportinstituut? Ik hoop dat dat snel duidelijk wordt, zodat de opleiding een veel helderder profiel kan krijgen dan het nu heeft.’

Over aanmeldcijfers wordt vaak heel relativerend gedaan. Er kan nog veel veranderen in een paar maanden tijd. Neemt u deze cijfers met een korreltje zout?
‘Nee, we nemen de cijfers zeer serieus. Aan de andere kant is het onvermijdelijk dat een grote bacheloropleiding als de WdKA geraakt wordt nu de sector zo sterk onder druk staat.’

Wat gaat de WdKA eraan doen?
‘In ieder geval gaan we hard werken aan onze lerarenopleidingen. Misschien hebben we het iets te veel gezocht in het voortgezet onderwijs. Met deze studie kun je ook ander werk doen, bijvoorbeeld interactief lesmateriaal ontwikkelen. Verder denk ik dat de inzet van onze studenten juist nu heel bruikbaar is in de stad. Zij kunnen de gaten vullen die ontstaan door de afbraak van de culturele sector.’

Esmé van der Molen