Studenten worden benadeeld door deze ongevraagde studieleningen, vindt kamerlid Jasper van Dijk (SP). Dat stelt hij op grond van e-mails die hij hierover heeft ontvangen. Zo schreef iemand over problemen met het systeem van DUO: de student moest een paar keer doorgeven dat hij helemaal geen lening wilde.

Verbazing
Een andere student kreeg een brief waarin stond dat hij geen recht meer had op een beurs, maar wel op een lening van ruim achthonderd euro. De student wilde geen lening en reageerde niet. Tot zijn verbazing kreeg hij de lening toch. Volgens hem zei een medewerker van DUO dat hij pas een paar jaar later bericht zou krijgen over het aflossen.

Waarom moeten studenten bezwaar maken tegen een lening die ze nooit hebben aangevraagd, wil de SP van staatssecretaris Zijlstra weten. Zo bouwen ze toch veel te makkelijk een hoge studieschuld op? 'Het is de omgekeerde wereld.'

'Klantvriendelijk bedoeld'
Een woordvoerder van de Dienst Uitvoering Onderwijs begrijpt de ergernis: 'Als je geen lening wilt, is het niet fijn dat je hem zelf moet stopzetten.' Maar zij wijst ook op de andere kant van de medaille: als studenten te laat een lening aanvragen, zitten ze een maand zonder geld. 'Het is klantvriendelijk bedoeld.'

Volgens DUO krijgen alle studenten van tevoren een brief. Mochten ze daar te laat op reageren en tegen hun zin een lening krijgen, dan kunnen ze die al tijdens hun studie terugbetalen.

Handtekening
'De overheid wil juist dat mensen zich bewust worden van de schulden die ze maken', reageert Van Dijk. 'Geld lenen kost geld, maar bij DUO is een lening kennelijk volkomen vanzelfsprekend. Door het beleid van dit kabinet bouwen studenten toch al een steeds hogere studieschuld op. Voor zo'n lening moet een student wat mij betreft zelf zijn handtekening zetten.'

'Let op'
Tot twee jaar geleden kende het DUO-systeem veel varianten. Toen kon het gebeuren dat iemand automatisch een maximale lening van zo'n achthonderd euro kreeg als zijn basisbeurs stopte, vertelt de woordvoerder. 'Dat was onwenselijk en dat is veranderd. Nu zien studenten geen verandering in het bedrag dat ze maandelijks krijgen, maar we zeggen wel: let op, je bent in de leenfase beland.'

Overigens is de basisbeurs formeel ook een lening. Pas als het diploma is behaald, wordt deze omgezet in een gift.

HOP, Bas Belleman