Het rapport van de accreditatiecommissie van de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie leest heel lang als het oordeel over een ideale opleiding. De ‘praktijkgerichtheid van de opleiding is groot’, de gebruikte literatuur is ‘recent, relevant en van voldoende niveau’, de docenten zijn ‘relatief hoogopgeleid’ en beschikken over de benodigde kennis en vaardigheden. Ze hebben ook veel praktijkervaring en de studenten beoordelen hen als ‘zeer positief’ en ‘inspirerend’.

Ook de toetsvormen zijn goed en de betrouwbaarheid ervan is ‘geborgd’. De studie zelf heeft een hoge studielast, de voorzieningen zijn ‘toereikend’ en de begeleiding is ‘intensief’. Het rendement is ten slotte ook nog eens hoog: negentig procent haalt het diploma. Maar dan komt het afstudeeronderzoek aan de orde en slaat het beeld om.

Voldoende voor ondermaatse these
In de beoordeling van de afstudeeronderzoeken wordt ‘de grens tussen voldoende en onvoldoende niet goed bewaakt’, schrijft de commissie, ‘waardoor ook theses die niet aan de maat zijn, toch met een voldoende zijn beoordeeld’.

De commissie weet ook hoe dat komt: het afstudeeronderzoek is net als de rest van de opleiding erg ambitieus opgezet, waardoor het afstuderen veel meer tijd kost dan het aantal studiepunten dat ervoor staat. ‘Daardoor komen de studenten niet toe aan de laatste fase van hun onderzoek, de implementatie. Onder andere hierdoor zijn veel theses zwak.’ En bij sommige afstudeerwerken is de ‘ten toon gespreide taalvaardigheid ontoereikend’.

Het eindoordeel over de opleiding is dan ook negatief; de opleiding krijgt tot 2013 de tijd om te verbeteren, vertelt eindverantwoordelijk manager Willem Pleune in een reactie. Afgelopen week maakte de NVAO haar rapportages openbaar, samen met het verbeterplan dat Pleune in september 2011 schreef.

Privaat onderwijs
Begeleidingskunde is een master van de Transfergroep, de private tak van de Hogeschool Rotterdam. De opleiding heeft een organisatorische en een coachende tak. Begeleidingskunde wil op die manier de brug slaan tussen bedrijfskundige en strategische processen aan de ene kant en de menselijke, coachende aan de andere. De master duurt bij elkaar twee jaar en kost in totaal 23.000 euro. De opleiding is dus niet door het rijk bekostigd, maar studenten halen wel een officiële mastertitel. Daarom komt ook bij deze private opleiding een accreditatiecommissie langs.

Eerste accreditatie na ‘Inholland’
Voor Willem Pleune is het rapport geen verrassing: De visitatie vond al in mei plaats en hij was erbij toen de commissie ter plekke enkele afstudeerwerken bekritiseerde. ‘We waren de eerste opleiding die na ‘Inholland’ onder de nieuwe regels geaccrediteerd werd. Er is heel kritisch naar het afstudeerwerk gekeken en het uiteindelijke oordeel was dat sommige theses niet masterproof waren.’ Pleune had ‘behoorlijk de pest erin’ dat zijn opleiding een onvoldoende kreeg. ‘Het bleek dat onze beoordelingscriteria niet helder en strak genoeg waren.’

Onder het nieuwe accreditatiestelsel kan een opleiding een jaar hersteltijd krijgen, in plaats van direct gesloten worden. Dit is ook het geval bij begeleidingskunde. Vorige maand kreeg Pleune eindelijk het bericht dat hij zijn verbeterplan mag gaan uitvoeren. In het voorjaar van 2013 volgt er een nieuwe accreditatie en zal er een definitief oordeel worden geveld over het wel of niet voortbestaan van de opleiding.

‘Geen rode kaart’
Op dit moment is er volgens Pleune nog geen aanleiding om studenten die volgens de commissie met een onvoldoende these zijn afgestudeerd, terug te roepen voor een vervangende opdracht. ‘Daar is geen sprake van. De commissie was constructief kritisch, maar we hebben geen rode kaart gekregen.’

Ambitieus
Een groot deel van de kritiek op het afstudeerproces van begeleidingskunde komt volgens de commissie voort uit de hoge ambities van de opleiding. Die kunnen studenten niet allemaal waarmaken in de beperkte tijd die ze hebben. Omdat er zoveel tijd tussen de visitatie en het oordeel zit, was Pleune al bezig op dit punt verbeteringen aan te brengen. ‘We hebben het beroepsprofiel bijgesteld. Dat is nu specifieker en realistischer’, zegt Pleune. ‘Dat moet ervoor zorgen dat de doelen beter haalbaar zijn. Maar we hebben onze hoge ambities niet zomaar laten varen.’

Pleune heeft een onderwijsdeskundige ingehuurd om alle toetscriteria en eindkwalificaties onder de loep te nemen. Dat hebben de studenten die afgelopen januari moesten afstuderen direct gemerkt: van de 25 studenten kregen deze keer ‘slechts’ veertien studenten hun diploma.

Olmo Linthorst