Op de lange duur zouden vier op de tien afgestudeerden in Nederland een bèta- of techniekopleidingen moeten hebben gevolgd, vinden de vertegenwoordigers van de 'topsectoren'. Dat zijn samenwerkingsverbanden van bedrijven en opleidingen die belangrijk zijn voor de kenniseconomie.

Campagnes
Maar hoe krijg je die jongeren zover dat ze massaal voor zulke opleidingen gaan kiezen? Tot nu toe hebben alle campagnes onvoldoende opgeleverd. Nederland blijft ver achter bij andere landen in het aantal afgestudeerde bèta's en technici. Daar komt bij dat ze vaak in een niet-exact beroep terechtkomen.

Ruimte voor creativiteit
Maak die beroepen leuker, is de oproep aan het bedrijfsleven in het Masterplan bèta en technologie. De banen moeten beter 'aansluiten bij de passie en belevingswereld van jongeren'. Ze moeten meer zelfstandigheid krijgen, en meer ruimte voor hun creativiteit. Het werk moet ook afwisselender worden.

Uiteindelijk willen de schrijvers van het masterplan de hele samenleving 'meer techniek minded maken'. Het imago van technische beroepen moet 'naar een hoger plan' om vooral latente bèta's te werven.

Spannende combinaties
Ook de opleidingen moeten interessanter worden. 'Op gebieden zoals duurzame economie, gezondheid, energie, voeding en wonen bestaan spannende combinaties tussen technologie en maatschappelijke relevante innovaties', menen de rapporteurs. 'Het onderwijs kan daarmee jongeren interesseren'.

Daarbij krijgt het bedrijfsleven een grotere rol in het onderwijs, als het aan de topsectoren ligt. Er moeten bijvoorbeeld meer stageplekken komen. In 2020 zou er voor elke bèta- en techniekstudent een stageplaats moeten zijn. Op de pabo zou meer aandacht moeten komen voor wetenschap en technologie, om zelfs de allerkleinsten er al aan te laten wennen.

Buitenland
Maar de topsectoren wedden ook op een ander paard: het buitenland. 'De internationale arbeidsmarkt biedt aanvullende mogelijkheden om de kwaliteit en kwantiteit van de beroepsbevolking te versterken.' Samenwerking met buitenlandse onderwijsinstellingen en buitenlandse bedrijven zou hierbij moeten helpen.

Het masterplan had eigenlijk vertrouwelijk moeten blijven tot minister Verhagen erop heeft gereageerd, wat pas in maart zou gebeuren. Maar eergisteren verscheen het rapport op een onopvallende plaats op de website van de topsectoren.

HOP, Bas Belleman