Minder dan twaalfduizend studenten begonnen in september aan een hbo-deeltijdopleiding. Op hun hoogtepunt, in 2001, trokken de deeltijdstudies ruim negentienduizend eerstejaars. Niet eerder dook dit aantal onder de dertienduizend.

Snel studeren
Van staatssecretaris Zijlstra moeten deeltijders en voltijders even snel studeren. Voor een vierjarige bacheloropleiding krijgen ze vijf jaar de tijd. Studenten die langer uitlopen moeten ruim drieduizend euro extra collegegeld betalen, ook als ze in deeltijd studeren.

Instellingscollegegeld
In het hbo halen deeltijders en voltijders ongeveer net zo snel hun diploma, redeneert de staatssecretaris. Zij zouden dus relatief weinig last moeten hebben van de langstudeerboete. Toch is het enthousiasme kennelijk verminderd. Het hoge instellingscollegegeld dat studenten op tafel moeten leggen voor een tweede bachelor- of masterstudie speelt mogelijk ook een rol.

Min 27 procent
De totale daling in 2011 bedraagt dertien procent ten opzichte van 2010, maar bij de lerarenopleidingen ging het aantal deeltijders met negentien procent omlaag. Bij de pabo zelfs met 27 procent. De masteropleiding tot leraar in het speciaal onderwijs zag de deeltijdinstroom ook rap dalen met meer dan een vijfde: van 2.249 naar 1.768 eerstejaars. Hbo-rechten verliest bijna de helft van de instroom: 321 deeltijders begonnen er vorig jaar tegen 176 dit jaar.

'Zorgelijk'
De HBO-raad speculeert liever niet waar de daling vandaan komt, maar oppert dat het ook door het ongunstige economische tij kan komen. Bij de pabo heeft de taal- en rekentoets misschien effect, maar of dat ook voor de deeltijders opgaat? 'Zorgelijk vinden we de daling in ieder geval wel, want deeltijd is een belangrijke opleidingsvorm', zegt een woordvoerder.

Doodsteek
Voor universitaire deeltijdopleidingen lijkt het kabinetsbeleid de doodsteek te betekenen. In twee jaar tijd is het aantal deeltijders er gehalveerd. Academische deeltijdopleidingen duren vaak veel langer, waardoor de langstudeerboete sneller dreigt.

HOP, Bas Belleman