De komende jaren verwacht Antwerpen 3.500 vacatures te moeten vervullen in het basisonderwijs, terwijl er maar 1.800 leerkrachten afstuderen aan lokale hogescholen. De Vlaamse stad lonkt naar Nederlandse kandidaten en organiseert op 8 oktober zelfs een kennismakingsdag waarop Nederlandse leraren aan het Vlaamse onderwijs kunnen snuffelen. Is de Vlaamse vraag al merkbaar op de Hogeschool Rotterdam? En kan een in Rotterdam opgeleide meester of juf eigenlijk zomaar in Vlaanderen aan de slag?

Overeenkomsten
De Hogeschool Rotterdam startte begin 2013 een flirt met Vlaanderen in de vorm van een bijeenkomst tussen managers en docenten van het Instituut voor Lerarenopleidingen (IvL) van de HR en Hogeschool Antwerpen Artesis. Een onvermijdelijke stap voor twee hogescholen die opvallend veel met elkaar gemeen hebben: beide voeren de Nederlandse taal, zijn gevestigd in steden met wereldhavens en hebben te maken met typische grotestadsproblematiek. Volgens IvL-onderwijsmanager Irma Westheim was de ‘vruchtbare’ bijeenkomst vooral bedoeld om van elkaar te leren. ‘We hebben het gehad over het terugdringen van uitval en het verhogen van studierendement. De Antwerpse deelnemers waren erg geïnteresseerd in ons studiesucces-programma.’

Niet snel
Is er ook gekeken naar het opvullen van Vlaamse vacatures met Nederlandse (oud)-studenten? ‘Nee, er is niet concreet over gesproken. De mogelijkheid is natuurlijk interessant voor onze studenten, maar ik zie aansluiting op de Vlaamse arbeidsmarkt niet snel op grote schaal gebeuren. Wij leiden op voor het Nederlandse basisonderwijs en daarvoor moet je voldoen aan bepaalde wettelijke kaders. Je kunt niet zomaar het curriculum aanpassen om aan te sluiten op een buitenlands systeem.’

Hoewel Vlaanderen volgens Westheim ‘het meest dichtbije buitenland’ is en dus heel geschikt voor bijvoorbeeld uitwisselingsprogramma’s en stages, zijn er wel degelijk ook verschillen. ‘Zo is op Artesis het kleuteronderwijs nog een aparte richting en worden studenten op de lerarenopleiding opgeleid in niet één maar twee vakken, en ook nog in een kortere tijd.’ De Franse taal speelt een grote rol in het Belgische onderwijs, maar er zijn maar weinig Nederlandse pabo-studenten die deze taal vloeiend spreken.

Westheim hoopt in de nabije toekomst op een nauwere samenwerking tussen de Maasstad en de Schelde-stad, met als meest voor de hand liggende vormen een uitwisselingsprogramma van studenten en kennisuitwisseling op managementniveau. In september stond een tweede bijeenkomst gepland, maar omdat de Antwerpse hogeschool druk doende is met een reorganisatie en accreditatie, verwacht Westheim dat die ontmoeting later in het najaar gepland zal worden.

Sabine Schipper