‘Ik ben een Nederlander, trots met Marokkaans bloed. Ik ben een moslim. En ik heb een fokking Gouden Kalf in mijn hand!’ Met deze woorden werd Nasrdin Dchar in 2011 wereldberoemd in Nederland. Zijn speech tijdens de uitreiking van het Gouden Kalf voor ‘beste acteur’ in de roadmovie Rabat werd meer dan 200.000 keer op YouTube bekeken. Na dit succes ging Dchar de theaters in met de solovoorstelling Oumi die hij samen met Maria Goos schreef over zijn moeder. En nu staat hij met het Ro Theater op de planken in het Griekse drama Oedipus.

Nasrdin Dchar lijkt overal thuis. Hij speelt voor jong en oud, voor autochtoon en allochtoon, voor de hoogopgeleide cultuurliefhebber en het mainstream publiek. ‘Fantastisch toch?’, reageert Dchar in het Ro Theater. ‘Ik heb er heel hard voor gewerkt om dat te bereiken. Het theater was altijd mijn grote droom. Ik wist dat ik het zou kunnen, maar niet of het me zou lukken. Nadat ik was afgewezen voor de toneelschool heb ik bedrijfseconomie aan de HES gestudeerd. Hoe kom je met zo’n achtergrond op het grote toneel terecht? Ik heb mezelf geschoold door veel te lezen en heel veel stukken te zien. Toen ik 22 was en studeerde, begon ik te spelen bij Rotterdams Lef. Vanaf dat moment was het ogen open, oren open en leren maar. Ik pakte alles aan en inmiddels is het al best een leuk cv’tje.’

Waarom koos je voor bedrijfseconomie nadat je was afgewezen voor de toneelschool?
‘Ik dacht: shit, nu moet ik toch een echt vak gaan leren. Ik was wel goed met cijfertjes en daarom werd het bedrijfseconomie. Ik heb er iets langer over gedaan dan de gemiddelde student omdat ik al tijdens mijn studie begon te spelen, maar verder lag het me wel.’

Ben je een verlies voor de bedrijfseconomie nu je fulltime acteur bent geworden?
Lachend: ‘Nou, dat weet ik niet. Ik heb een half jaar stage gelopen bij Arthur Anderson, en niet veel later gingen ze failliet. Maar die stage, man, elke dag van acht tot zes op kantoor belastingaangiftes bekijken, vergaderen… Het was het niet voor mij. Ik denk wel dat ik er een manier van denken heb geleerd. Dat is onderdeel van wie ik nu ben. Daarom kijk ik er ook niet negatief op terug. Integendeel: ik ben trots op mijn diploma. Mijn tip voor studenten is dan ook om je studie gewoon netjes af te maken. Als je echt de verkeerde richting hebt gekozen, kies je een andere studie. Maar maak het af.’

Je bent een acteur van deze tijd. Tegelijkertijd verbind je je via voorstellingen als Oumi juist met de oude generatie.
‘Dat klopt. Ik voel die behoefte heel sterk. De eerste generatie is hier naartoe gekomen om hard te werken voor de kinderen die ze toen nog niet eens hadden, voor de familie in het land van herkomst, en zo hebben ze in feite hun eigen leven opgeofferd. Dat verhaal wil ik vertellen en eren. Ouders hebben voor mijn generatie grote waarde. Ze zijn superbelangrijk. Voor mij persoonlijk staan ze op nummer één. Ik wil dat ze trots op me zijn, ik wil ze blij maken en ik ben zelf ook heel trots op hen. Ze hebben het toch maar geflikt. Ik zou het niet kunnen hoor, verhuizen naar een ander land waarvan ik de taal niet spreek. Maar zij hebben het gewoon gedaan. Dat vind ik het eren wel waard.’

Door je Gouden Kalf werden je vader en moeder ook een soort publieke figuur. De camera ’s stonden op hen gericht.
‘Ja, die avond hebben ze de show gestolen. Dat was een magisch moment. Ik was na het winnen van het Gouden Kalf aardig van het padje af: al die reacties,…dat was overweldigend. Mijn ouders hebben me daar doorheen gesleurd.’

En toen werd je ineens een rolmodel.
‘Ja, zonder dat ik daarom had gevraagd. Het is dapper wat ik heb gedaan, maar mij dan bestempelen als rolmodel? Kom op zeg, Nelson Mandela is een rolmodel; hij heeft zijn leven opgeofferd. Wat heb ik gedaan? Drie zinnetjes gezegd die eigenlijk heel normaal zouden moeten zijn.’

Je doet meer dan dat. Via Twitter meng je je in allerlei debatten, bijvoorbeeld over het doodschoppen van de grensrechter.
‘Ja, ik ben onderdeel van de maatschappij en Twitter en Facebook zijn fantastische media waarmee je kunt delen en communiceren. Weet je nog dat filmpje over de jongens in Eindhoven die een student mishandelden? Daarover heb ik getweet: Laten we met z’n allen proberen om deze zielige tieners te pakken. Vervolgens is dat 1000 keer geretweet. Ik kreeg steunbetuigingen, maar ook reacties als: “Zie je nou wat je eigen volk doet? Er was toch geen Marokkanenprobleem?” Daar ga ik helemaal niet op in. Wat kan mij het schelen of het Marokkanen, Turken of Nederlanders zijn die dat doen? Ze moeten gewoon gepakt worden. Later bleek dat het geen Marokkaanse groep was, maar dat er eentje tussen zat of zo. Dan zie je gelijk het grotere probleem in dit land: vingerwijzen. We zijn echt nog lang geen eenheid.’

Gaat het er wel van komen?
‘Daar geloof ik heilig in. Mijn pa kwam hier in de zestiger jaren. Dat is nog maar zo kort geleden. Je hoort nooit iets over Nederlanders met een Marokkaanse achtergrond die het goed doen. Maar ze zijn overal. Ik heb bijvoorbeeld een vriendin die in Gaza en Syrië is geweest en zich daar heeft ingespannen voor de inwoners en vluchtelingen. Een andere vriend van me is journalist en schrijft geweldige columns. Dat soort mensen vormt het bewijs dat het goed gaat komen.’

In Oumi zit een scene waarin je op de vuist gaat met een vriend. ‘O nee’, zeg je dan , ‘twee Marokkanen die met elkaar vechten op de stoep van een discotheek; dat is niet goed voor de beeldvorming’. Heb je dat bewustzijn altijd bij je?
‘Ja.’

Word je er boos van dat jij dat wel hebt en ik als autochtone Nederlander niet?
‘Ik ben er af en toe verdrietig om geweest, maar ik neem het nu mee als inspiratie. Ik ben net als veel jongens weleens een discotheek uitgezet terwijl mijn Nederlandse vrienden binnen waren. Dat is niet leuk, maar ik laat me er niet gek door maken. Je kan dit soort dingen ook omzetten naar iets positiefs, in mijn geval is dat kunst. Ik zie het zo: ik woon in een fantastisch land. Ik hou van Nederland. Ik ben hier geboren en getogen. Het is wel een beetje jammer dat ik door veel mensen niet wordt gezien als Nederlander, maar dat neem ik voor lief; voor mij is dit mijn land. Hoe vet is het dat ik het vliegtuig kan pakken en 3000 kilometer verder kan uitstappen in een prachtig land waar ik óók mijn roots heb en waarvan ik ook kan zeggen: dit is mijn land.’

Esmé van der Molen
Foto: Frank Hanswijk

Nasrdin Dchar…
• Geboren in 1978…
• Studeerde bedrijfseconomie aan de HR en haalde in 2006 zijn diploma…
• Stond op de planken in succesvolle stukken als De geschiedenis van de familie Avenier en Branden (RO)…
• Is een van de vaste gastacteurs bij het RO Theater, nu met de voorstelling Oedipus waarin hij de titelrol speelt…
• Speelde twee solo’s: Oumi (2012) en De titel is zo focking lastig (2010, tekst van eigen hand)…
• Won in 2011 een Gouden Kalf voor ‘beste acteur’ met de film Rabat…
• En kwam er via het tv-programma Verborgen verleden achter dat hij afstamt van de Profeet…
• Twitter: @Nasrdin_Dchar